ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

Πολιορκία και Άλωση. Μέσα από τις μαρτυρίες των αγωνιστών

Επιμελητής: Θάνος Μ. Βερέμης

Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. Ιπποκράτους 118, 114 72 Αθήνα. Τηλ.: 211 3003500, Fax: 210 3003562. e-mail: metaixmio@ metaixmio.gr, www. metaixmio.gr.

ISBN: 978-618-03-1839-5, Σελίδες: 242

Σε όσους έχουν διαβάσει – όχι και πολλά – για το 1821, σίγουρα τα ονόματα Δημήτριος Αινιάν, Νικόλαος Κασομούλης, Νικόλαος Σπηλιάδης, Σπυρομίλιος, Γεώργιος Τερτσέτης και Φωτάκος, τους είναι οπωσδήποτε γνωστά. Όλοι τους έχουν γράψει για τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Τα κείμενά τους, λοιπόν, χρησιμοποιεί ο επιμελητής, προκειμένου να μας παρουσιάσει δύο πολιορκίες-σταθμούς στην ελληνική ιστορία της Επανάστασης του 1821. Και δεν αρκείται μόνον στην ανθολόγηση των κειμένων τους. Τα σχολιάζει και τα επεξηγεί.

Αν κάποιος αναρωτηθεί προς τι η συγκεκριμένη επιλογή των δύο αυτών πολιορκιών, η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή: και οι δύο έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Με την πρώτη, την πολιορκία και πτώση της Τριπολιτσάς, ουσιαστικά έχουμε την «εγκαθίδρυση» της Επανάστασης. Έως τότε οι επαναστατικές κινήσεις των Ελλήνων δεν θεωρούνταν τίποτα περισσότερο από «συνήθεις εξεγέρσεις». Με την πτώση όμως του διοικητικού κέντρου της νότιας Ελλάδας, όλοι –και ιδιαιτέρως οι ξένοι – άρχισαν να βλέπουν διαφορετικά την εξέλιξη της κατάστασης στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Από την άλλη, η πολιορκία και η πτώση του Μεσολογγίου, ήταν μια σημαντική ελληνική ήττα που έφερε πολύ κοντά την οριστική συντριβή των Ελλήνων. Λειτούργησε όμως ως έναυσμα για τους «φιλελληνικούς κύκλους» της Ευρώπης και «ώθησε» τις κυβερνήσεις στη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Ρωσία, να αναθεωρήσουν την πολιτική τους ως προς το ελληνικό ζήτημα. Κι εδώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στην μεν Τριπολιτσά οι ακρότητες των Ελλήνων «πέρασαν στα ψιλά» και δικαιολογήθηκαν. Αντίθετα, αυτές των Τούρκων στο Μεσολόγγι, πήραν έκταση αντίστοιχη της σφαγής στην Χίο. Σίγουρα το ότι ο λόρδος Byron έζησε και πέθανε στο Μεσολόγγι, έπαιξε ρόλο.

Στο τέλος του βιβλίου, υπάρχουν οι βιογραφίες των ανθολογούμενων που βοηθούν τον αναγνώστη, αν και σ’ αυτές δεν λείπουν κάποια λάθη. Παράδειγμα, ο Αινιάν αναφέρεται ότι γεννήθηκε το 1800 και ότι «το 1806 εργάστηκε ως οικοδιδάσκαλος στην Κωνσταντινούπολη». Σαφώς κάτι λάθος έχει γίνει. Τελικά πρόκειται για ένα πολύ καλό βιβλίο που –κατά το κοινώς λεγόμενο– «ανοίγει μάτια» και φυσικά αξίζει να διαβαστεί.