Στις 28 Δεκεμβρίου του 2024, δύο βουλευτές του φιλοκουρδικού Κόμματος Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών-DEM, η (κουρδικής καταγωγής) Πέρβιν Μπουλντάν και ο (Τουρκομάνος) Σιρί Σουρέγια Οντέρ, επισκέφθηκαν τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν στις φυλακές της νήσου Ιμραλί στην Προποντίδα.

Ειρήσθω εν παρόδω, ο Ομέρ Οτζαλάν, βουλευτής κι εκείνος του DEM, που είχε επισκεφθεί τον κρατούμενο Οτζαλάν τον περασμένο Οκτώβριο, τυγχάνει ανιψιός του και, ως εκ τούτου, η δική του επίσκεψη είχε θεωρηθεί οικογενειακή.

Η πρώτη έπειτα από χρόνια δια ζώσης συνάντηση εν ενεργεία Τούρκων πολιτικών με τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν είχε (παραδόξως;) προαναγγελθεί από έναν Τούρκο υπερεθνικιστή, τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Ο Μπαχτσελί ήταν ο πρώτος πολιτικός του κυβερνητικού στρατοπέδου ο οποίος, τον περασμένο Νοέμβριο, ως εταίρος του Ερντογάν, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας συνάντησης. Ο ίδιος είχε, ωστόσο, αρχίσει να προετοιμάζει το έδαφος για μια τέτοια εξέλιξη ήδη από τις αρχές του περασμένου Οκτωβρίου.

Ο -77χρονος πια- Ντεβλέτ Μπαχτσελί προκάλεσε έκπληξη όταν έσπευσε να χαιρετήσει την ομάδα του φιλοκουρδικού DEM μέσα στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, κατά την έναρξη των εργασιών της νέας νομοθετικής περιόδου στις αρχές Οκτωβρίου. Ο διάδοχος του Αλπαρσλάν Τουρκές στην ηγεσία του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) είχε προηγουμένως, ως αρχετυπικός «γκρίζος λύκος», περάσει δεκαετίες απαιτώντας την απαγόρευση των φιλοκουρδικών κομμάτων και τη φυλάκιση των φερόμενων ως «τρομοκρατών» που τα απαρτίζουν.

Τούτου δοθέντος, όταν εκείνος έσπευσε την 1η Οκτωβρίου να τείνει χείρα φιλίας προς την πλευρά του DEM μιλώντας για μια «νέα εποχή ειρήνης» στην Τουρκία, πολλοί εύλογα εξεπλάγησαν.

Τρεις μήνες μετά, ο ίδιος ο -75χρονος πια- Αμπντουλάχ Οτζαλάν δηλώνει αποφασισμένος «να συνδράμει κατά τρόπο θετικό αυτό το νέο υπόδειγμα που υποστηρίζεται από τους κ.κ. Μπαχτσελί και Ερντογάν» («…contribute positively to the new paradigm supported by Mr. Bahçeli and Mr. Erdoğan»), όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στη δήλωσή του που δόθηκε στη δημοσιότητα έπειτα από τη συνάντηση που εκείνος είχε με την Μπουλντάν και τον Οντέρ στο Ιμραλί στις 28 Δεκεμβρίου.

Στο πλαίσιο της εν λόγω δήλωσης, ο Οτζαλάν παρουσιάζει πια την «εκ νέου ενδυνάμωση της τουρκοκουρδικής αδελφοσύνη» ως ζήτημα «ιστορικής ευθύνης», «επείγουσας αναγκαιότητας» και «αποφασιστικής σημασίας»· υποστηρίζει ότι η επίλυση του Κουρδικού θα πρέπει να επισπευσθεί έπειτα από τα πρόσφατα περιστατικά σε Γάζα και Συρία· υπογραμμίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο που θα πρέπει να αναλάβει ως πλατφόρμα το τουρκικό κοινοβούλιο, αλλά και τον σημαντικό ρόλο της τουρκικής αντιπολίτευσης… «Αυτή είναι μια εποχή ειρήνης, δημοκρατίας και αδελφοσύνης για την Τουρκία και την περιοχή», καταλήγει στη δήλωσή του ο Οτζαλάν.

Ποιο είναι όμως αυτό το «νέο υπόδειγμα των κ.κ. Μπαχτσελί και Ερντογάν» το οποίο δηλώνει έτοιμος τώρα να στηρίξει ο επί 25ετία κρατούμενος ιδρυτής του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK);

Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί το έχει αναφέρει απερίφραστα ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο, προφανώς με τις ευλογίες του Ρ.Τ. Ερντογάν: Ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν θα μπορούσε να αποφυλακιστεί εάν ανακοινώσει ενώπιον του τουρκικού κοινοβουλίου «το τέλος της τρομοκρατίας» και «τη διάλυση του PKK».

Σύμφωνα με τη φιλοκυβερνητική τουρκική Daily Sabah, ο Οτζαλάν έρχεται τώρα να επιβεβαιώσει το γεγονός ότι στηρίζει αυτήν την πρωτοβουλία απαλλαγής της Τουρκίας από την τρομοκρατία («…confirms support for terror-free Türkiye initiative»).

Σύμφωνα με τον συμπολιτευόμενο Τούρκο δημοσιογράφο Ράγκιπ Σόιλου, «ο Οτζαλάν τώρα λέει ότι μπορεί όντως να ζητήσει τη διάλυση του PKK όπως επιθυμεί ο Μπαχτσελί, ωστόσο θα πρέπει προηγουμένως να γίνουν διαπραγματεύσεις και κάποια άλλα βήματα».

Ποια είναι όμως, ή μάλλον ποια θα μπορούσαν να είναι, αυτά τα «άλλα βήματα»; Σύμφωνα με την Τουρκάλα αναλύτρια Γκιονούλ Τολ, της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Middle East Institute, η πλευρά Ερντογάν «μπορεί να παρουσιαστεί πρόθυμη να κάνει κάποιες παραχωρήσεις, για παράδειγμα απελευθερώνοντας τον Οτζαλάν και/ή διακόπτωντας την πρακτική της απομάκρυνσης δημοκρατικά εκλεγμένων Κούρδων δημάρχων», πλην όμως οι όποιες τέτοιου τύπου «παραχωρήσεις» δεν θα ισοδυναμούν με ουσιαστική επίλυση του Κουρδικού.

«…η τουρκική ηγεσία το τελευταίο δίμηνο δεν μοίρασε μόνον ελπίδες (διευθέτησης του Κουρδικού) αλλά και ποινές… Δήμαρχοι, που είχαν εκλεγεί κανονικότατα με το DEM σε περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας, ξαφνικά καθαιρέθηκαν με εντολή της ηγεσίας του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών και στις θέσεις τους τοποθετήθηκαν κρατικοί υπάλληλοι διορισμένοι από την κυβέρνηση Ερντογάν», γράφαμε στο Α&Δ τον περασμένο Νοέμβριο, στο πλαίσιο άρθρου υπό τον τίτλο «Καρότο και μαστίγιο από την Τουρκία στο Κουρδικό: Τακτικισμοί Ερντογάν με πολλαπλή στόχευση».

Τι άλλαξε έκτοτε; Ο Μπασάρ αλ Άσαντ ανετράπη από την εξουσία στη Δαμασκό, και οι Τούρκοι τώρα τρέχουν, μαζί με τους proxies τους (βλ. SNA), να εκμεταλλευτούν το μομέντουμ «εξαφανίζοντας» από τη βόρεια Συρία τις -υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ- κουρδικές δυνάμεις (SDF/YPG).

Η τακτική «καρότο και μαστίγιο», το τουρκικό «δίπορτο» και οι καιροσκοπικοί τακτικισμοί της Άγκυρας, για τους οποίους έχουμε γράψει κατ’ επανάληψη στο παρελθόν, επιστρέφουν πια δυναμικά στο προσκήνιο, με φόντο τις εξελίξεις στον άξονα Ιμραλί-Συρίας.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Ντεβλέτ Μπαχτσελί παρουσιάζονται τώρα διατεθειμένοι να συζητήσουν το ενδεχόμενο απελευθέρωσης του Οτζαλάν, απαιτώντας όμως ως «αντάλλαγμα» επί της ουσίας δύο πράγματα, πέρα από τη διάλυση του PKK: τη συντριβή των Κούρδων στη Ροζάβα και την κουρδική «συναίνεση» στην αναθεώρηση του τουρκικού Συντάγματος.

Τα «θέλω» της τουρκικής ισλαμοεθνικιστικής ηγεσίας είναι μάλλον σαφή και τα περιθώρια «υποχωρήσεων» εκ μέρους της περιορισμένα. Πώς θα σταθούν, όμως, οι Κούρδοι και όσοι τους στηρίζουν απέναντι σε αυτά τα -ενισχυμένα πια μέσω Συρίας- τουρκικά «θέλω»;

Από την πλευρά της πάντως, η Άγκυρα επιχειρεί να «πουλήσει» τις τουρκικές στοχεύσεις ως «αμοιβαία συμφέρουσες» όταν επικοινωνεί με τις ηγεσίες σε Δαμασκό (αλ Γκολάνι), ΗΠΑ (Τραμπ), Βαγδάτη (αλ Σουντάνι), Ερμπίλ (Μπαρζανί), αλλά και με την πλευρά του Ισραήλ.