Τι θα συμβεί στο 2ο χρόνο του πολέμου στην Ουκρανία

Άρθρο Ειδικού Συνεργάτη[1]

Απόλυτες, κατηγορηματικές και μακροπρόθεσμες προβλέψεις για την εξέλιξη ενός πολέμου, ασφαλώς, δεν μπορούν να γίνουν. Πόσο μάλλον, όταν η μία πλευρά –η Ρωσία- διαθέτει μία από τις ισχυρότερες στρατιωτικές μηχανές στον κόσμο, ενώ η άλλη πλευρά -η Ουκρανία- λαμβάνει πολύτιμη βοήθεια, σε υλικό και πληροφορίες, από την Ατλαντική Συμμαχία και τα ισχυρότερα μέλη της. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ δεν ακριβολογεί με τις πρόσφατες δηλώσεις του, περί πραγματικού και όχι μόνο υβριδικού πολέμου της χώρας του με τη Δύση, αλλά οι εκτιμήσεις του δεν απέχουν υπερβολικά από τη ρεαλιστική αποτύπωση της πραγματικότητας.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι εξελίξεις στην αρχή του 2^ου χρόνου του πολέμου στην Ουκρανία (μετά την πρώτη επέτειο της 24^ης Φεβρουαρίου) και κατά τους εαρινούς και θερινούς μήνες, μπορούν, πιθανώς, να είναι οι εξής:

1. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί ολόκληρο το 2023. Ακόμα και αν υπάρξει κάποιο «πάγωμα» των συγκρούσεων το προσεχές φθινόπωρο, δεν αναμένεται διαρκής ειρήνη ούτε τερματισμός των κυρώσεων και της ενεργειακής κρίσης.
2. Το διάστημα μέχρι τα τέλη Μαρτίου (ενδεχομένως και ως τα μέσα Απριλίου ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες) θα αξιοποιηθεί και από τις δύο πλευρές για την ενίσχυση του οπλοστασίου και την οργάνωση των αντεπιθέσεών τους. Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη πέρυσι, όταν η Μόσχα θέλησε να αιφνιδιάσει και να προχωρήσει μέχρι το Κίεβο τις πρώτες ημέρες του πολέμου με ακατάλληλο καιρό, καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει λόγο φέτος να βιαστεί και να ριψοκινδυνεύσει. Αφού ο πόλεμος θα κρατήσει όλο το έτος αποφασιστικό ρόλο, εκτός από τις επιχειρήσεις καθαυτές, θα παίξει και η φθορά του αντιπάλου.
3. Πολλά θα κριθούν αφενός από την ικανότητα της Δύσης να εξασφαλίσει το προσεχές δίμηνο τα πρόσθετα συστήματα που χρειάζονται οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και αφετέρου από την ικανότητα του ίδιου του Κιέβου να τα εντάξει, έγκαιρα και αποτελεσματικά, στις ένοπλες δυνάμεις του με την κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού. Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λ. Όστιν είχε επισημάνει, στα μέσα του καλοκαιριού του 2022, ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την αποστολή του υλικού που (τότε) είχε εγκριθεί (π.χ. HIMARS) μέχρι τις 31 Αυγούστου 2022. Το χρονοδιάγραμμα είχε ακολουθηθεί και, χάρη σε αυτό, οι αντεπιθέσεις της Ουκρανίας ήταν επιτυχείς στο διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου πέρυσι. Ωστόσο, αυτή τη φορά, η ρωσική πλευρά μάλλον θα καιροφυλακτεί, ενώ η Ουκρανία έχει ακόμα μεγαλύτερες ανάγκες λόγω της -προβλεπόμενης- μεγαλύτερης έντασης και έκτασης των επιχειρήσεων. Εκτιμάται ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου (κατά αντιστοιχία των περσινών σχεδίων για τα τέλη Αυγούστου) περισσότερα από 150 άρματα μάχης, περισσότερα από 600 ΤΟΜΑ και παρόμοιο αριθμό ΤΟΜΠ. Οι ανάγκες σε πυραύλους για πολλαπλή εκτόξευση (MLRS) υπολογίζονται σε άνω των 10 χιλιάδων, ενώ δημόσια έχει εκφραστεί η επιθυμία απόκτησης δεκάδων πυροβόλων των 155 χιλιοστών και αντιαεροπορικών συστημάτων. Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη ότι ο πόλεμος θα διαρκέσει όλο το έτος, τότε οι προαναφερθέντες αριθμοί θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν επί 3 ή και επί 4.
4. Η εαρινή επίθεση της Ρωσίας προβλέπεται ότι θα είναι μεγάλη, επειδή, πέραν της ανάγκης ανακατάληψης των εδαφών που ανέκτησε η Ουκρανία το φθινόπωρο του 2022, πρέπει να προληφθεί η ενίσχυση της αντίπαλης πλευράς με τα δυτικά οπλικά συστήματα. Πάντως, η επικρατέστερη εκτίμηση είναι ότι η Ρωσία δεν θα επιτύχει, εύκολα και σύντομα, μία εντυπωσιακή νίκη, αλλά ούτε και η Ουκρανία θα έχει παρόμοια δυνατότητα και αποτέλεσμα.
5. Το ΝΑΤΟ δεν έχει άλλη λύση από τη διατήρηση, αν όχι και ενίσχυση, της αποτρεπτικής του ικανότητας στα ανατολικά σύνορα της Συμμαχίας, λαμβάνοντας υπόψη και ότι η δική του αντιπαράθεση (όχι μόνον της Ουκρανίας) με τη Ρωσία θα είναι μακροπρόθεσμη.

Παράλληλα με αυτές τις προβλέψεις, οι κυβερνήσεις και αναλυτές στις πρωτεύουσες των ισχυρότερων μελών του ΝΑΤΟ θα πρέπει να παρακολουθούν στενά και το διπλωματικό και εξοπλιστικό σχεδιασμό της Ρωσίας. Γιατί μπορεί να μη δικαιώθηκαν οι δυτικές ανησυχίες του περσινού Φεβρουαρίου για απόλυτη στήριξη του Πεκίνου προς τη Μόσχα (με την αποστολή και υλικού), αλλά ελάχιστοι ανέμεναν την, έστω ευκαιριακή και μερική (μέσω της χρήσης drones), συνεργασία της Τεχεράνης με τη Μόσχα. Άλλωστε, το Κρεμλίνο έχει στραφεί, ταυτόχρονα, προς τις χώρες του Κόλπου και δεν είναι τυχαίο ότι, εξαιτίας και αυτής της συνεργασίας, έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί υπέρ της Ρωσίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

ΠΛΑΙΣΙΟ

ΠΡΩΤΗ Η «Α&Δ» ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ…

Η «Α&Δ» είχε το -δυσάρεστο- προνόμιο να είναι το πρώτο και μόνο μέσο ενημέρωσης στην Ελλάδα που επεσήμανε, ήδη από το τεύχος Δεκεμβρίου του 2021, την ισχυρή πιθανότητα του επερχόμενου πολέμου στην Ουκρανία. Μεταξύ άλλων, αναφερόταν: «οι δημόσιες και διαβαθμισμένες πληροφορίες των τελευταίων εβδομάδων, για τη συγκέντρωση στρατιωτικού προσωπικού και επιθετικού εξοπλισμού της Ρωσίας στη μεθόριο με την Ουκρανία, δείχνουν ότι η -πολύ πιθανή- επικείμενη κρίση θα είναι μεγαλύτερη από τα γεγονότα της Κριμαίας και της ανατολικής Ουκρανίας το 2014».  Το εξώφυλλο του ίδιου τεύχους είχε φωτογραφία ρωσικών αρμάτων μάχης, κατά τη διάρκεια παρέλασης στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, με το χαρακτηριστικό τίτλο: «Επόμενη Στάση: Ουκρανία…».

Στο τεύχος Ιανουαρίου 2022, ο τίτλος υπογράμμιζε την «Ισορροπία Τρόμου Δύσης-Ρωσίας στην Ουκρανία». Παράλληλα, τον ίδιο μήνα, η ιστοσελίδα της «Α&Δ» αποκάλυπτε ότι «οι αμερικανικές πληροφορίες και εκτιμήσεις, όπως μεταφέρθηκαν στον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη ήδη πριν από τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Βλ. Πούτιν στις αρχές Δεκεμβρίου, ορίζουν τα μέσα Φεβρουαρίου ως πιθανότερο χρόνο της εισβολής ή εσωτερικής προβοκάτσιας της Ρωσίας στην Ουκρανία». Υπενθυμίζεται ότι -όπως επίσης αποκάλυψε η «Α&Δ»- τις εβδομάδες που ακολούθησαν, οι συγκεκριμένες αμερικανικές πληροφορίες είχαν μεταφερθεί στο Μέγαρο Μαξίμου, στα τέλη Νοεμβρίου 2021, από τον τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ.

Στο τεύχος Φεβρουαρίου 2022, δηλαδή 20 ημέρες πριν από την έναρξη του πολέμου, η «Α&Δ» αποκάλυπτε τα εξής: «τις πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου, η εκτίμηση των ΗΠΑ, όπως μεταφέρθηκε στους συμμάχους του ΝΑΤΟ, υπογράμμιζε την ισχυρότατη πιθανότητα ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία εντός του τρέχοντος μηνός, καθώς η συγκέντρωση στρατευμάτων ήταν πλέον πολύ μεγαλύτερη συγκριτικά με το Νοέμβριο πέρυσι (όταν εκφράστηκαν οι πρώτες ανησυχίες της Ουάσιγκτον) και τα μέσα Ιανουαρίου φέτος».

Τα τεύχη Δεκεμβρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2022 της «Α&Δ» με τις έγκαιρες και έγκυρες αναφορές στην επικείμενη έναρξη του πολέμου.

[1] Ο Ειδικός Συνεργάτης είναι ξένος εμπειρογνώμονας με μακρά πείρα σε θέματα εξοπλισμών και στις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και την Κίνα