Στη φωτογραφία: Η μελέτη του στρατηγικού περιβάλλοντος της χώρας εκτιμά όλους τους παράγοντες που το επηρεάζουν και το διαμορφώνουν, συμπεριλαμβανομένης και μιας πλήρους και ενδελεχούς γεωστρατηγικής ανάλυσης.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, έφερε στις τηλεοπτικές οθόνες πολλούς … «ειδικούς»: αμυντικούς αναλυτές, διεθνολόγους, γεωπολιτικούς.

Τι κάνει ένας Αμυντικός Αναλυτής; Η απλή και λογική απάντηση είναι, φυσικά, ότι κάνει αμυντική ανάλυση. Είναι χρήσιμο και σκόπιμο να εξετάσουμε τι είναι και τι -πραγματικά- περιλαμβάνει αυτή.

Ο αμυντικός προϋπολογισμός εξετάζεται σε συνδυασμό και σύγκριση προς τους αντίστοιχους άλλων -καταρχήν των γειτονικών- χωρών, ενώ μελετώνται οι αμυντικές ανάγκες της χώρας, τα υφιστάμενα και τα αναγκαία οπλικά συστήματα, οι οχυρώσεις και έργα υποδομής.

Η Αμυντική και Στρατιωτική Ανάλυση (ΑΣΑ, όπως συνήθως αποκαλείται) ασχολείται με πολλά αντικείμενα που έχουν να  κάνουν με την Εθνική Άμυνα και την Εθνική στρατηγική γενικότερα, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Ο Πυρήνας της ΑΣΑ, όπως δείχνει το όνομά της, είναι η «ανάλυση». Αυτό σημαίνει ότι εστιάζει στη λεπτομερή εξέταση αμυντικών ζητημάτων, από πολλές πλευρές, εκτιμώντας τι είναι, σημαντικό και τι όχι. Έτσι, καταλήγει σε συμπεράσματα σχετικά με γεγονότα και τάσεις- επιδιώξεις.

Σύμφωνα με αυτά, είναι προφανές, ότι η ΑΣΑ πρέπει να αποτελεί, μέρος της σχεδίασης της Εθνικής Στρατηγικής μιας χώρας, κατά την ανάλυση τόσο της ίδιας της χώρας, όσο και των πιθανών αντιπάλων της.

Η ανάλυση οδηγεί στην εκτίμηση των δυνατοτήτων που υφίστανται για την προμήθεια συστημάτων από τη διεθνή αγορά (μαχητικά αεροσκάφη και ειδικού ρόλου, τεθωρακισμένα οχήματα μάχης και πλοία). Στη φωτογραφία, του Μαρτίου 2009, ο τότε Α/ΓΕΕΘΑ Πτέραρχος Ι. Γιάγκος, κατά την παραλαβή του πρώτου F-16 του προγράμματος “Peace Xenia IV”.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ΑΣΑ, οφείλει να καλύπτει αντικείμενα, όπως:

  1. Αμυντική Πολιτική: αναλύεται ως πολιτικές διαφορετικών υπουργείων και χωρών, οι οποίες επιδρούν στα θέματα της άμυνας και σε επί μέρους, δικά τους, προγράμματα.
  2.  Αμυντικοί προϋπολογισμοί: εδώ, εξετάζεται ο αμυντικός προϋπολογισμός της χώρας, σε συνδυασμό και σύγκριση προς τους αντίστοιχους προϋπολογισμούς άλλων (κατ’ αρχήν των γειτονικών) χωρών. Επίσης εξετάζονται οι αμυντικές ανάγκες της χώρας, τα υφιστάμενα και τα αναγκαία οπλικά συστήματα, οχυρώσεις, έργα υποδομής.
  3. Αμυντικές αγορές: η ανάλυση οδηγεί στην εκτίμηση των δυνατοτήτων που υφίστανται για την προμήθεια συστημάτων από τη διεθνή αγορά (μαχητικά αεροσκάφη και ειδικού ρόλου, τεθωρακισμένα οχήματα μάχης και πλοία).
  4. Στρατηγικό περιβάλλον: μελέτη του στρατηγικού περιβάλλοντος της χώρας και εκτίμηση όλων των παραγόντων που το επηρεάζουν και το διαμορφώνουν, συμπεριλαμβανομένης και μιας πλήρους και ενδελεχούς γεωστρατηγικής ανάλυσης.
  5. Διεθνείς σχέσεις: εδώ, αναλύεται λεπτομερώς η εξωτερική πολιτική της χώρας, οι σχέσεις της με τις χώρες του περιβάλλοντός της, η ικανότητα της διπλωματίας της και οι συμμαχίες που έχει αναπτύξει ή οφείλει να αναπτύξει.

Όλα τα προαναφερθέντα οδηγούν στη διαπίστωση ότι η ΑΣΑ είναι μια συνεχής διαδικασία, αφού τα δεδομένα που εξετάζει, συνεχώς μεταβάλλονται, προστίθενται νέα (γεωπολιτικές μεταβολές, νέες τεχνολογίες, νέοι εξοπλισμοί).