«Σύννεφα» για την ελληνική εξωτερική πολιτική στο τρίγωνο Αγκυρας-Τιράνων-Σκοπίων
Πυκνό σε εξελίξεις, το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Μαΐου ήρθε να μας υπενθυμίσει όσα εκκρεμούν ως -απολύτως υπαρκτές, αν και κυμαινόμενης έντασης- προκλήσεις για την ελληνική εξωτερική πολιτική στην εγγύς ελληνική γειτονιά, από την (τουρκική) ανατολή έως και τον (βορειομακεδονικό, αλβανικό) βορρά.
Μέσα σε λίγες ώρες -κι ενώ μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης χάζευε τη eurovisionική χοροεσπερίδα αναζητώντας διαστάσεις (ανείπωτου) ακτιβισμού στα χασμουρητά (κρατικά χρηματοδοτούμενων) καλλιτεχνών- στην ελληνική γειτονιά «χώρεσαν» τρεις εξελίξεις:
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα πραγματοποίησε «ιδιωτική» επίσκεψη στην Αθήνα στις 12 Μαΐου, μια «ιδιωτική» επίσκεψη ενώπιον… χιλιάδων ομοεθνών του, καθώς ήταν χιλιάδες οι αλβανικής καταγωγής πολίτες που έσπευσαν στο Κλειστό Ολυμπιακό Γυμναστήριο του Γαλατσίου την περασμένη Κυριακή για να ακούσουν τον κ. Ράμα να μιλά πολιτικά, όχι ως ιδιώτης αλλά ως ηγέτης κυβερνώντος κόμματος.
Ο (σχεδόν 60χρονος πια) Έντι Ράμα ήρθε στην Αθήνα για να κάνει προεκλογική εκστρατεία με το βλέμμα στραμμένο στην αλβανική διασπορά ενόψει των αλβανικών εκλογών του… 2025. Η χρονική στιγμή της επίσκεψης του ωστόσο ευλόγως προβληματίζει, καθώς ο κ. Ράμα έφτασε στην ελληνική πρωτεύουσα εν μέσω δικής μας (κι όχι δικής του) προεκλογικής περιόδου, μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου και ενώ ο (εκλεγμένος δήμαρχος Χειμάρρας και, πλέον, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη ΝΔ) Φρέντης Μπελέρης εξακολουθεί να κρατείται στις αλβανικές φυλακές.
«Δεν ήρθα να προκαλέσω», είπε από την Αθήνα ο Αλβανός πρωθυπουργός… ο οποίος έχει όμως κατ’ επανάληψη στο παρελθόν προκαλέσει την ελληνική εθνική μειονότητα της Αλβανίας αλλά και την Αθήνα με τον καιροσκοπισμό του και τις μεθοδεύσεις του.
Την ίδια μέρα (12 Μαΐου) και περίπου την ίδια ώρα, ενώ ο κ. Ράμα εκφωνούσε τη δική του (προεκλογική) ομιλία στην Αθήνα, περίπου 700 χιλιόμετρα βορειότερα, στα Σκόπια, η υποστηριζόμενη από το εθνικιστικό VMRO-DPMN, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, θα αποκαλούσε κατά τη δική της (μετεκλογική) ορκωμοσία, ως νεοεκλεγείσα πια πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, τη χώρα της… σκέτο «Μακεδονία», ξεχνώντας έτσι και παραβιάζοντας «με το καλημέρα» τη Συμφωνία των Πρεσπών.
«Κατά την ορκωμοσία της στη Βουλή και παρά το γεγονός ότι στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε η χώρα αναφερόταν ως “Βόρεια Μακεδονία”, η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, κυρία Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, επέλεξε να αποκαλέσει τη χώρα της “Μακεδονία”», σημειώνει στη σχετική -καταγγελτική- ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ, καλώντας εμμέσως πλην σαφώς το VMRO-DPMN του Κρίστιαν Μίτσκοσκι να κάνει ό,τι έκανε και η ΝΔ: να σεβαστεί δηλαδή τώρα που θα γίνει κυβέρνηση «ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου» τη Συμφωνία των Πρεσπών, μια συμφωνία την οποία όμως δεν είχε στηρίξει όταν ήταν στην αντιπολίτευση.
«Η Ελλάδα δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας», συνεχίζει στην ανακοίνωση του το ελληνικό ΥΠΕΞ, προειδοποιώντας…
Αλλά και στο έτερο -διαχρονικά φλέγον- μέτωπο των ελληνοτουρκικών, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μέσα από συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 12 Μαΐου, μία ημέρα πριν από την συνάντηση που εκείνος επρόκειτο να έχει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Άγκυρα, δεν άφησε περιθώρια παρερμηνειών ούτε επανάπαυσης αναφορικά με τις πραγματικές του διαθέσεις καθώς επανέφερε -για πολλοστή φορά- όλες τις πάγιες τουρκικές διεκδικήσεις: εγείροντας «ζητήματα κυριαρχίας», επιμένοντας διχαστικά στο Κυπριακό, υποστηρίζοντας ότι τα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν είναι μόνον ένα (εν προκειμένω εκείνο της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ που αναγνωρίζει επισήμως η ελληνική πλευρά) αλλά πολλά και ότι «πρέπει να επιλύονται ως πακέτο», χαρακτηρίζοντας «τουρκική» τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, θέτοντας εμπόδια στην επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κ.ά.
Η ελληνική γειτονικά ουδέποτε υπήρξε γεωπολιτικά «ανέφελη», αν και έχουν καταγραφεί περίοδοι «αραιών νεφώσεων».
Τα «σύννεφα» ωστόσο επιστρέφουν από καιρού εις καιρόν, μέσα σε ένα πλέγμα από διαχρονικά «αθεράπευτους» αλυτρωτισμούς, επεκτατισμούς και καιροσκοπισμούς… αποδεικνύοντας ότι οι όποιες συμφωνίες (των Πρεσπών) ή διακηρύξεις (των Αθηνών) δεν υλοποιούνται κατά την υπογραφή τους, ούτε αρκούν -από μόνες τους- για να φέρουν την «άνοιξη»…