Πιστοί στο πρόγραμμα της ρωσικής επίσκεψης του Νίκου Δένδια, όπως εκείνο είχε όμως διαμορφωθεί πριν από την «κρατική αεροπειρατεία» των Λευκορώσων στην πτήση 4978 της Ryanair από Αθήνα προς Βίλνιους, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας προχώρησαν βάσει σχεδίου και παραχώρησαν το μεσημέρι της 24ης Μαΐου συνέντευξη Τύπου από το Σότσι του Εύξεινου Πόντου. 

Παίρνοντας τον λόγο μετά το πέρας της συνάντησης που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, ο Νίκος Δένδιας επέλεξε να σταθεί σε μια σειρά από ζητήματα «χαμηλής πολιτικής»: Μίλησε για την περιοχή του Εύξεινου Πόντου που είναι «στενά συνδεδεμένη με την ελληνική ιστορία», για το Έτος Ιστορίας Ελλάδας-Ρωσίας που είναι το 2021, καθώς και για την «ιδιαίτερη συνεισφορά» της Ρωσίας στην Ελληνική Επανάσταση τη συμπλήρωση 200 ετών από την κήρυξη της οποίας γιορτάζουμε φέτος. 

Τουρισμός 

«Είχα την ευκαιρία να τονίσω την τεράστια σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στον τουρισμό ως ένα τομέα που συνδέει τις χώρες μας, αλλά έχει και ένα πολύ μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον. Εμείς, εδώ και μια εβδομάδα, έχουμε δηλώσει ότι είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε τους Ρώσους που θα ήθελαν να επισκεφτούν την Ελλάδα και έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ… 72 ωρών πριν από την είσοδο στη χώρα», σημείωσε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, διευκρινίζοντας μάλιστα ότι «η Ελλάδα αναγνωρίζει το πιστοποιητικό όσων έχουν εμβολιαστεί με το εμβόλιο Sputnik», αν και αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω εμβόλιο δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να γίνει το προσεχές διάστημα. 

Υπενθυμίζεται πως ο κ. Δένδιας είχε υποδεχθεί τον Σεργκέι Λαβρόφ τον περασμένο Οκτώβριο στην Αθήνα χαιρετίζοντας τότε  «την κοινή βούληση των δυο χωρών για το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στις σχέσεις» τους, με τη ρωσική πλευρά όμως να προσέρχεται στο τραπέζι των συνομιλιών κομίζοντας όχι μόνο διπλωματικές τυπικότητες αλλά και μια σειρά από απαιτήσεις όπως έχει γράψει (1, 2) το Άμυνα & Διπλωματία. 

Αγκάθια στις σχέσεις Ρωσίας-ΕΕ

Έκτοτε, από τον Οκτώβριο του 2020 και έπειτα, οι σχέσεις της Ρωσίας του Βλάντιμιρ Πούτιν με τη Δύση (με την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και με τη νέα διοίκηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ) θα επιδεινώνονταν (1, 2, 3). «Είχαμε μία ειλικρινή και ανοιχτή συζήτηση για τις σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας. Οι σχέσεις αυτές δεν βρίσκονται σε καλό επίπεδο και αυτό μας δημιουργεί τεράστια ανησυχία, γιατί εμείς αποδίδουμε σημασία στην ύπαρξη αυτών των σχέσεων», δήλωσε στις 24 Μαΐου ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών από το Σότσι, προτού συνεχίσει επαναλαμβάνοντας τη γνωστή ελληνική θέση σύμφωνα με την οποία «η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης». Σημειωτέον πως μέσα στο τρέχον έτος είναι πιθανό να ακολουθήσει και επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ρωσία, όπως δήλωσε ο Νίκος Δένδιας. 

«Η Ελλάδα είναι ένας από τους κυριότερους εταίρους της Ρωσίας στην Ευρώπη (σ.σ. «one of Russia’s principal partners in Europe» σύμφωνα με την αγγλική διερμηνεία)», είχε δηλώσει νωρίτερα από την πλευρά του ο Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγορώντας τις Βρυξέλλες και τις «μονομερείς παράνομες αξιώσεις τους» έναντι της Μόσχας (σ.σ. «unilateral illegitimate demands») για την τρέχουσα κρίση στις ευρωρωσικές σχέσεις. 

Τουρκία – Κυπριακό 

Κατά τα λοιπά, αναφερόμενος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ο Νίκος Δένδιας υπογράμμισε την «αποσταθεροποιητική» δράση της Τουρκίας η οποία «αυτοπροβάλλεται ως ο διάδοχος της Οθωμανικής κληρονομιάς, αλλά και ως ο ηγέτης των απανταχού μουσουλμάνων». Ερωτώμενος σχετικά, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ επανάλαβε από την πλευρά του πως η Μόσχα επί της ουσίας απορρίπτει την τουρκική ρητορική περί δύο κρατών στο Κυπριακό. 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου των δύο υπουργών δεν έγινε ωστόσο καμία αναφορά στο επεισόδιο που είχε λάβει χώρα μια ημέρα νωρίτερα, με την επεισοδιακή πορεία της πτήσης της Ryanair FR 4978 που απογειώθηκε μεν από τη νατοϊκή Ελλάδα με προορισμό τη νατοϊκή Λιθουανία, αλλά εξαναγκάστηκε σε προσγείωση στο Μινσκ της (εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ) Λευκορωσίας προκειμένου να συλληφθεί εκεί από τις λευκορωσικές Αρχές ένας από τους επιβάτες: ο 26χρονος επικριτής του Λευκορώσου ισόβιου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο, Ρομάν Προτάσεβιτς.  

«Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας. Στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο την ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη… Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του Λευκορώσου ακτιβιστή Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος απειλείται με την θανατική ποινή… Ο κ. Προτάσεβιτς ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα», καταγγέλλει σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 23 Μαΐου το ελληνικό υπουργείο των Εξωτερικών. 

Το θέμα προφανώς και θα μπορούσε να απουσιάζει από τη συνέντευξη Τύπου των Λαβρόφ-Δένδια, καθώς δεν φαίνεται «τυπικά» να αγγίζει άμεσα τη Ρωσία ή τις ελληνορωσικές σχέσεις. 

Επί της ουσίας ωστόσο, και με δεδομένο ότι το λευκορωσικό καθεστώς του Αλεξάντερ Λουκασένκο βασίζεται στη στήριξη της Μόσχας για την πολιτική του επιβίωση, ανακύπτουν σοβαρά ερωτήματα… αναφορικά με τη δράση ξένων πρακτόρων επί ελληνικού εδάφους. Μιλάμε άλλωστε για μια πτήση που απογειώθηκε από την Ελλάδα, με επιβάτες όχι μόνο τον Προτάσεβιτς αλλά και σειρά… πρακτόρων που θα αποβιβάζονταν όχι στο Βίλνιους αλλά στο Μινσκ…