Ο Σαούλ Μπαρτάλ διερωτάτο τον περασμένο Μάιο, στο πλαίσιο ανάλυσης που δημοσιεύτηκε στον ιστοχώρο του ισραηλινού Κέντρου Στρατηγικών Σπουδών Begin-Sadat (BESA), εάν έρχεται, άραγε, το τέλος της Παλαιστινιακής Αρχής («Are We Witnessing the End of the Palestinian Authority?»). 

Προκειμένου να δικαιολογήσει τον προβληματισμό του, ο Ισραηλινός ερευνητής επικαλείτο μια σειρά από στοιχεία:

  • την αδυναμία της Παλαιστινιακής Αρχής να ελέγξει την κατάσταση στη Δυτική Όχθη και ειδικότερα σε πόλεις όπως είναι η Τζενίν 
  • την απροθυμία της Χαμάς (υπό τον έλεγχο της οποίας τελεί τη Γάζα, ήδη από το 2007) να συνάψει μια νέα συμφωνία συμφιλίωσης με τη Φατάχ (η οποία κυριαρχεί στις τάξεις της Παλαιστινιακής Αρχής)
  • το εξαιρετικά υψηλό – πλειοψηφικό – ποσοστό των Παλαιστινίων που απορρίπτουν πια την Παλαιστινιακή Αρχή ως «διεφθαρμένη», «αποτυχημένη» ή ακόμη και «εξυπηρετούσα τα συμφέροντα του Ισραήλ» (όπως προκύπτει μέσα από τις σφυγμομετρήσεις του παλαιστινιακού κέντρου ερευνών PCPSR) 
  • τη δημοτικότητα του 61χρονου Ισμαήλ Χανίγια (Χαμάς) που είναι μεγαλύτερη από εκείνη του 87χρονου Μαχμούντ Αμπάς (Φατάχ)
  • και την εμφάνιση νέων ένοπλων παλαιστινιακών οργανώσεων στη Δυτική Όχθη (όπως είναι η Lions’ Den ή Arin al Usud στη Ναμπλούς και η Jenin Brigades ή Kataib Jenin στην Τζενίν) που καλούν σε «πόλεμο ενάντια στο Ισραήλ» 

«Οι Παλαιστίνιοι, ιδιαίτερα η νεότερη γενιά, δεν βλέπουν πια τη λύση των δύο κρατών ως βιώσιμη επιλογή. Θεωρούν ότι δεν μπορούν να περιμένουν τίποτα από τις ισραηλινές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα μια ισραηλινή κυβέρνηση όπως είναι η τρέχουσα η οποία μιλά για προσαρτήσεις και ενίσχυση των εποικισμών», δηλώνει ο πολύπειρος Παλαιστίνιος πολιτικός Μουσταφά Μπαργκούτι, μιλώντας στη Haaretz. 

Εάν όμως δεν υπάρχει πια ως προοπτική η λύση των δύο κρατών, τότε η Παλαιστινιακή Αρχή καθίσταται «άνευ σημασίας» («irrelevant») ως «υπεργολάβος του Ισραήλ», συνεχίζει ο Μπαργκούτι. 

Όσα μεσολάβησαν τους περασμένους δύο μήνες, έρχονται να επιβεβαιώσουν πολλές από τις προαναφερθείσες παρατηρήσεις, ρίχνοντας παράλληλα νερό στον μύλο των ανησυχιών που εντείνονται γύρω από τη νέα φάση στην οποία δείχνει πια να εισέρχεται το Παλαιστινιακό πρόβλημα. 

Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εισέβαλαν στην πόλη Τζενίν στη βόρεια Δυτική Όχθη στις αρχές Ιουλίου, πραγματοποιώντας τη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση που έχει λάβει χώρα εκεί (στη Δυτική Όχθη) τα τελευταία περίπου 20 χρόνια, από τη Δεύτερη Ιντιφάντα και έπειτα. Η εν λόγω επιχείρηση ολοκληρώθηκε σχετικά σύντομα, έπειτα από περίπου 48 ώρες, αφήνοντας πίσω 12 νεκρούς Παλαιστινίους και έναν νεκρό Ισραηλινό, με τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να διαμηνύουν ότι ο στόχος τους, που ήταν η κατάσχεση και καταστροφή μεγάλου μέρους του οπλοστασίου του εχθρού, επετεύχθη.  

«Οι συγκρούσεις ήταν περιορισμένες (σ.σ. σε σύγκριση με εκείνες της Δεύτερης Ιντιφάντα) αλλά εάν κοιτάξει κανείς προσεκτικά μπορεί να διακρίνει σε αυτές το μέλλον της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης», γράφει στον ιστοχώρο Unherd ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Άνσελ Πφέφερ (Haaretz, The Economist), σχολιάζοντας όσα επεισοδιακά εκτυλίχθηκαν στην Τζενίν το διήμερο 3 – 5 Ιουλίου. 

«Η εξουσία του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη έχει κατακερματιστεί», σημειώνει ο Πφέφερ, προχωρώντας παράλληλα σε μια σειρά από παρατηρήσεις αναφορικά με: 

  • τις εστίες της έντασης στη Δυτική Όχθη που έχουν πια μετακινηθεί από τη Χεβρώνα σε πόλεις όπως είναι η Τζενίν και η Ναμπλούς 
  • τις ομάδες ενόπλων Παλαιστινίων (βλ. Jenin Brigades) που παίρνουν όπλα και χρήματα από το Ιράν 
  • τη νέα κυβέρνηση Νετανιάχου που ήρθε στην εξουσία «χάρη σε μια συμμαχία ακροδεξιών κομμάτων τα οποία εκπροσωπούν, μεταξύ άλλων, και τους Εβραίους εποίκους στη Δυτική Όχθη» 

Το σκηνικό των εκρηκτικών αντιθέσεων, που ορίζουν πια το μέτωπο των σχέσεων Ισραήλ – Παλαιστινίων, συνοψίζει όμως και ο (πρώην αξιωματούχος του ΟΗΕ, αρμόδιος για την περιοχή της Μέσης Ανατολής) Τζόναθαν Λίνκολν, μέσα από άρθρο που δημοσίευσε στον ιστοχώρο War on the Rocks. 

« Για πρώτη φορά μετά το 1993, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προωθούν ενεργά μια ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης», γράφει ο Λίνκολν (ως προσωρινός διευθυντής πια ο ίδιος του Center for Jewish Civilization της School of Foreign Service του Πανεπιστημίου Georgetown), σημειώνοντας όμως παράλληλα και κάτι άλλο: ότι «σήμερα το Ισραήλ έχει την πιο δεξιά κυβέρνηση που είχε ποτέ», μια κυβέρνηση «που έχει υιοθετήσει πολιτικές που ισοδυναμούν με την προσάρτηση τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης». 

Αλλά και η παλαιστινιακή πλευρά, βάσει της ιδίας ανάλυσης, πλέον «βρίσκεται σε σύγχυση εν μέσω ενός διευρυνόμενου πολιτικού χάσματος», καθώς νέες ένοπλες ομάδες αναδύονται στη Δυτική Όχθη περιπλέκοντας την κόντρα Φατάχ – Χαμάς, με φόντο το πολιτικό άστρο του Αμπάς που σβήνει και τις παλαιστινιακές εκλογές που ακόμη αναμένονται… 17 χρόνια μετά το 2006. 

Όσο για το διεθνές πλαίσιο, και εκείνο έχει πια μεταβληθεί κατά τρόπο, δυστυχώς, όχι ευνοϊκό για το Παλαιστινιακό ζήτημα, με το λεγόμενο Κουαρτέτο (ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία, ΟΗΕ) των παραγόντων που άλλοτε «οδηγούσαν» την ειρηνευτική διαδικασία, να «αποσυντίθεται», ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένα άλλο στοιχείο: το γεγονός ότι οι Συμφωνίες του Αβραάμ, αν και «ιστορικές», δεν έχουν συμβάλει μέχρι στιγμής ούτε στην προώθηση των ισραηλινο-παλαιστινιακών σχέσεων, ούτε στη μείωση των βίαιων εντάσεων στο έδαφος.

Αντιθέτως, «τα τελευταία δύο χρόνια ήταν από τα πιο βίαια των τελευταίων δεκαετιών», γράφει ο Τζόναθαν Λίνκολν στο War on the Rocks, βλέποντας την ένταση να κλιμακώνεται και από την πλευρά των Ισραηλινών εποίκων, και από την πλευρά των Παλαιστινίων μαχητών, και από την πλευρά των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων… Ενώ παράλληλα, πυκνώνουν και οι φήμες που θέλουν τη Χαμάς να επιχειρεί να καταλάβει τμήματα της Δυτικής Όχθης, συμπεριλαμβανομένης της Τζενίν, όπως αναφέρει σε δική του ανάλυση ο ιστοχώρος Gzero του Eurasia Group.  

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ο – 87χρονος πια – πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, μετέβη στις 12 Ιουλίου στην Τζενίν… υπενθυμίζοντας την παρουσία του. Για την ιστορία, η τελευταία φορά που είχε μεταβεί εκεί ήταν το 2012… 

Όσο για την κυβέρνηση Νετανιάχου, εκείνη υιοθέτησε στις 9 Ιουλίου διακήρυξη στην οποία υπογραμμίζει την ανάγκη «να αποτραπεί η κατάρρευση της Παλαιστινιακής Αρχής»… την οποία όμως Παλαιστινιακή Αρχή η ίδια ισραηλινή κυβέρνηση είχε στοχοποιήσει με κυρώσεις τον περασμένο Ιανουάριο…