Όταν η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα

Στη φωτογραφία: Ρητορικό είναι το ερώτημα: ποια θα ήταν η πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα και ποια η θέση μας στην E.E. και στο ΝΑΤΟ, αν η Τουρκία είχε πετύχει το στόχο της στον Έβρο;

Στις 16 Φεβρουαρίου 1952, ψηφίσθηκε  από την Βουλή των Ελλήνων  ο κυρωτικός νόμος, με ένα μόνο  άρθρο, για την προσχώρηση της Ελλάδος στην  Συνθήκη του Βόρειου Ατλαντικού (ΝΑΤΟ). Στην εισηγητική του έκθεση, ο τότε υπουργός Εξωτερικών και αντιπρόεδρος της  κυβέρνησης, Σοφοκλής Βενιζέλος, περιορίστηκε να υπογραμμίσει ότι «…η σημασία ένταξης της Ελλάδος είναι παγκοίνως γνωστή, ώστε να μην υπάρχει  ανάγκη ιδιαιτέρας εξάρσεως». Τα  Άρθρα 1 και 2  του Χάρτη του ΝΑΤΟ  στηρίζονται  στα αντίστοιχα του Χάρτη του ΟΗΕ. Από τον Αύγουστο του  1974 -με ασύμβατο με τις αρχές της Συμμαχίας τρόπο, συμβατό εν τούτοις με την επικρατούσα στις Βρυξέλλες νοοτροπία- αντιληφθήκαμε ότι καλύπτει μεν πλήρως την Ελλάδα από εξωτερικές απειλές, αλλά δεν μας καλύπτει από την επιθετική και αναθεωρητική Τουρκία. Την πραγματική μεταψυχροπολεμική και αποκλειστική, κατά της Ελλάδος, μόνιμη στρατιωτική  απειλή.

Η εμπειρία από την επιτήδεια -δήθεν ουδέτερη- στάση του γενικού γραμματέα  της Συμμαχίας τόσο κατά τον  Αύγουστο του 1974, όσο και  κατά την κορύφωση των επιθετικών ενεργειών της Τουρκίας στο Αιγαίο, τον Αύγουστο του 2020, μας υπενθύμισε ότι, στην κρίσιμη  στιγμή μιας  στρατιωτικής σύγκρουσης, πατριωτικό μας καθήκον είναι να υπερασπιστούμε εμείς οι ίδιοι την εδαφική μας ακεραιότητα και κυριαρχία.

Η εμπλοκή εν τούτοις τρίτων χωρών εξαρτάται από τον συνδυασμό τεσσάρων  παραγόντων:

• τις δικές μας  δυνατότητες  και την δική μας  αποφασιστικότητα, σθένος και ομοψυχία.
• τα δικά τους συμφέροντα εθνικής ασφαλείας.
• τις συνθήκες που επικρατούν.
• το βαθμό και την ερμηνεία διμερών δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί με διμερείς συμφωνίες αμυντικής συνδρομής. Η επισήμανση αυτή αφορά, κυρίως, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.

Η Ελλάδα προετοιμάζεται

Η αθόρυβη  επιχειρησιακή μας ετοιμότητα  και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού είναι εξίσου σημαντική με την, άνευ προηγουμένου, αμυντική μας θωράκιση. Με σημαντικά νέα, σύγχρονα και δαπανηρά, εξοπλιστικά προγράμματα.

Η αρχή «θα είμαστε μόνοι» αναθεωρείται. Η λεγόμενη «ρήτρα διμερούς συνδρομής» βαίνει πέραν του Άρθρου 5 του Χάρτη του ΝΑΤΟ. Έχει αποτρεπτικό και συνάμα αμυντικό  χαρακτήρα.  Η Γαλλία έχει δεσμευθεί να μας στηρίξει με μία  πολυδιάστατη Συμφωνία-κλειδί για την εθνική μας ασφάλεια και ισχύ. Εξάλλου η πρόσφατη  στρατηγική μας συμφωνία με τις ΗΠΑ αναβαθμίζει κομβικά το ρόλο-κλειδί της Ελλάδος στην ευρύτερη  περιοχή.

Λάθος όμως είναι να ερμηνεύουμε τη σημασία των πρόσφατων Συμφωνιών μας με τις ΗΠΑ και την Γαλλία  μόνο μέσα από το πρίσμα της ρήτρας αμυντικής συνδρομής. Η ροή, για παράδειγμα, στρατιωτικών και πολιτικών πληροφοριών είναι πολύ σημαντική.

Οι τουρκικοί στόχοι

Μόνιμος  τουρκικός στόχος είναι  η «προσαρμογή» της Ελλάδος στους όρους του παιχνιδιού της Τουρκίας. Δεν έχει βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα. Κεντρική επιδίωξη είναι να αντικαταστήσει, στην πράξη, τη Συνθήκη της Λωζάννης. Εδώ και χρόνια, η Άγκυρα συστηματικά την υπονομεύει. Πλησιάζοντας προς την 100ή επέτειο της υπογραφής της  Συνθήκης της Λωζάννης, το 2023 , το Κεμαλικό δόγμα «Ειρήνη στη χώρα, Ειρήνη στον κόσμο» ανατρέπεται από την καθημερινή πραγματικότητα: «σύγκρουση μέσα στη χώρα, σύγκρουση με όλους τους γείτονες»! Τα λόγια και έργα της τουρκικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο, απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο, επιβεβαιώνουν το επιθετικό και αναθεωρητικό στρατιωτικοποιημένο δόγμα της Τουρκίας. Εμείς υποχρέωση έχουμε να αμυνθούμε.

Η Άγκυρα στοχεύει, ταυτόχρονα, στον κλονισμό της εμπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών στην Πολιτεία και στους πολιτικούς και στρατιωτικούς μας ταγούς. Στοχεύει στην υπονόμευση και αποδυνάμωση της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδος. Αυτήν την ερμηνεία υποχρεώνομαι να δώσω μετά τις πρωτόγνωρες επιθέσεις κατά του Πρωθυπουργού, των υπουργών  Εξωτερικών και Άμυνας, αλλά και του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ.

Τα ελληνικά μηνύματα

Ρητορικό είναι το ερώτημα: ποια θα ήταν η πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα, πώς θα ήταν σήμερα η Ελλάδα και ποια η  θέση μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, αν η Τουρκία είχε πετύχει το στόχο της στον Έβρο; Αν είχε κατορθώσει να παραβιάσει τα χερσαία σύνορά μας; Η  Ελλάδα στέλνει σε τουρκική ηγεσία, πολιτικό κατεστημένο  και στην τουρκική κοινή γνώμη το μήνυμα: «δεν μας διαβάζατε σωστά». Σημειώνω:

• H προσήλωση στο διεθνές δίκαιο, στις διεθνείς συνθήκες, στις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ και στο ευρωπαϊκό νομικό και πολιτικό κεκτημένο δεν είναι αδυναμία. Είναι δύναμη.
• Η επιμονή στις δηλώσεις χαμηλών τόνων απέναντι στην Τουρκική ύβρι δεν είναι αδυναμία. Είναι δύναμη.
• Λάθος, λοιπόν, να θεωρούν οι Τούρκοι την Ελλάδα αδύναμη, επειδή είναι φιλειρηνική.

Το μήνυμα από το ανώτατο επίπεδο της Πολιτείας μας ήταν καθαρό, λιτό. Θέλουμε την ειρήνη. Είμαστε όμως έτοιμοι, αν απαιτηθεί, για στρατιωτική σύγκρουση. Με άριστους μάλιστα οιωνούς. Το ζωτικό μας συμφέρον  επιβίωσης να αγωνισθούμε «υπέρ βωμών και εστιών», το υψηλό ηθικό και τα πατριωτικά κίνητρα απέναντι στην ψευδαίσθηση της δήθεν τουρκικής αριθμητικής υπεροχής.

Η ειρήνη, η συνεργασία, ο καθαρά οριοθετημένος διάλογος στη βάση του δικαίου -και όχι των πολεμικών απειλών και ιαχών- ήταν και είναι η σταθερή πολιτική της Ελλάδος. Ανεξαρτήτως κυβερνήσεων και κυβερνητών. Επιλέγουμε, σταθερά, το δρόμο της συνεννόησης. Δείχνουμε, ταυτόχρονα, ότι είμαστε έτοιμοι και αποφασισμένοι να απαντήσουμε κατά τρόπο πειστικό.

Παρότι επιλέγω να πιστεύω ότι υπάρχει, απορία εν τούτοις προκαλεί η απουσία ομοψυχίας για τη στήριξη της προσπάθειας ενίσχυσης της αμυντικής  μας ασπίδας  και θωράκισης από του βήματος της Βουλής. Πολύ θα βοηθούσε την προβολή ισχύος της Ελλάδος αν ο πολιτικο-κομματικός συμψηφισμός αλληλοκατηγοριών και ευθυνών  αφήσει έξω -από τη σύγκρουση- τη διπλωματία, την άμυνα και την πολιτική εθνικής ασφάλειας.

Ενισχύοντας την αμυντική και διπλωματική μας ασπίδα, επενδύουμε  στην ειρήνη. Προσήλωση στην ειρήνη είναι η σωστή και αποτελεσματική  αποτροπή και η αμυντική προετοιμασία για την απόκρουση κάθε τουρκικής απειλής. Το δίκαιο της ισχύος εφαρμόζεται μεταξύ ισχυρού και αδύναμου. Η ισχύς του δικαίου όμως υπάρχει μεταξύ ισοδύναμων. Η Τουρκία, από την πλευρά της, σπεύδει να αναλύσει τις διμερείς συμφωνίες  και πολυμερείς  διευθετήσεις της Ελλάδος, εκτιμώντας ότι άμεσα την αφορούν. Όπως άλλωστε θεωρεί ότι την αφορούν, ερμηνεύοντας ότι την απειλούν:

• Η ενδυνάμωση του ισχύος, κύρους και της αξιοπιστίας της Ελλάδος.
• Η ενίσχυση της ελληνικής άμυνας απέναντι στην πολεμική απειλή της Τουρκίας.
• Η άρνησή μας να διευκολύνουμε τα επίσημα επιθετικά σχέδιά της και να αφοπλισθούμε, αρχίζοντας από τα νησιά μας (αποστρατιωτικοποίηση).

Εύχομαι να  μην υπάρχουν διαφωνίες ως προς την  ουσία του μηνύματος που στέλνει σήμερα η Ελλάδα. Συνοψίζω:

* Η Ελλάδα χτίζει φιλίες και συνεργασίες. Το αποδεικνύει, υπογράφοντας συμφωνίες με όλα τα φιλειρηνικά κράτη της περιοχής.

* Επιθυμεί καλές σχέσεις με τους γείτονες, και δη με την Τουρκία, στη βάση του σεβασμού των συνόρων και των Συνθηκών, του Διεθνούς  Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.

* Δεν ανέχεται απειλές και αμφισβητήσεις κατά της εδαφικής ακεραιότητάς της.

* Η Ελλάδα δεν επιθυμεί πολεμική σύγκρουση. Δεν πρόκειται όμως να ταπεινωθεί, να υποταγεί, να υποχωρήσει, να εκχωρήσει ή να παραχωρήσει, προσπαθώντας να την αποφύγει. Κακός και καταστρεπτικός ο πόλεμος. Μεγαλύτερο όμως κακό είναι να σέρνεσαι ταπεινωμένος, προσπαθώντας να τον αποφύγεις.

Η ηγεσία της Τουρκίας έχει χάσει τη λογική, το μέτρο  στην πολιτική, την αυτοκυριαρχία και τον αυτοσεβασμό της. Δεν μπορεί,  λοιπόν, να ελπίζει  ότι θα τη σέβονται οι Έλληνες γείτονές της. Ακόμη δε λιγότερο, να τη φοβούνται.