Οι τουρκικές επιστολές στον ΟΗΕ ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής: Πολλές και ολοένα απαιτητικότερες
Αρχής γενομένης από τον περασμένο Ιούνιο (2021), η Τουρκία έχει «βομβαρδίσει» τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών με μια σειρά από επιστολές που έρχονται, σε συνέχεια πλήθους άλλων παλαιότερων επιστολών, να επεκτείνουν το ανθελληνικά αναθεωρητικό τουρκικό αφήγημα προς νέες – ακόμη πιο απειλητικές – κατευθύνσεις κλιμακούμενων μαξιμαλιστικών διεκδικήσεων και λασπολογίας.
Τέσσερις επιστολές μέσα σε διάστημα ολίγων μηνών δεν τις λες και λίγες. Αναφερόμαστε πιο συγκεκριμένα στα – φέροντα την υπογραφή του μονίμου αντιπροσώπου της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη πρέσβη Φεριντούν Σινιρλίογλου – κείμενα της 15ης Ιουνίου (A/75/929), της 13ης Ιουλίου (A/75/961–S/2021/651), της 30ης Σεπτεμβρίου (A/76/379–S/2021/841) και της 19ης Νοεμβρίου (A/76/559).
Εάν μάλιστα προσθέσουμε και τις τουρκικές επιστολές που είχαν ως στόχο την Κυπριακή Δημοκρατία – της 16ης Δεκεμβρίου (A/76/609–S/2021/1061) και της 18ης Νοεμβρίου (A/76/557–S/2021/961) – τότε δεν μιλάμε πια για τέσσερις αλλά για έξι επιστολές μέσα σε ένα διάστημα περίπου επτά μηνών.
Μπαράζ από επιστολές
Εάν προσθέσουμε, δε, και τις συνολικά έξι τουρκικές επιστολές του 2020 που είχαν προηγηθεί (με ημερομηνίες: 13 Νοεμβρίου, 21 Αυγούστου, 14 Αυγούστου, 2 Ιουλίου, 18 Μαρτίου, 27 Φεβρουαρίου), τότε οι επιστολές γίνονται 12 μέσα σε ένα διάστημα μικρότερο των δύο ετών, με το όνομα της Τουρκίας να επανεμφανίζεται ξανά και ξανά – περισσότερο από κάθε άλλης χώρας – στη λίστα με τα επίσημα έγγραφα που αναρτώνται διαδικτυακά υπό την ψηφιακή σκέπη της Διεύθυνσης Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Division for Ocean Affairs and the Law of the Sea – DOALOS).
Ποσότητα και ποιότητα
Το πλήθος ωστόσο των επανεμφανίσεων σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι απλώς άλλος ένας αριθμός, μια ποσότητα χωρίς ποιότητα. Αντιθέτως, έχει… ουσία, ή τουλάχιστον στοχεύει σε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό, καθώς η Τουρκία επιμένει να εγείρει ενώπιον της διεθνούς κοινότητας τις δικές της ποιοτικά αναβαθμισμένες αξιώσεις λασπολογώντας παράλληλα σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου… Έτσι, για να εξοικειώνεται το αυτί της διεθνούς κοινότητας με τις τουρκικές αξιώσεις, στη «λογική» πως ό,τι επαναλαμβάνεται θα αρχίσει κάποια στιγμή αναπόφευκτα να λαμβάνεται και σοβαρά υπόψη, είτε διαφωνούμε με αυτό είτε όχι.
Διευκρινίσεις και τετελεσμένα
Η αρμόδια Διεύθυνση DOALOS του ΟΗΕ μπορεί, βέβαια, να έχει διευκρινίσει πως όσα δημοσιεύονται στον ιστοχώρο της «αναπαράγονται» ακριβώς «όπως έχουν υποβληθεί στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών», δηλαδή «χωρίς προηγούμενη επιμέλεια» και «χωρίς να συνεπάγονται την αναγνώριση από τα Ηνωμένα Εθνη της ισχύος/εγκυρότητας (σ.σ. μονομερών εθνικών) ενεργειών και αποφάσεων»… Στην πράξη ωστόσο, όλα αυτά τα μονομερή ενίοτε οδηγούν και σε de-facto πραγματικότητες επί του εδάφους, όπως έχει αποδειχθεί άλλωστε κατ’ επανάληψη σε Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο.
Επί της ουσίας, εάν ανατρέξει κανείς στο περιεχόμενο των τουρκικών επιστολών προς τον ΟΗΕ, όπως εκείνο έχει «εξελιχθεί» τις τελευταίες δεκαετίες, θα καταλήξει σε μια σειρά από συμπεράσματα.
Νέα «όπλα» στην τουρκική φαρέτρα
Καταρχάς θα δει τις τουρκικές διεκδικήσεις έναντι Ελλάδας και Κύπρου να γιγαντώνονται στο διάβα του χρόνου. Οι «γκρίζες ζώνες», η «Γαλάζια Πατρίδα» («Mavi Vatan») και το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» δεν ήταν ανέκαθεν εκεί, ενώ και τα δυτικά όρια της διεκδικούμενης από την Τουρκία υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν μετακινηθεί τα τελευταία χρόνια πολύ δυτικότερα, από τον 32ο μεσημβρινό στον 28ο μεσημβρινό και από εκεί στον 26ο (ενδεικτικά όσα σημείωνε ο υπογράφων σε σχετικό άρθρο το καλοκαίρι του 2020, επικαλούμενος παλαιότερες επιστολές του Φεριντούν Σινιρλίογλου προς τον ΟΗΕ αλλά και παλαιότερα tweets του πρέσβη Τσαγατάι Ερτζιγές).
Όλα τα παραπάνω («Γαλάζια Πατρίδα», «τουρκολιβυκό μνημόνιο» κ.ά.) προσετέθησαν στην πορεία, κλιμακωτά, όπως προσετέθη εσχάτως και η διασύνδεση του τουρκικού αιτήματος περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους. Ο λόγος για ένα αίτημα το οποίο η Άγκυρα έχει επισήμως προσθέσει στην φαρέτρα με τις διεκδικήσεις της από το 2021, αναβαθμίζοντας όμως έτσι δραματικά τις αναθεωρητικές της αξιώσεις έναντι της Ελλάδας.
Εάν ανατρέξει κανείς στο περιεχόμενο των τουρκικών επιστολών προς τον ΟΗΕ, θα δει παράλληλα πως όσα έχουν κατά καιρούς προστεθεί δεν αφαιρούνται. Αντιθέτως, παραμένουν και διαιωνίζονται… προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για νέες μαξιμαλιστικότερες διεκδικήσεις εκ μέρους της Άγκυρας.
Επιπλέον, θα δει πως η Τουρκία τολμά να καταθέτει ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών τις όποιες μονομερείς δικές της αξιώσεις, τις οποίες μάλιστα παρουσιάζει ως νόμιμες ακόμη κι όταν εκείνες εμφανώς αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο.
Κατά αυτόν τον τρόπο βέβαια, η Άγκυρα ντύνει τον επεκτατισμό της και με έναν μανδύα νομοτυπικότητας, καθώς είναι τα άρθρα 74 και 75 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας – UNCLOS (στην οποία ωστόσο η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος) που καλούν τα παράκτια κράτη «να δίνουν στη δημοσιότητα χάρτες ή καταλόγους με γεωγραφικές συντεταγμένες και να καταθέτουν αντίγραφα κάθε σχετικού διαγράμματος ή καταλόγου στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών».
Κλιμάκωση
Και κάπως έτσι, φτάνουμε πια στην αυγή του 2022, με την Άγκυρα να αξιώνει την αποστρατιωτικοποίηση σειράς ελληνικών νησιών την κυριαρχία των οποίων ωστόσο η ίδια ακριβώς την ίδια στιγμή αμφισβητεί και απειλεί ανοιχτά και ανερυθρίαστα.
Κατά αυτόν τον τρόπο, η Τουρκία πλέον:
- διευρύνει ακόμη περισσότερο την «εφ’ όλης της ύλης» ατζέντα των ελληνοτουρκικών όπως εκείνη θέλει να τα αντιλαμβάνεται (σε μια λογική τύπου «όσο περισσότερα ζητήσω, τόσο περισσότερα θα πάρω»),
- γεμίζει με πρόσθετα εμπόδια τον δρόμο προς την Χάγη,
- και συκοφαντεί την Ελλάδα, ως «μαξιμαλιστική»και «προκλητική», ενώπιον της διεθνούς κοινότητας
- ενώ παράλληλα η ίδια αυτοπροβάλλεται ως φάρος «νομιμότητας» και «καλής γειτονίας»…
Ποια; Η Τουρκία των κ.κ. Τσαβούσογλου, Ακάρ και Μπαχτσελί που δεν σταματούν το τελευταίο διάστημα να μας υπενθυμίζουν όλες εκείνες τις τουρκικές… απειλές πολέμου.