Η μία μετά την άλλη, αλλά και παράλληλα, οι μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της υφηλίου… αναδιαρθώνονται εμβαθύνοντας και διευρύνοντας αποφασιστικά τη «ματιά» τους προς όλα όσα έχουν ήδη εδώ και κάποια χρόνια διαφανεί ως νέες τάσεις διεθνώς, όχι μόνο στα πεδία μαχών και ανταγωνισμών (εμπόριο, διασυνδεσιμότητα, τηλεπικοινωνίες, τεχνολογία) αλλά και ευρύτερα στα μέτωπα των εθνικών και υπερεθνικών προκλήσεων (κλιματική κρίση). 

Ένοπλες δυνάμεις «ανασυντάσσονται» στην προσπάθειά τους να εκσυγχρονιστούν (εξασφαλίζοντας προβάδισμα έναντι κάθε επίδοξου ανταγωνιστή), να προλάβουν τις εξελίξεις (ή ακόμη και να τις κατευθύνουν), και να θωρακιστούν αποτελεσματικότερα απέναντι στις – επίσης «εκσυγχρονισμένες» – προκλήσεις εθνικής ασφάλειας, είτε εκείνες προέρχονται από το φυσικό περιβάλλον είτε από «εχθρικές» δυνάμεις.

Το γύρω περιβάλλον έχει άλλωστε εν τω μεταξύ κι εκείνο αλλάξει από σχεδόν κάθε άποψη: 

  • διεθνοπολιτικά (κινεζική επεκτατική γιγάντωση, αμερικανική στροφή προς την Ασία, Brexit, προσάρτηση Κριμαίας, προσέγγιση Ισραηλινών-Αράβων), 
  • επικοινωνιακά (social media, wolf-warrior diplomacy),
  • τεχνολογικά (5G δίκτυα, internet of things),
  • αμυντικά (UAVs, USVs, UUVs, drone tanks, υπερηχητικά συστήματα κ.ά.), 
  • και περιβαλλοντικά (κλιματική κρίση, πράσινη μετάβαση).

Μέσα σε ένα τέτοιο νέο πλαίσιο λοιπόν, κάποιοι από τους μεγαλύτερους στρατούς της υφηλίου… αναδιαρθρώνονται. 

ΗΠΑ 

Η U.S. Space Force για παράδειγμα, η Δύναμη Διαστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, ετοιμάζεται σε λίγες ημέρες να γιορτάσει δύο χρόνια ύπαρξης (είχε συσταθεί τον Δεκέμβριο του 2019). 

Τα τελευταία χρόνια έχουν όμως κάνει την εμφάνισή τους στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και άλλες νέες στρατιωτικές διευθύνσεις/διοικήσεις/δομές.  

Ενδεικτικά, αναφέρονται: η United States Army Futures Command (AFC) που ιδρύθηκε το 2018 με αποστολή να «οδηγήσει» το στράτευμα σε πορεία εκσυγχρονισμού, αλλά και η U.S. Army Cyber Command (ARCYBER) που επικεντρώνεται στον κυβερνοχώρο και ιδρύθηκε λίγο παλαιότερα, το 2010. 

Υπερηχητικά όπλα και αντι-drone άμυνες 

Αρχής γενομένης όμως από το 2020 στις ΗΠΑ λειτουργεί και το (επικεντρωμένο στα υπερηχητικά όπλα) Joint Hypersonics Transition Office–JHTO, παράλληλα με το (επίσης ιδρυθέν το 2020) Joint Counter-small Unmanned Aircraft Systems Office–JCO (που αναζητά άμυνες ενάντια στα drones), ενώ με το βλέμμα στα υπερηχητικά έχει συσταθεί από το 2019 και το Army Hypersonic Program Office–AHPO. 

Κλιματική κρίση

Μέσα σε όλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί πως το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ παρουσίασε προ εβδομάδων και το δικό του πλάνο αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης (Department of Defense Climate Adaptation Plan – DOD CAP) το οποίο και κατέθεσε προς έγκριση στην (επίσης προσφάτως ιδρυθείσα) National Climate Task Force που λειτουργεί υπό την ομπρέλα του Λευκού Οίκου. 

Υβριδικές απειλές 

Κατά τα λοιπά, υπό τη σκέπη του Naval Postgraduate School-NPS του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού λειτουργεί πια και το προσφάτως συσταθέν Κέντρο για την Καταπολέμηση των Υβριδικών Απειλών (Center on Combating Hybrid Threats-CCHT). Σημειωτέον πως κάτι ανάλογο υπάρχει και στη Σουηδία. Ο λόγος για το Κέντρο Σπουδών για τις Ασύμμετρες Απειλές (Centre for Asymmetric Threat Studies-CATS) που λειτουργεί υπό τη σκέπη του Σουηδικού Πανεπιστημίου Άμυνας (Swedish Defence University). Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί πως οι Σουηδοί έχουν θεσπίσει από το 2018 και θέση πρέσβεως/ειδικού απεσταλμένου για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών (ambassadör för hybridhot) εντός του υπουργείου Εξωτερικών. 

Αλλά και σε επίπεδο νατοϊκό-ευρωπαϊκό-συμμαχικό, τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους κέντρα όπως για παράδειγμα το (ιδρυθέν το 2017) Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας για την Αντιμετώπιση Υβριδικών Απειλών–European Centre of Excellence for Countering Hybrid Threats που έχει την έδρα του στο Ελσίνκι της Φινλανδίας, ένα κέντρο στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα από το 2019. 

Γαλλία και Κίνα 

Η Γαλλία έχει προχωρήσει στη σύσταση της δικής της, Cyber Defence Command (Commandement de la cyberdéfense – COMCYBER), από το 2017, ενώ παράλληλα έχει δημιουργήσει τη δική της, Space Command, ως κομμάτι της γαλλικής Air and Space Force (Armée de l’Air et de l’Espace). 

Αλλά και εκτός της Δύσης, η Κίνα έχει επίσης, από τα τέλη του 2015, προχωρήσει σε μια – «σαρωτική» όπως λέγεται – αναδιοργάνωση των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων (PLA). Στο πλαίσιο της εν λόγω αναδιοργάνωσης, το Πεκίνο δημιούργησε μάλιστα και έναν νέο (πέμπτο) κλάδο, υπό τον τίτλο Strategic Support Force (SSF ή PLASSF), με την αποστολή να «καλύψει» όλα όσα (διάστημα, κυβερνοχώρο, ηλεκτρονικό πόλεμο) δεν καλύπτουν οι λοιπές «παραδοσιακές» δυνάμεις του παρελθόντος.