Του Γιάννη Δεμίρη*

Στη φωτογραφία η κυβερνητική απόφαση για τις γαλλικές φρεγάτες Belh@rra ήταν πολύ σωστή, αλλά αυτό που δεν γνωρίζουμε, μέχρι τώρα, είναι το πώς θα οργανωθεί η παραγγελία.

Στη συνέχεια των δημοσιευμάτων της «Α&Δ», σχετικά με το εξοπλιστικό πρόγραμμα του Πολεμικού Ναυτικού θα ήθελα να κάνω τις εξής επισημάνσεις/παρατηρήσεις.

Το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται ένα μεγάλο εκσυγχρονισμό καθόσον πολλές μονάδες του Στόλου απαιτούν είτε εκσυγχρονισμό είτε αντικατάσταση, επειδή πλησιάζει το όριο ολοκλήρωσης του επιχειρησιακού τους βίου. Με γνώμονα ότι τόσον η παραγγελία ναυπήγησης νέων πλοίων, όπως και η έναρξη υλοποίησης εκσυγχρονισμού πλοίων είναι διαδικασίες εξαιρετικά χρονοβόρες (3-4 έτη), θα πρέπει οι όποιες αποφάσεις, που θα αφορούν τον Ελληνικό Στόλο, να παρθούν άμεσα. Με παράλληλη αύξηση πιστώσεων, αν αυτό απαιτείται, λαμβάνοντας υπόψη ότι ουσιαστικά, από το 2006, στο Πολεμικό Ναυτικό ελάχιστες πιστώσεις έχουν διατεθεί και αυτές για προγράμματα του παρελθόντος.

Αναφορικά με τις νέες γαλλικές φρεγάτες, τις Belh@rra,  για τις οποίες γίνεται πολύς λόγος σήμερα, θεωρώ ότι πολύ σωστά η κυβέρνηση έχει προβεί σ’ αυτήν την επιλογή δεδομένου ότι πρόκειται για υπερσύγχρονα πλοία. Φυσικά, αν και ανακοινώθηκε αρχικά ότι η αγορά θα αφορούσε «3+1» φρεγάτες, τελικά διαφαίνεται ότι η κατάσταση οδηγείται μόνο σε αγορά τριών. Αυτό που δεν γνωρίζουμε, μέχρι τώρα, όμως είναι το πώς θα οργανωθεί η παραγγελία αυτή. Κατ’ αρχήν πρέπει να οριστικοποιηθεί η διαμόρφωση του πλοίου, δηλαδή  η νέα φρεγάτα τι τύπο και τι αριθμό κατευθυνομένων βλημάτων θα έχει, τι πυροβόλα, ραντάρ, μέσα αντιβληματικής προστασίας, όπως και ποιόν τύπο Combat Management System θα διαθέτει κλπ. Επιπλέον, όπως συμβαίνει σε κάθε παραγγελία νέου πλοίου, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η υποστήριξη των συστημάτων του πλοίου σε ανταλλακτικά, επισκευές κ.λπ., όπως επίσης και για πόσο χρόνο. Αυτά είναι βασικοί  παράγοντες που, ανάλογα με τις επιλογές, ενδεχομένως να ανεβάζουν σημαντικά το συνολικό κόστος πρόσκτησης των πλοίων.

Η φρεγάτα Ψαρά F454, τύπου ΜΕΚΟ 200ΗΝ, που εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό στις 30 Απριλίου1998, είναι το πρώτο ελληνικό πολεμικό πλοίο που πήρε μέρος στην επιχείρηση Enduring Freedom (12.03–29.06.2002), ήτοι στις περιπολίες στον Περσικό Κόλπο λόγω του πολέμου στο Αφγανιστάν.

Ουδεμία μέχρι τώρα αναφορά γίνεται για τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ. Οι φρεγάτες MEKO έχουν ναυπηγηθεί για εντατική χρήση και διάρκεια ζωής άνω των 35 ετών, σε παρατεταμένα δύσκολες συνθήκες, καθώς και για εξαιρετική αντοχή, κινητικότητα και δυνατότητα επιβίωσης ακόμη και σε περιβάλλοντα ανοικτών θαλασσών (blue-water operations). Υπό το πρίσμα αυτής της «μακροβιότητας», δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι χρήστες του τύπου προέβησαν ή ετοιμάζονται να προβούν σε διάφορα προγράμματα εκσυγχρονισμού ή/και «Αναβάθμισης Μέσης Ζωής». Λαμβάνοντας, βεβαίως, υπόψη ότι πρόκειται για πολεμικά πλοία με εξαιρετικές επιχειρησιακές δυνατότητες, αξίζει τον κόπο να δοθούν τουλάχιστον άλλα 15 χρόνια επιχειρησιακού βίου σε αυτά με την εξαιρετική πρόωση και τον πολύ αποτελεσματικό οπλισμό. Η μέχρι τώρα επιχειρησιακή τους απόδοση στο Πολεμικό Ναυτικό -ακόμα και σήμερα- είναι εξαιρετικά υψηλή.

Ουδεμία αναφορά έχει γίνει, μέχρι τώρα, για την ενδιάμεση λύση, δηλαδή πώς θα καλυφθούν οι απαιτήσεις του Πολεμικού Ναυτικού μέχρι να υλοποιηθούν τα προγράμματα ναυπήγησης νέων μονάδων ή και εκσυγχρονισμού υφιστάμενων. Ακούγονται πολλά, αλλά ο χρόνος τρέχει εις βάρος του Πολεμικού Ναυτικού και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα αποφάσεις που θα βοηθήσουν να καλυφθούν έγκαιρα τα οποιαδήποτε κενά στην επιχειρησιακή διαθεσιμότητα του Στόλου.

Φυσικά, ουδεμία αναφορά γίνεται για την συμμετοχή της Δημόσιας Αμυντικής Βιομηχανίας (ΕΑΣ και ΕΑΒ). Για τα Ναυπηγεία -τόσο του Σκαραμαγκά όσο και της Ελευσίνας- είναι γνωστή η τραγική κατάσταση στην όποια βρίσκονται. Ο μεν Σκαραμαγκάς κινδυνεύει να μετατραπεί σε θέρετρο μετά από διεκδίκηση του Δήμου Χαϊδαρίου στο Συμβούλιο της Επικρατείας, τα δε Ναυπηγεία Ελευσίνας έχουν τεράστιο έλλειμμα της τάξεως των 400 εκατ. Ευρώ που σημαίνει ότι δύσκολα μπορεί κάποιος να τα αγοράσει, εκτός αν τα χρεωθεί αυτά το Ελληνικό Δημόσιο. Κάτι που είναι αδύνατο να συμβεί λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

* Αντιναύαρχος ε.α., πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. των ΕΑΣ