" "

Για πρώτη φορά στα χρονικά, στις 21 Ιουνίου, αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 έπληξαν εχθρικούς στόχους στο εξωτερικό με βόμβες GBU-57. Το βασικό σκέλος της εν λόγω επιχείρησης, η οποία έχει πια καταγραφεί στον ρου της ιστορίας με την κωδική ονομασία «Operation Midnight Hammer» («το σφυρί του μεσονυκτίου» ελληνιστί), ολοκληρώθηκε μέσα σε περίπου 25 λεπτά.

Τα αμερικανικά B-2 είχαν όμως κάνει προηγουμένως ένα ταξίδι περίπου 18 ωρών από το Μιζούρι των ΗΠΑ ως το Ιράν, προβαίνοντας σε εν πτήσει ανεφοδιασμούς και σε -εκ του αποτελέσματος επιτυχημένα- τεχνάσματα παραπλάνησης του εχθρού κ.ά. 

Από επιχειρησιακή σκοπιά, η αποστολή «Midnight Hammer» εντυπωσιάζει. Μέσα σε λίγα λεπτά το περασμένο Σάββατο, 14 διατρητικές «bunker buster» βόμβες τύπου GBU-57 Massive Ordnance Penetrators (MOPs) και δεκάδες πύραυλοι κρουζ τύπου Tomahawk έπληξαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις των Ιρανών σε Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν. 

Το ακριβές μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσαν μένει να διαπιστωθεί. Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δέχθηκε μια σειρά από πρωτοφανούς μεγέθους πλήγματα, πράγμα αδιαμφησβήτητο. Από εκεί πέρα ωστόσο, με φόντο τις κατεστραμμένες ή ημικατεστραμμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις, αναδύονται ερωτήματα τα οποία, με τη σειρά τους, υπογραμμίζουν τα όρια της αεροπορικής ισχύος. 

Ηδη από την έναρξη της ισραηλινής επιχείρησης «Rising Lion» στις 13 Ιουνίου, ένα πράγμα είναι σαφές: οι Ισραηλινοί (και οι Αμερικανοί) είναι απολύτως κυρίαρχοι στον αέρα, ελέγχουν τον ιρανικό εναέριο χώρο και μπορούν να βομβαρδίσουν σχεδόν κάθε σπιθαμή εδάφους εντός των ιρανικών συνόρων χωρίς ακριβώς να «ανησυχούν» για τις ιρανικές αεράμυνες μέρος των οποίων έχει άλλωστε εξαλειφθεί.

Η αεροπορική τους υπεροχή έναντι της Τεχεράνης είναι, με άλλα λόγια, δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη. Πόσο μακριά (στρατηγικά, πέρα από το επιχειρησιακό επίπεδο) μπορεί όμως να οδηγήσει τους Αμερικανούς και τους Ισραηλινούς αυτή η υπεροχή; 

Μπορεί, άραγε, να εξαλείψει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, διασφαλίζοντας ότι το Ιράν δεν θα είναι σε θέση στο μέλλον να αποκτήσει πυρηνικά όπλα; 

Μπορεί, άραγε, να προκαλέσει μια αλλαγή μοντέλου διακυβέρνησης εντός των ιρανικών συνόρων, ανατρέποντας το θεοκρατικό καθεστώς το οποίο βρίσκεται στην εξουσία ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1970; 

Μπορεί, άραγε, να επιβάλει μια εκεχειρία, με τους όρους όμως που θα ήθελαν το Ισραήλ και/ή ο Ντόναλντ Τραμπ; 

Ξεκινώντας από το τελευταίο σημείο, ο Αμερικανός πρόεδρος έσπευσε, έπειτα από τα -επί της ουσίας «χορογραφημένα» και ως εκ τούτου μάλλον «βολικά» και εν μέρει «ακίνδυνα»- χθεσινά ιρανικά αντίποινα κατά της αμερικανικής αεροπορικής βάσης Al Udeid στο Κατάρ, να ανακοινώσει μια εκεχειρία η οποία έδειχνε όμως ήδη από το μεσημέρι της Τρίτης να κλονίζεται.

Εάν κρίνουμε από όσα έχουμε δει μέχρι στιγμής σε άλλα μέτωπα (της Γάζας για παράδειγμα), η υπεροχή του ενός (του ισχυρού ή πανίσχυρου) δεν αρκεί για να επιβάλει μια κατάπαυση του πυρός στον άλλον (τον αδύναμο αλλά επικίνδυνο).  

Αναφορικά με την προοπτική αλλαγής καθεστώτος (regime change) από την άλλη πλευρά, η ιστορία βρίθει αποτυχιών. Από τη Λιβύη ως τη Συρία και από το Ιράκ ως το Αφγανιστάν, με φόντο τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Αμερικανών και τις ανατροπές της καλούμενης «αραβικής άνοιξης», είδαμε τις τελευταίες δεκαετίες αυτά τα σχέδια να αποτυγχάνουν στην πράξη, κομίζοντας ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια και σε πολλές περιπτώσεις την ανάδυση περισσότερο εξτρεμιστικών δυνάμεων.

Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να γίνει τώρα και στο Ιράν, μέσα από την περαιτέρω πολιτική ισχυροποίηση των υπερσυντηρητικών στο εσωτερικό, την ενίσχυση του αντιαμερικανισμού, τη ριζοσπαστικοποίηση μεγάλου μέρους της κοινωνίας και την ακόμη μεγαλύτερη στροφή στα πυρηνικά. 

Ειδικά σε ό,τι έχει κάνει με τα πυρηνικά, τα πλήγματα που δέχθηκε τις περασμένες ημέρες το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης υπήρξαν κατά κοινή ομολογία βαρύτατα, πλην όμως αυτό το πρόγραμμα ενδέχεται κάποια στιγμή στο μέλλον, αργά ή γρήγορα, να ανακάμψει… ακολουθώντας το «παράδειγμα» χωρών όπως είναι η «πυρηνική» Βόρεια Κορέα και το επίσης «πυρηνικό» Πακιστάν.

Τα περίπου 400 κιλά του εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60% ιρανικού ουρανίου άλλωστε προς το παρόν «αγνοούνται», όπερ σημαίνει ότι θα μπορούσαν να επανεμφανιστούν κάποια στιγμή στο μέλλον μέσα σε συνθήκες όμως ακόμη μεγαλύτερης μυστικότητας…