Του Γιώργου Ξ. Πρωτόπαπα

Οι παρεμβάσεις ξένων δυνάμεων σε ηγεσίες κρατών για θέματα εξωτερικής πολιτικής, με στόχο να προωθήσουν τα συμφέροντα τους, επηρεάζουν ταυτόχρονα και τις γεωπολιτικές ισορροπίες των ευρύτερων περιοχών. Η επίλυση χρόνιων διενέξεων κρατών εντάσσεται στο πλαίσιο αυτό και το ερώτημα που προκύπτει είναι, αν τα ισχυρά ξένα κέντρα εξουσίας αντιλαμβάνονται τις εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές των πληθυσμών των δυτικών βαλκάνιων. Παράλληλα ένας ακόμα παράγοντας που περιπλέκει τις ισορροπίες είναι η εκκλησιαστική «διπλωματία» που έχει τους δικούς της κανόνες και τη δική της πολιτική.

Οι εξελίξεις στα Σκόπια παραπέμπουν στην επίλυση των άλυτων προβλημάτων και στις πολιτικές ελίτ που εξυπηρετούν τις στρατηγικές ξένων δυνάμεων και οργανισμών στη περιοχή των Βαλκανίων. Ωστόσο υπάρχουν και περιπλοκές από τις πολιτικές ελίτ στη διαχείριση τέτοιων συμφωνιών. Ο κάθε ηγέτης κράτους πρέπει να μπορεί να ελέγχει το υπουργικό συμβούλιο και να στηρίζεται από μια στενή δικιά του ομάδα. Ο διεθνής παράγοντας υποστηρίζει πάντα εκείνους που θεωρεί ότι έχουν πολιτική ισχύ και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, επενδύει στους Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ για να στηρίξουν το εγχείρημα της Συμφωνίας των Πρεσπών

Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζ. Ζάεφ πέρασε την πρώτη δοκιμασία στο κοινοβούλιο, καθώς κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 2/3 γειτονικού κρατιδίου που απαιτούνταν για τη συνταγματική αναθεώρηση με βάση τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ο Ζάεφ είναι απόλυτα ταυτισμένος με μια πορεία που θα οδηγήσει στην ένταξη της χώρας του μέσα στις ευρω-ατλαντικές δομές (την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ) με αποτέλεσμα να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον, του Βερολίνου και των Βρυξελλών. Ταυτόχρονα, γνωρίζει τις εύθραυστες εθνοτικές ισορροπίες που επικρατούν στο εσωτερικό και πόσο δύσκολο θα είναι να εφαρμόσει τις πολιτικές του, εάν η χώρα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτείων, καθώς και της ΕΕ, ήταν ιδιαίτερα έντονο για την έκβαση της ψηφοφορίας στο κοινοβούλιο. Προηγουμένως, με επίσημες δηλώσεις τους, είχαν εκφράσει τη στήριξη στο Ζάεφ για την εφαρμογή της. Η Ουάσιγκτον μάλιστα έστειλε στα Σκόπια τον αναπληρωτή βοηθό υπουργό Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ μερικές μόλις ημέρες μετά τη διαδικασία στο κοινοβούλιο.

TΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «Α&Δ» ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ.