Ήταν Δεκέμβριος του 2021, όταν η Ρωσία έθεσε προς την πλευρά της Δύσης ένα σετ από νομικά δεσμευτικές «εγγυήσεις ασφαλείας» την ικανοποίηση των οποίων απαιτούσε ως προϋπόθεση προκειμένου να εκτονώσει την ένταση που είχε ήδη αρχίσει να κλιμακώνεται με φόντο την Ουκρανία (σε δύο φάσεις το 2021: την περίοδο Μαρτίου – Απριλίου και εν συνεχεία από τον Νοέμβριο και έπειτα).  

Στο πλαίσιο εκείνων των εγγυήσεων, η Μόσχα απαιτούσε, μεταξύ άλλων, από το ΝΑΤΟ να διακόψει κάθε στρατιωτική δραστηριότητα στην Ανατολική Ευρώπη. Ζητούσε, επίσης, τα νατοϊκά στρατεύματα να αποχωρήσουν από τις χώρες που εντάχθηκαν στη Συμμαχία μετά το 1999. 

Ακριβώς πέντε μήνες μετά, το ΝΑΤΟ όχι μόνο δεν αποσύρεται αλλά, αντιθέτως, επεκτείνεται προς τις άλλοτε «ουδέτερες» Φινλανδία και τη Σουηδία. 

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λειτούργησε περίπου σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία για τη ρωσική ηγεσία, προκαλώντας αυτό που ο Πούτιν ήθελε να αποφύγει. Με την επίθεσή του όχι στην Ουκρανία γενικά (είχε προηγηθεί άλλωστε και η Κριμαία, χωρίς όμως να ακολουθήσουν τότε συνταρακτικές νατοϊκές αντιδράσεις) αλλά στο Κίεβο ειδικότερα, ο Πούτιν σαν να έδωσε το φιλί της ζωής σε ένα ΝΑΤΟ για το μέλλον του οποίου είχαν εκφράσει νωρίτερα αμφιβολίες ο Μακρόν, ο Τραμπ κ.ά.

«Η Ρωσία απαιτεί εγγυήσεις ασφαλείας αλλά αυτό που πραγματικά θέλει ο Πούτιν είναι η Ουκρανία», έγραφε ο Iulian Romanyshyn στον ιστοχώρο του Atlantic Council πίσω στις αρχές Φεβρουαρίου, τρεις εβδομάδες πριν από την κύρηξη ενός πολέμου τον οποίο η Μόσχα εξακολουθεί να ονομάζει «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Και είναι ακριβώς αυτή τη επιθυμία του Βλαντιμίρ Πούτιν να πάρει το Κίεβο που έχει πια αναδιαμορφώσει τις ισορροπίες και τα δεδομένα τόσο στο μέτωπο του ιδίου του ΝΑΤΟ όσο και στο μέτωπο ΝΑΤΟ/Δύσης – Ρωσίας. 

Φινλανδία και Σουηδία παρουσιάζονται πλέον (σχεδόν) έτοιμες να υποβάλουν αιτήσεις για την ένταξή τους στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, με τους αναλυτές να διερωτώνται ποιες θα μπορούσαν να είναι οι – ενδεχομένως προκλητικές ή επιθετικές – κινήσεις της Ρωσίας όχι στο απώτερο μέλλον, μετά την ενεργοποίηση δηλαδή του συμμαχικού Άρθρου 5 για Ελσίνκι και Στοκχόλμη, αλλά στο μεσοδιάστημα, από τώρα έως και την ολοκλήρωση της ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ που θα πρέπει να περάσει και από τα κοινοβούλια των 30 χωρών μελών της Συμμαχίας. Σημειώνεται πως ακόμη και αν αυτή η διαδικασία κινηθεί με ρυθμό εξπρές, θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε μήνες έως την ολοκλήρωσή της, όπως εκτιμάται. 

Η νατοϊκή Σύνοδος Κορυφής του Ιουνίου 

Ένας κρίσιμος σταθμός στην πορεία των από εδώ και πέρα εξελίξεων θα είναι η επόμενη Σύνοδος Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί το διήμερο 29 – 30 Ιουνίου στη Μαδρίτη. Έως τότε θα έχουν επισημοποιηθεί οι επόμενες κινήσεις Φινλανδίας και Σουηδίας. Στο ίδιο διάστημα όμως, θα έχουν διαφανεί και οι πραγματικές διαθέσεις αντιποίνων από την πλευρά της Μόσχας, ενώ παράλληλα θα έχουν τρέξει και οι εξελίξεις στα ανοιχτά πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας από τα οποία πρόκειται επί της ουσίας να κριθούν τα πάντα.   

Το δημοψήφισμα στη Δανία 

Μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένεται ωστόσο και μια άλλη ενδιαφέρουσα απόφαση: η (ήδη νατοϊκή) Δανία καλεί τους πολίτες της να αποφασίσουν την 1η Ιουνίου, στο πλαίσιο δημοψηφίσματος, εάν επιθυμούν η χώρα τους να αρχίσει και εκείνη να συμμετέχει στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ), στον επιχειρησιακό δηλαδή βραχίονα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ (ΚΕΠΠΑ), ανατρέποντας έτσι και ακυρώνοντας opt-outs που ίσχυαν όμως για δεκαετίες στην περίπτωση της Δανίας. 

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το «ναι» προηγείται του «όχι» κατά περίπου δέκα ποσοστιαίες μονάδες, με το ποσοστό των αναποφάσιστων να είναι ωστόσο επίσης αρκετά υψηλό: κοντά στο 30% με 35%. 

«Η άγρια επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία έφερε μια νέα εποχή στην Ευρώπη, μια νέα πραγματικότητα […] Οι ιστορικές στιγμές απαιτούν ιστορικές αποφάσεις», δήλωνε η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, προ εβδομάδων. 

Όλα, βέβαια, στο τέλος θα κριθούν εκ του αποτελέσματος.