Ναυπηγική Βιομηχανία: Κορυφώνεται η διαμάχη
Η σύγκρουση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ιδιοκτησίας των «Ελληνικών Ναυπηγείων Α.Ε.» (ΕΝΑΕ-Σκαραμαγκάς) κορυφώνεται, με δικαστικές διαμάχες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δικαιώνοντας τις προβλέψεις όσων επεσήμαιναν, από την περίοδο 2010-11, ότι ο λεγόμενος «νόμου Βενιζέλου» αποτελούσε πρόσκαιρο ημίμετρο με δυσμενείς μεσοπρόθεσμες προοπτικές. Στην παρούσα φάση, η διαδικασία διαιτησίας, την οποία κίνησε η πλευρά του Σκαραμαγκά, βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της. Οι πιθανότητες δικαίωσης της προσφεύγουσας, Abu Dhabi Mar, εμφανίζονται ιδιαίτερα αυξημένες με κίνδυνο επιδίκασης ποσού σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου ευρώ σε βάρος της ελληνικής πλευράς.
Κύριο επιχείρημα της ADM και του σημαντικότερου μετόχου της, του Λιβανέζου επιχειρηματία Ισκαντάρ Σάφα, είναι η παύση πληρωμών εκ μέρους του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και η αθέτηση υποσχέσεων για την ανάθεση ναυπηγικών και επισκευαστικών συμβολαίων του Πολεμικού Ναυτικού. Με τον τρόπο αυτό, θα αντισταθμιζόταν το επιχειρηματικό ρίσκο που ανελάμβανε η ADM λόγω της απαγόρευσης ανάληψης εμπορικού-μη στρατιωτικού έργου στο πλαίσιο συμμόρφωσης προς σχετική απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2008. Η υπερασπιστική γραμμή της ελληνικής πλευράς βασίζεται στο σκεπτικό ότι, ακόμα κι αν είχαν γίνει έγκαιρες πληρωμές, ο Σκαραμαγκάς δεν θα μπορούσε να εκτελέσει το έργο λόγω εσωτερικών διαφωνιών μεταξύ της ADM και του Γερμανού συνεταίρου της, της ThyssenKrupp, που κατείχε τη σχετική τεχνογνωσία, ενώ τονίζεται και η δυσμενής συγκυρία της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας.
Η υπόθεση έχει τόσο μεγάλο πολιτικό και οικονομικό παρασκήνιο και είναι τόσο περίπλοκη, ώστε ο κύριος υπεύθυνος του σημερινού αδιεξόδου, ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας (Οκτώβριος 2009-Ιούνιος 2011) Ευ. Βενιζέλος δηλώνει πλέον έτοιμος ακόμα και γι’ αντιπαράσταση μαρτυρική κατάθεση με τον ξένο επιχειρηματία, αν και μέχρι πρότινος υπερασπιζόταν απόλυτα τον επίμαχο νόμο 3885/2010 και τις συνδεόμενες τροπολογίες που εντάχθηκαν στο ν. 3892/2010 μόλις λίγες εβδομάδες αργότερα.
Σε πρόσφατη κοινοβουλευτική συζήτηση, ο νυν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ υπερασπίστηκε τις τότε αποφάσεις του και είχε ζητήσει να μην προκαλείται από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Παν. Καμμένο, καθώς η πιθανή μαρτυρική του κατάθεση ίσως αποδειχθεί πολύτιμη για τη νομική διαπραγματευτική τακτική της ελληνικής πλευράς. Ο κ. Βενιζέλος ισχυρίζεται, από το 2010, ότι δεν υπήρχε άλλη λύση για τη διάσωση του προγράμματος των υποβρυχίων U-214 και επέμενε ιδιαίτερα (χωρίς, προφανώς, να δικαιωθεί) ότι οι κινήσεις του προσέφεραν μακροπρόθεσμα πλεονεκτήματα.
Αίτημα ανακτήσεων
Παράλληλα με την πρόοδο της διαδικασίας της διαιτησίας, το Ελληνικό Δημόσιο προσέφυγε στο Πρωτοδικείο Αθηνών, διεκδικώντας την ανάκτηση 523 εκατομμυρίων ευρώ που αποτελούν τις παλαιές κρατικές ενισχύσεις που είχαν κριθεί παράνομες από την Κομισιόν (και, υπό μία έννοια, συμψηφίστηκαν μέσω της απαγόρευσης ανάληψης εμπορικών συμβολαίων) μαζί με τους σχετικούς τόκους κι άλλες έκτοτε χρεώσεις.
Ωστόσο τα ΕΝΑΕ αντεπετέθησαν και με αίτηση ανακοπής στο Πρωτοδικείο επανέρχονται στο θέμα τη μη υλοποίησης των δεσμεύσεων που είχαν αναληφθεί έναντι της ADM το 2010 επί υπουργίας Βενιζέλου. Η σχετική τους διατύπωση επικεντρώνεται στο ότι «ο επενδυτής βασίστηκε στις δεσμεύσεις, διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις των υπουργών της Ελληνικής Δημοκρατίας, που αποτελούσαν θεμελιώδεις όρους μιας ‘λεπτής εξίσωσης’ στην οποία στηριζόταν η βιωσιμότητα των ναυπηγείων, και αποφάσισε να προβεί στην υλοποίηση της συναλλαγής».