[vc_row][vc_column width=”1/2″][vc_column_text]

A king sate on the rocky brow

Which looks o’er sea-born Salamis

And ships, by thousands, lay below,

And men in nations; – all were his!

He counted them at break of day –

And when the sun set where were they?

George Gordon Lord Byron: Don Juan, Canto 3, 86.4

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_column_text]

Στο φρύδι του γκρεμού κάθονταν ο βασιλιάς

Αγνάντι στη θάλασσα της Σαλαμίνας

Και καράβια, σε χιλιάδες, μπροστά του,

Κι άντρες από έθνη πολλά – όλα δικά του!

Τα μέτραγε την αυγή της μέρας –

Πού να χάθηκαν σαν έδυσε ο ήλιος;

Τζορτζ Γκόρντον Λόρδος Μπάιρον: Ντον Ζουάν, Άσμα 3, 86.4

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Του Ηλία Νταλούμη

Εμείς οι Έλληνες θεωρούμε – και δικαίως – ότι η Ναυμαχία της Σαλαμίνας αποτελεί ένα σταθμό στην ελληνική ιστορία. Η νίκη αυτή των Ελλήνων – όσων αντιστάθηκαν στους Πέρσες – όντως ανέκοψε την προέλαση του Ξέρξη και τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τα σχέδιά του για κατάληψη ολόκληρης της ελληνικής χερσονήσου. Πέρα όμως από τη σπουδαιότητά της στην ιστορική εξέλιξη των Ελλήνων, αποτελεί ταυτόχρονα και μια από πιο σημαντικές μάχες στην παγκόσμια ιστορία και ιδιαίτερα στη ναυτική. Είναι η πρώτη φορά που μια πολεμική σύγκρουση με πλοία – μια ναυμαχία με άλλα λόγια – έχει τέτοια επίδραση στην ιστορική εξέλιξη. Έως τότε – και για πολλά χρόνια αργότερα – είχαμε μεγάλες και αποφασιστικές συγκρούσεις αλλά μόνον στην στεριά. Με την Σαλαμίνα όμως ο παράγων «πλοίο» γίνεται καθοριστικός.

Βεβαίως υπήρξαν και άλλες ναυμαχίες που έπαιξαν μεγάλο ρόλο κατά τις ελληνο-περσικές συγκρούσεις της κλασσικής εποχής. Άκρως ενδεικτική είναι η περίπτωση της διπλής μάχης – σε στεριά και θάλασσα – στην Μυκάλη, με την οποία άλλαξαν πολλά πράγματα για τις ελληνικές πόλεις στα Μικρασιατικά παράλια και οι σχέσεις των Ελλήνων με τους Πέρσες μπήκαν σε άλλο πλαίσιο. Όμως την καθοριστική σημασία που είχε η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, ελάχιστες μάχες ή ναυμαχίες έχουν. Βεβαίως για μας τους Έλληνες το φαινόμενο της περίπτωσης η μοίρα μας να ορίζεται από μια ναυμαχία έχει επαναληφθεί. Η Ελλάδα απέκτησε κρατική υπόσταση χάρη στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Κάτι που μάλλον «διαφεύγει» σε πολλούς από μας…

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, μόνο …παράξενο δε μπορεί να θεωρηθεί ένα κείμενο που ασχολείται με τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Το όντως περίεργο είναι το ότι δεν έχει ξεκαθαριστεί τι ακριβώς έγινε τον Σεπτέμβριο του 480 πΧ στο στενό της Σαλαμίνας. Ναι, όλοι γνωρίζουμε ότι νίκησαν οι Έλληνες και ότι σταματήσαμε την περσική προέλαση! Πόσοι όμως γνωρίζουμε πώς επετεύχθη αυτό με κάποια ακρίβεια; Μάλλον ελάχιστοι. Ελαχιστότατοι, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς… Έτσι βλέπουμε να «κυκλοφορούν» απόψεις για τον τρόπο διεξαγωγής – και όχι μόνον – της Ναυμαχίας, που έχουν μικρή σχέση με την πραγματικότητα. Βεβαίως έχουν υπάρξει και «φωνές» που περιγράφουν απολύτως ορθά τα γεγονότα. Όμως – δυστυχώς – δεν είναι αυτές που αποτελούν την «επικρατούσα άποψη». Κι ας είναι πλήρως θεμελιωμένες.

Θέλουμε να ελπίζουμε ότι και το παρόν κείμενο θα βοηθήσει να ξεκαθαρίσουν κάποια πράγματα περί τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας και να αρχίσει – επιτέλους – η εξιστόρησή της να γίνεται ορθά.

TΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «Α&Δ» ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]