Από δικαιολογίες, άλλο τίποτα… για όποιον θέλει να συνεχίσει να μπορεί να εκβιάζει προσεγγίζοντας τις εκκρεμότητες όχι ως βαρίδια αλλά ως μοχλούς διαπραγμάτευσης.

Ήταν αρχές Ιουλίου του 2023 όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «έκλεψε την παράσταση» στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, δίνοντας το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Δυόμισι μήνες μετά, εκείνη η ένταξη εξακολουθεί να εκκρεμεί, με τη Σουηδία να περιμένει στον προθάλαμο της νατοϊκής Συμμαχίας, όπου και αναμένεται να παραμείνει έως (τουλάχιστον) τον Οκτώβριο.

Το «ναι» που είπε ο Ερντογάν τον περασμένο Ιούλιο ήταν, με άλλα λόγια, «ναι μεν, αλλά» και «θα δούμε όταν και εφόσον».

Όπως άλλωστε υποκριτική ήταν και η παράσταση που εκείνος είχε δώσει, με μπροστάρη τότε τον Μεβλούτ Τσαβούτσογλου, έναν χρόνο νωρίτερα, το καλοκαίρι του 2022, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, όταν υπεγράφη το τριμερές μνημόνιο Τουρκίας – Φινλανδίας – Σουηδίας.

«Η Τουρκία αίρει το βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», έγραφε το πρακτορείο Reuters στις 28 Ιουνίου του 2022. «Η Τουρκία αίρει τις αντιρρήσεις της για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ», υπερθεμάτιζε το πρακτορείο Associated Press, σε ανάλογο πνεύμα, την ίδια μέρα.

Σχεδόν 16 μήνες μετά ωστόσο, η Σουηδία ακόμη περιμένει, σε αντίθεση με τη Φινλανδία που εντάχθηκε μεν στο ΝΑΤΟ αλλά και εκείνη με καθυστέρηση: όχι το 2022 όπως θα περίμενε κανείς αλλά τον… Απρίλιο του 2023.

«Είμαστε απολύτως έτοιμοι και περιμένουμε η διαδικασία επικύρωσης να ξεκινήσει στην Άγκυρα (σ.σ. όταν επιστρέψει από τις καλοκαιρινές διακοπές η τουρκική βουλή)», δήλωσε προ ημερών ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Τομπίας Μπίλστρομ. Η Σουηδία «ελπίζει» ότι η τουρκική εθνοσυνέλευση θα επικυρώσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, έγραφε το Reuters στις αρχές Σεπτεμβρίου.

Η τουρκική ηγεσία, ωστόσο, τώρα τα αλλάζει (εφ)ευρίσκοντας νέες δικαιολογίες. Ο Ερντογάν παραδέχεται μεν ότι όντως άλλαξε η σουηδική αντιτρομοκρατική νομοθεσία όπως ζητούσε η Άγκυρα, πλην όμως τώρα υποστηρίζει ότι η Τουρκία θα περιμένει πρώτα να δει αυτούς τους νέους νόμους να εφαρμόζονται στην πράξη (κατά των Κούρδων που δραστηριοποιούνται πολιτικά εντός των σουηδικών συνόρων) προτού πει το τελικό «ναι».

Παράλληλα, αναιρώντας όσα ο ίδιος και το περιβάλλον του διέρρεαν τον περασμένο Ιούλιο, ο Τούρκος πρόεδρος τώρα υποστηρίζει ότι δεν τον ενδιαφέρει η προοπτική ένταξης της χώρας του στην ΕΕ, μια προοπτική την οποία ωστόσο ο ίδιος είχε αυθαιρέτως συνδέσει με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, προφανώς επειδή δεν του άρεσε και η τελευταία έκθεση του ευρωκοινοβουλίου για την Τουρκία.

Στο πλευρό της Τουρκίας έχει όμως πάρει θέση ως εμπόδιο και η ηγεσία της νατοϊκής Ουγγαρίας, που τώρα διαμαρτύρεται επειδή, όπως καταγγέλλει, Σουηδοί πολιτικοί τολμούν να ασκούν κριτική στην κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν (ε και;).

Άγκυρα και Βουδαπέστη ευθυγραμμίζονται συντονίζοντας τις – αποκλίνουσες από τη Δύση, αυταρχικές και ανοιχτές στην προσέγγιση με τον Πούτιν – τάσεις τους, προκαλώντας πονοκέφαλο σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες (ο Ερντογάν υπενθυμίζεται ότι βρέθηκε στη Βουδαπέστη στα τέλη του Αυγούστου), ενώ η Ουγγαρία του Όρμπαν συμμετέχει πια και στον υπό την Τουρκία οργανισμό των επονομαζόμενων τουρκικών ή τουρκογενών κρατών.

Γράφοντας στον ιστοχώρο του Carnegie Europe, ο Μαρκ Πιερινί αποκηρύσσει ως «εφήμερη» την «εντύπωση» που δημιουργήθηκε μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους ότι ξεκινά μια νέα εποχή επαναπροσέγγισης ανάμεσα σε Τουρκία, ΕΕ και ΗΠΑ.

Ο Ελίζαμπεθ Μπρο από την άλλη πλευρά, του American Enterprise Institute, δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα. «Η Σουηδία τα πηγαίνει καλά στην αίθουσα αναμονής του ΝΑΤΟ», γράφει στον ιστοχώρο του περιοδικού Foreign Policy.

Το θέμα όμως είναι τι κάνει η Τουρκία… και το ίδιο το ΝΑΤΟ απέναντι στις διαχρονικά εκβιαστικές τουρκικές απαιτήσεις…