Σπαρμένος με ορόσημα που αναμένεται να καθορίσουν τις από εδώ και πέρα εξελίξεις στα ανοιχτά μέτωπα που μας «καίνε» θα είναι ο μήνας που μόλις ξεκίνησε. 

Μέσα στις επόμενες περίπου τέσσερις εβδομάδες θα έχουν φανεί πολλά: Το νέο – εκ των πραγμάτων αναθεωρημένο λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία – όραμα του Εμανουέλ Μακρόν για την Ευρώπη. Οι νέες – επίσης αναθεωρημένες λόγω Ουκρανίας – νατοϊκές διαθέσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Η επόμενη φάση του «ενεργειακού πολέμου» ανάμεσα στη Ρωσία και την ΕΕ. Το 6ο πακέτο των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Μόσχας, και το ολοκληρωμένο σχέδιο της Κομισιόν για την απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, μεταξύ άλλων. 

Μέσα στις επόμενες τέσσερις εβδομάδες θα έχουν όμως παράλληλα κριθεί και πολλά άλλα: Η ικανότητα της Ρωσίας να σημειώνει νέες ουσιαστικές νίκες στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας. Η ικανότητα της Ουκρανίας να ανακτά περιοχές ελέγχου από τους Ρώσους εξαπολύοντας πλήγματα ακόμη και εντός των ρωσικών εδαφών. Η πορεία της αμυντικής ενίσχυσης των Ουκρανών από τη Δύση. Τα περιθώρια διατήρησης της ευρωπαϊκής συνοχής έναντι της Μόσχας μέσα σε ένα περιβάλλον ακρίβειας και ανατιμήσεων κ.ά. 

Η 9η Μαΐου για Πούτιν και Μακρόν   

Ο μήνας ξεκινά με πρώτο σημαντικό σημείο αναφοράς την στρατιωτική παρέλαση που πρόκειται να λάβει χώρα στις 9 Μαΐου στη Μόσχα για την «Ημέρα της Νίκης», μια παρέλαση που φέτος θα είναι διαφορετική όπως γράφαμε στο Α&Δ πίσω στις 20 Απριλίου. 

Θα έχει καταφέρει άραγε έως τότε, ως τις 9 Μαΐου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν να μπορεί να γιορτάσει παράλληλα με τη σοβιετική νίκη του Β΄ Παγκοσμίου και μια νέα νίκη προερχόμενη από το μέτωπο της Ουκρανίας, κλείνοντας έτσι τον κύκλο του φερόμενου ως ηθικά νομιμοποιητικού αφηγήματος περί «αποναζιστικοποίησης» που έχτισε γύρω από την τρέχουσα εισβολή; Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, όλα δείχνουν πως όχι.  

Την ίδια ημέρα ωστόσο, στις 9 Μαΐου, που είναι και Ημέρα της Ευρώπης (ημέρα υπογραφής της Διακήρυξης Σουμάν), αναμένεται παράλληλα και η ομιλία για το «μέλλον της Ευρώπης» που πρόκειται να εκφωνήσει ο επανεκλεγείς στην προεδρία της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν από το Στρασβούργο, κατά την τελετή λήξης της ομώνυμης Διάσκεψης. 

Ο Μακρόν υπενθυμίζεται πως είχε, από τη Σορβόννη τον Σεπτέμβριο του 2017, θέσει ψηλά τον πήχη με μια ομιλία για την Ευρώπη που είχε τότε χαιρετιστεί ως «ιστορική» και ενισχυτική της ευρωπαϊκής «επανίδρυσης». Στο μεσοδιάστημα βέβαια συνέβησαν πολλά, όχι απαραιτήτως κολακευτικά ή ενθαρρυντικά για τη Γηραιά Ήπειρο και την ισχύ της στη διεθνή σκηνή. Πολλές, πάντως, από εκείνες τις προτάσεις που είχε καταθέσει δημόσια ο Μακρόν προ πενταετίας, ηχούν πια, στην σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, ακόμη πιο επίκαιρες από όσο στο παρελθόν. 

Ζητήματα 

Διότι εάν κατάφερε κάτι ο πόλεμος στην Ουκρανία, αυτό ήταν να θέσει ενώπιον των Ευρωπαίων κατά τρόπο βίαιο μια σειρά από πολύ πρακτικά ζητήματα τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Κορυφαία μεταξύ αυτών, τα ζητήματα της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, της διαμόρφωσης μιας νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας (στρατηγική αυτονομία κ.ά.), της ευρωπαϊκής συνοχής και των διατλαντικών σχέσεων. 

Φυσικό αέριο και ρούβλια 

Μέσα στον μήνα Μάιο, οπότε είναι προγραμματισμένες και οι επόμενες ευρωπαϊκές πληρωμές προς την Gazprom για τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στις χώρες της ΕΕ (κρίσιμη ημερομηνία για πολλές χώρες η 20η Μαΐου), αναμένεται να φανούν δύο πράγματα: το εάν η Ρωσία θα επεκτείνει τις διακοπές στις ροές φυσικού αερίου και προς άλλες χώρες πέρα από την Πολωνία και τη Βουλγαρία, και το εάν οι Ευρωπαίοι θα καταφέρουν να σταθούν ενωμένοι απέναντι στις ρωσικές ενεργειακές πιέσεις, με σημείο τριβής το νέο σύστημα πληρωμών σε ρούβλια μέσω της Gazprombank που θέλει να επιβάλει το Κρεμλίνο. 

Είναι πια σαφές πως οι όποιες επόμενες εξελίξεις, ενεργειακά, αναμένονται κατά το δεύτερο μισό του Μαΐου, με τα κράτη-μέλη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, να τρέχουν να διαμορφώσουν σχέδια διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας ενόψει του καλοκαιριού.

Η Ελλάδα επί του παρόντος εισάγει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω των ΔΕΗ, Μytilineos, Προμηθέας Gas και ΔΕΠΑ (κυρίως μέσω της ΔΕΠΑ), με τις επόμενες πληρωμές προς τη ρωσική πλευρά να έχουν προγραμματιστεί για το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου. Σημειωτέων πως τα συμβόλαια των ελληνικών εταιρειών, ως έχουν σήμερα, λήγουν όλα από το 2026 και έπειτα.  

Φινλανδία – Σουηδία – ΝΑΤΟ 

Μέσα στον μήνα Μάιο αναμένονται, ωστόσο, και άλλες αποφάσεις. Φινλανδία και Σουηδία πρόκειται να ανακοινώσουν προς τα μέσα του μήνα, μάλλον από τις 16 Μαΐου και έπειτα, εάν πρόκειται να υποβάλουν τελικώς αίτηση για την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ ή όχι, με τους Φινλανδούς να δείχνουν προς το παρόν περισσότερο αποφασισμένοι (68% υπέρ της ένταξης, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις) και τους Σουηδούς να ακολουθούν (57% υπέρ της ένταξης, σύμφωνα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις). Ο Νορβηγός γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ έχει πάντως από την πλευρά του διαμηνύσει πως οι συμμαχικές αγκάλες είναι ανοιχτές για τις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά. 

Κατά τα λοιπά, μέσα στο δεύτερο μισό του Μαΐου (συγκεκριμένα κατά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις 23 του μήνα) αναμένεται να γίνει γνωστό και το όνομα του αξιωματούχου που πρόκειται να διαδεχθεί τον Κλάους Ρέγκλινγκ στην κεφαλή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), ενώ λίγες ημέρες αργότερα, κατά την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής (30 – 31 Μαΐου) αναμένεται να ανακοινωθεί και σειρά μέτρων για την ενίσχυση όσων πλήττονται περισσότερο από την ενεργειακή κρίση και τις πληθωριστικές πιέσεις.

Στο εσωτερικό 

Εν τω μεταξύ βέβαια, μέσα στον μήνα Μάιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει μεταβεί στις ΗΠΑ (16 – 17 Μαΐου) για να συναντήσει από κοντά τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ενώ το ΚΙΝΑΛ – πίσω στα καθ’ ημάς – θα έχει αποκτήσει νέο όνομα και έμβλημα και ο ΣΥΡΙΖΑ νέα – εκλεγμένη από το σύνολο των μελών του – Κεντρική Επιτροπή…