Έναν χρόνο έπειτα από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, και ενώ οι ηγέτες της διεθνούς κοινότητας έχουν μεταβεί στη Νέα Υόρκη για την 79η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ο νότιος Λίβανος αρχίζει πια… να θυμίζει Γάζα.

Εάν η προηγούμενη εβδομάδα σημαδεύτηκε από εξεζητημένα «κινηματογραφικά» χτυπήματα όπως ήταν εκείνα των παγιδευμένων με εκρηκτικά βομβητών και φορητών ασυρμάτων που είχε στην κατοχή της η Χεζμπολάχ, η τρέχουσα είναι μια εβδομάδα σκληρής ισχύος, καθώς οι Ισραηλινοί εντείνουν το σφυροκόπημα κατά θέσεων της οργάνωσης του Χασάν Νασράλα κυρίως στον νότο και στα ανατολικά του Λιβάνου αλλά και βορειότερα (στην κοιλάδα Μπεκάα).

Απανωτά (καθημερινά πια) ισραηλινά πλήγματα στα νότια προάστια της Βηρυτού και μια πρωτοφανούς έντασης αλλά και έκτασης «βροχή» από πυραύλους ήρθαν να συνθέσουν το πιο εκρηκτικό σκηνικό των τελευταίων τουλάχιστον 18 ετών στον άξονα Ισραήλ-Λιβάνου.

Έως και το πρωί της Δευτέρας, έπειτα από περίπου 11 μήνες ανταλλαγής πυρών με το Ισραήλ (8 Οκτωβρίου 2023-23 Σεπτεμβρίου 2024), η Χεζμπολάχ «μετρούσε» πάνω από 500 νεκρούς μαχητές, ενώ ήταν δεκάδες οι άμαχοι που είχαν χάσει τη ζωή τους στον Λίβανο.

Έκτοτε ωστόσο, μέσα σε λίγα 24ωρα, οι νεκροί στην πλευρά του Λιβάνου αυξήθηκαν κατακόρυφα, ξεπερνώντας τους 600, και οι εκτοπισμένοι ξεπέρασαν το μισό εκατομμύριο, καθώς το Ισραήλ εξαπέλυσε ένα μπαράζ από πρωτοφανούς πυκνότητας και έντασης πλήγματα.

Πώς θα κινηθούν από εδώ και πέρα το Ισραήλ, η ίδια Χεζμπολάχ αλλά και το Ιράν το οποίο στηρίζει στρατιωτικά τη σιιτική οργάνωση του Λιβάνου;

Αυτό είναι το ερώτημα που κυριαρχεί πια στη διεθνή ειδησεογραφία.

Το Ιράν έχει από την πλευρά του ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να πάει σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ αλλά ούτε και να δει τον πόλεμο στη Γάζα να διευρύνεται. Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν το δήλωσε ξεκάθαρα. «Μας σέρνουν σε ένα σημείο στο οποίο δεν θέλουμε να πάμε. Δεν υπάρχει νικητής στον πόλεμο», δήλωσε αυτήν την εβδομάδα από τη Νέα Υόρκη όπου βρέθηκε για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

«Το Ιράν αντιμετωπίζει ένα στρατηγικό δίλημμα καθώς η σύγκρουση Ισραήλ-Χεζμπολάχ κλιμακώνεται και η Τεχεράνη καλείται πια να επιλέξει μεταξύ στρατιωτικής εμπλοκής και στρατηγικής υπομονής», αναφέρει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Al-Monitor, «βλέποντας» όμως την Τεχεράνη να κινείται πιο πολύ προς την κατεύθυνση της… υπομονής.

Ο τραυματισμός του Ιρανού πρέσβη στη Βηρυτό Μοτζτάμπα Αμανί από έκρηξη βομβητή την περασμένη εβδομάδα, ήταν ένα γεγονός το οποίο, για παράδειγμα, υποβαθμίστηκε σημαντικά ως είδηση από τα ιρανικά μίντια (δεν δόθηκαν φωτογραφίες του τραυματία διπλωμάτη στη δημοσιότητα αλλά ούτε και λεπτομέρειες αναφορικά με το βάρος και τη σοβαρότητα των τραυμάτων του), ενώ και ο διοικητής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) Χοσεΐν Σαλαμί όταν μιλάει πια για αντίποινα στο Ισραήλ δεν διευκρινίζει εάν θα έχει εμπλοκή το ίδιο το Ιράν στα εν λόγω αντίποινα παρά αναφέρεται πιο αφαιρετικά στο «μέτωπο της αντίστασης» υπονοώντας προφανώς το δίκτυο των υποστηριζόμενων από την Τεχεράνη proxies (Χεζμπολάχ, Χούθι κ.ά.).

«Το δίλημμα του Ιράν: Πώς να διατηρήσει τους proxies του και ταυτόχρονα να αποφύγει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας», γράφει ο πολύπειρος Στίβεν Ερλάνγκερ στους New York Times.

Προς το παρόν, αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι Ιρανοί δεν θέλουν να εμπλακούν άμεσα σε έναν δυνητικά ανεξέλεγκτο πόλεμο με το Ισραήλ (αντιθέτως, θα προτιμούσαν να δουν τις κυρώσεις που τους έχουν επιβληθεί από τη Δύση να αίρονται έστω μερικώς, και την οικονομία τους να παίρνει ανάσες ανάκαμψης), αλλά από την άλλη πλευρά είναι επίσης σαφές ότι δεν πρόκειται να αφήσουν εντελώς «ξεκρέμαστους» τους αντιπροσώπους τους (Χεζμπολάχ, Χούθι κ.ά.) στην κόντρα τους με το Ισραήλ.

Όσο για την ίδια τη Χεζμπολάχ, εκείνη πολύ δύσκολα θα κάνει πια πίσω, ακόμη και αν θέλει. Αρχικά, η απαίτησή της ήταν να σταματήσουν οι Ισραηλινοί τις στρατιωτικές επιχειρήσεις τους στη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο πλέον, βρίσκεται η ίδια αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανούς έντασης ισραηλινό σφυροκόπημα, ενώ η πλευρά του Νετανιάχου έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να διαχωρίσει τα μέτωπα της Γάζας από εκείνα του Λιβάνου.

Στην καλύτερη περίπτωση, οι μαχητές της Χεζμπολάχ θα σταματήσουν να ρίχνουν ρουκέτες στο Ισραήλ και το Ισραήλ, από την άλλη, θα σταματήσει να βομβαρδίζει τον Λίβανο. Πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο; Μέσω διεθνούς διαμεσολάβησης (βλ. Άμος Χόχστιν); Έπειτα από μια συμφωνία για εκεχειρία; Μέσω ενός άτυπου μορατόριουμ; Ακόμη και αν υπάρξει όμως μια εκεχειρία ολίγων εβδομάδων όπως λέγεται, τι θα ακολουθήσει μετά;

Στη χειρότερη περίπτωση από την άλλη πλευρά, το Ισραήλ θα εντείνει τις επιθέσεις του στον βορρά, ενδεχομένως προχωρώντας ακόμη και σε μια χερσαία επιχείρηση/εισβολή, ενώ η Χεζμπολάχ θα συνεχίζει να ανταποδίδει τα πυρά όπως και όπου μπορεί.

Παρά τα πλήγματα που έχει δεχθεί, η Χεζμπολάχ ήταν και εξακολουθεί να είναι πολύ ισχυρότερη στρατιωτικά από όσο ήταν ποτέ η Χαμάς (η επίθεση που εξαπέλυσε με πύραυλο στο Τελ Αβίβ την Τετάρτη μπορεί να αναιτίστηκε από την ισραηλινή αεράμυνα αλλά λειτούργησε ως υπόμνηση αυτής της ισχύος).

Με αυτό ως δεδομένο, ακόμη και Ισραηλινοί αναλυτές, όπως για παράδειγμα ο Λέιζαρ Μπέρμαν των Times of Israel, προειδοποιούν για τους κινδύνους που θα είχαν να αντιμετωπίσουν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF) στην περίπτωση μιας χερσαίας επιχείρησης από τα drones, τις νάρκες και τα αντιαρματικά ενός εχθρού ο οποίος έχει επιπλέον, όπως και η Χαμάς, το δικό του δίκτυο με τούνελ.

Ωστόσο στο επίκεντρο των εξελίξεων, ως παράγοντας καθοριστικότερος όλων των άλλων, βρίσκονται το ίδιο το Ισραήλ και οι διαθέσεις του. Επισήμως, η ισραηλινή ηγεσία έχει διαμηνύσει ότι στόχος της είναι να μπορέσουν να επιστρέψουν οι περίπου 60.000 Ισραηλινοί που εκτοπίστηκαν πίσω στις οικίες τους στον βορρά, κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο. Για να γίνει ωστόσο κάτι τέτοιο, η Χεζμπολάχ θα πρέπει να σταματήσει να εξαπολύει πυρά.

Εάν όμως η οργάνωση του Νασράλα σταματήσει, κάποια στιγμή, να εκτοξεύει αλλά και να δέχεται πυρά, τότε θα περάσει εκ των πραγμάτων σε φάση ανασύνταξης, παρά τα πρωτοφανή πλήγματα που δέχθηκε από το Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες («τους χτυπήσαμε με τρόπους που δεν φαντάζονταν», ήταν το μήνυμα Νετανιάχου).

Υπάρχουν πολλοί στο Ισραήλ που θα ήθελαν να δουν τη Χεζμπολάχ να συντρίβεται πλήρως. Κάτι τέτοιο ωστόσο, με βάση όσα έχουν προηγηθεί τις περασμένες δεκαετίες, δεν φαντάζει μεσομακροπρόθεσμα εφικτό.

Οι Ισραηλινοί έπληξαν τις δομές και τα δίκτυα της Χεζμπολάχ με τρόπους πρωτοφανείς τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Θα μπορούσαν, τώρα, να της επιτρέψουν να ανακάμψει, από την στιγμή που δεν μπορούν να την καταστρέψουν πλήρως; Ή μήπως έχουν βρει τρόπους να την κρατούν αποδυναμωμένη; Η συνέχεια επί του πεδίου.