«Πυκνή» – αλλά και αποκαλυπτική ως προς τις διαθέσεις των άμεσα εμπλεκομένων – αναμένεται να είναι η εβδομάδα που ξεκινάει στο μέτωπο της «κοινής» ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Οι υπουργοί Εξωτερικών των «27» αναμένεται να κάνουν την αρχή στις 22 Φεβρουαρίου με το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) προτού πάρουν τη σκυτάλη οι ηγεσίες των κρατών-μελών κατά τη βιντεοδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το διήμερο 25-26 Φεβρουαρίου.

Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ είναι προγραμματισμένο να προεδρεύσει του αρμοδίου για την εξωτερική δράση της ΕΕ ΣΕΥ, στο οποίο έχει μάλιστα προσκληθεί και ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν.

«Ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Άντονι Μπλίνκεν αναμένεται να συμμετάσχει στη βιντεοδιάσκεψη το απόγευμα, για ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ», όπως σημειώνεται στη σχετική επίσημη ανακοίνωση.

Ο Μπλίνκεν στο ΣΕΥ

Στο πλαίσιο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, οι Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ πρόκειται να «διεξαγάγουν στρατηγική συζήτηση σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας». Εάν μάλιστα επιβεβαιωθούν όσα έχουν δημοσιευτεί ως διαρροές και εκτιμήσεις στον ευρωπαϊκό Τύπο, τότε οι υπουργοί Εξωτερικών των «27» πρόκειται να δώσουν το πράσινο φως και για την επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας (με φόντο την υπόθεση του διωκόμενου Αλεξέι Ναβάλνι), σηκώνοντας έτσι το γάντι που είχε ρίξει προ ημερών ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ απειλώντας με ρήξη την ΕΕ εάν εκείνη επιλέξει να επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας.

Δένδιας – Λαβρόφ

Οι προοπτικές των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας συζητήθηκαν, πάντως, και κατά την τηλεφωνική συνομιλία που είχαν στις 17 Φεβρουαρίου οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Ρωσίας κ.κ. Δένδιας και Λαβρόφ, με τον Νίκο Δένδια να «υπογραμμίζει τη σημασία διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας» υπέρ «ενός ανοιχτού και ειλικρινούς διαλόγου», εκφράζοντας όμως παράλληλα και την «ανησυχία» του για το μέλλον των ευρωρωσικών προοπτικών «υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων» (σ.σ. της υπόθεσης Ναβάλνι, και της από πολλές απόψεις «προβληματικής» παρουσίας του Ζοζέπ Μπορέλ στη Μόσχα στις 5 Φεβρουαρίου).

«Υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων» ωστόσο στο μέτωπο ΕΕ-Ρωσίας και με δεδομένα πια  τόσο τα εσωτερικά-φίλια πυρά κατά του Μπορέλ όσο και τις νέες επαπειλούμενες κυρώσεις κατά της Μόσχας, διερωτάται κανείς γιατί εξακολουθούν να παραμένουν στο απυρόβλητο των ευρωπαϊκών κυρώσεων άλλες χώρες όπως είναι εν προκειμένω η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που έχει όμως επίσης στείλει στη φυλακή όχι έναν αλλά εκατοντάδες δημοκρατικά εκλεγμένους πολιτικούς της τουρκικής αντιπολίτευσης (του φιλοκουρδικού HDP)…

Χαμηλά ο πήχης για Τουρκία

Το θέμα της Τουρκίας αναμένεται, πάντως, να συζητηθεί κατά τη βιντεοδιάσκεψη των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το διήμερο 25-26 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της «στρατηγικής συζήτησης» που έχει προγραμματιστεί «σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με τη Νότια Γειτονία (Southern Neighbourhood)». Το ενδεχόμενο να προωθηθούν κυρώσεις κατά της Τουρκίας στον δρόμο προς την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου (25-26 Μαρτίου) διαφαίνεται πια από δύσκολο έως απίθανο, αν και είναι γεγονός ότι ο Ερντογάν φέρνει σε δύσκολη θέση τους όποιους Ευρωπαίους «φίλους» της Τουρκίας με όσα επιχειρεί επί του παρόντος στο εσωτερικό (όργιο απολυταρχίας, φυλακίσεις εκατοντάδων στελεχών της δημοκρατικά εκλεγμένης κοινοβουλευτικής φιλοκουρδικής αντιπολίτευσης) αλλά και στο Κυπριακό (με την εκτός πλαισίου ΟΗΕ ρητορική του περί δύο κρατών).

H Ευρωπαϊκή Ένωση έχει, δυστυχώς, αποδειχθεί κατ’ επανάληψη κατώτερη των περιστάσεων όταν καλείται να σταθεί απέναντι στις προκλήσεις της αναθεωρητικής Τουρκίας του ισλαμοεθνικιστικού διδύμου των Ερντογάν-Μπαχτσελί. Επί της ουσίας ωστόσο, στον πυρήνα των ευρωπαϊκών προβλημάτων δεν βρίσκεται η Άγκυρα αλλά η ίδια η ΕΕ και ο τρόπος με τον οποίο εκείνη αντιμετωπίζει τον ρόλο της στη διεθνή σκηνή… όταν λειτουργεί όχι ως συμπαγής-διακριτός πόλος ισχύος εντός του πολυπολικού συστήματος αλλά περισσότερο ως μια «ένωση» διαφωνούντων με κυρίως διαμεσολαβητικές φιλοδοξίες.

Με «κοινη ανακοίνωσή» τους «προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο» (joint communication to the European Parliament and the Council), ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα προ ημερών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ζοζέπ Μπορέλ θέλουν η ΕΕ να συνδράμει στη διαμόρφωση-αναζωογόνηση ενός «βασισμένου σε κανόνες πολυμερισμού» διεθνώς («rules-based multilateralism»). Το εν λόγω κείμενο ωστόσο – κατά την ταπεινή γνώμη του υπογράφοντος – διαβάζεται ως μια ρητορική ακροβασία-πλειοδοσία αγαθών προθέσεων που λέει τα πάντα και ταυτόχρονα τίποτα, μέσα από προσεγγίσεις τύπου «ναι μεν, αλλά» (ναι στην πολυμέρεια αλλά όχι χάριν της πολυμέρειας, ναι στις πανανθρώπινες αξίες αλλά και στα συμφέροντα, ναι στην παγκόσμια τάξη αλλά και σε νέες παγκόσμιες νόρμες, ναι στην αυτόνομη δράση αλλά μόνο όταν και όπου εκείνη κρίνεται απαραίτητη)…