Η κόντρα Ισραήλ-Ιράν έχει πια, εκ των πραγμάτων, εισέλθει σε μια νέα επικίνδυνη φάση. Πλέον δεν είναι ο σκιώδης proxy πόλεμος που ήταν, ειδικά έπειτα από όσα προηγήθηκαν τις δύο πρώτες εβδομάδες του Απριλίου, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι έχει περάσει και σε ένα στάδιο «κανονικού» πολέμου.

Οι έμμεσες δια αντιπροσώπων επιθέσεις των περασμένων δεκαετιών έχουν πια δώσει τη θέση τους σε μια σειρά από άμεσα πλήγματα. Ο Ισραηλινοί έπληξαν το προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, εξοντώνοντας υψηλόβαθμα στελέχη της δύναμης Κουντς (Quds) των Ιρανών Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC). «Από τον Δεκέμβριο (σ.σ. του 2023) και έπειτα, το Ισραήλ έχει δολοφονήσει τουλάχιστον 18 μέλη της Δύναμης Κουντς, της επίλεκτης μονάδας του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης που δρα εκτός των συνόρων του Ιράν», γράφουν οι NY Times, υπενθυμίζοντας ότι «οι δολοφονίες Ιρανών στρατιωτικών ηγετών και πυρηνικών επιστημόνων αποτελούν βασικό κομμάτι της στρατηγικής του Ισραήλ».

Αντιδρώντας στο χτύπημα της 1ης Απριλίου, οι Ιρανοί εξαπέλυσαν, σε αντίποινα, μια «βροχή» από εκατοντάδες drones και πυραύλους κατά ισραηλινών στόχων. Οι επιθέσεις ξεκίνησαν το βράδυ της 13ης Απριλίου και είχαν ολοκληρωθεί λίγες ώρες αργότερα, τα ξημερώματα της 14ης. Για την ιστορία, ήταν η πρώτη φορά που οι Ιρανοί επιχείρησαν -επισήμως- να πλήξουν οι ίδιοι το Ισραήλ και όχι δια αντιπροσώπων, εκτοξεύοντας εναντίον του πυραύλους από το ιρανικό έδαφος.

Σύμφωνα με όσα έχουν αναφερθεί στα ισραηλινά μίντια, το Ιράν επιτέθηκε με περίπου 170 με 185 drones, 30 με 36 πυραύλους κρουζ και 110 με 120 βαλλιστικούς πυραύλους. Από όλα αυτά τα εισερχόμενα πυρά ωστόσο, το 99% αναχαιτίστηκε. Οι μόνοι που λέγεται ότι κατάφεραν να περάσουν τις ισραηλινές αεράμυνες ήταν κάποιοι βαλλιστικοί πύραυλοι, χωρίς όμως να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές ή ανθρώπινες απώλειες. Η αεροπορική βάση Νεβατίμ (Nevatim Air Base) στο νότιο Ισραήλ υπέστη μικρές σε έκταση φθορές και ένα 10χρονο κορίτσι, της φυλής των Βεδουίνων, τραυματίστηκε στην έρημο του Νεγκέβ.

Η ισραηλινή αεράμυνα κατάφερε, με άλλα λόγια, να επικρατήσει σε αυτήν τη μάχη. Κι αυτό, κυρίως για δύο λόγους: χάρις στην πολυεπίπεδη δομή της (βλ. Συστήματα Arrow 3, David’s Sling, Iron Dome αλλά και F-35) αλλά και στην καλά συντονισμένη συνεργασία μεταξύ Ισραηλινών και συμμάχων.

Σημειώνεται ότι δυνάμεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας προσέφεραν πρόσθετη θωράκιση στους Ισραηλινούς, αναχαιτίζοντας πυραύλους και drones. Ακόμη και η Ιορδανία, μια χώρα αραβική που έχει πολεμήσει στο παρελθόν ενάντια στο Ισραήλ, προχώρησε σε σειρά από τέτοιες αναχαιτίσεις, επικαλούμενη ως αιτία όχι την πρόθεση υπεράσπισης του Ισραήλ αλλά την αυτοάμυνα και την ανάγκη θωράκισης της ασφάλειας στον δικό της εναέριο χώρο.

Συμπεράσματα – διαπιστώσεις

Το Ισραήλ δεν είναι μόνο: Όταν δέχθηκε απευθείας επίθεση από το σιιτικό Ιράν, βρέθηκε να αμύνεται έχοντας στο πλευρό του, άμεσα ή έμμεσα, Δυτικούς αλλά και Άραβες.

Η ισραηλινή αεράμυνα αντέχει: «Σχεδόν καμία άλλη χώρα στον κόσμο δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια τέτοια επίθεση», γράφει χαρακτηριστικά το Politico.

Οι ισραηλινές επιθέσεις είναι αποτελεσματικότερες από τις αντίστοιχες ιρανικές.

Το Ιράν έχει κόκκινες γραμμές (εάν πιεστεί πολύ ή βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο, θα απαντήσει) αλλά και οπλοστάσιο που μπορεί να «κάψει», επιβαρύνοντας έτσι με πρόσθετα κόστη (οι αεράμυνες κοστίζουν) τους Ισραηλινούς σε μια περίοδο κατά την οποία εκείνοι πολεμούν στη Γάζα.

Το Ιράν έχει, όμως, και όρια: Θα μπορούσε, άραγε, να κάνει στην πράξη κάτι μεγαλύτερο από αυτό που έκανε το περασμένο Σαββατοκύριακο;

Το κυρίαρχο αφήγημα αλλάζει στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, ακόμη και μέσα σε πολεμικές συνθήκες. Μέσα σε επτά μήνες, από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου και έπειτα, το Ισραήλ βρέθηκε να αντιμετωπίζεται αρχικά ως αμυνόμενος, έπειτα ως επιτιθέμενος και τώρα ξανά ως αμυνόμενος…

Τι θα ακολουθήσει, μένει να φανεί. Οι κανόνες του παιχνιδιού δείχνουν πάντως στην πράξη να αλλάζουν και τα όρια να… δοκιμάζονται, καθιστώντας περισσότερο εύθραυστες τις όποιες ισορροπίες.