Η νέα «Δομή Δυνάμεων» και οι νέες μεγάλες ανάγκες

Μέρος Α’: Πολεμικό Ναυτικό

Ότι τα θέματα της Άμυνας θεωρούνται «πιασάρικα» στα ΜΜΕ, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία. Έτσι, κάθε τόσο, ακούμε για «νέα Δομή Δυνάμεων» και άλλα παρόμοια που εντυπωσιάζουν μεν, αλλά δεν προσφέρουν καμία γνώση σ’ αυτούς που θέλουν να «εμβαθύνουν». Να μάθουν, τέλος πάντων, κάτι παραπάνω. Θα προσπαθήσουμε, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα, ώστε να καταλαβαίνουμε τι ακούμε και πόσα αξίζει να τους δίνουμε προσοχή. Θα προσέξατε βεβαίως ότι στο τίτλο υπάρχει και το «Μέρος Α’». Αυτό σημαίνει ότι θα ακολουθήσουν και άλλα άρθρα με το ίδιο βασικό θέμα. Στο παρόν λοιπόν θα ασχοληθούμε με το Πολεμικό Ναυτικό. Στα επόμενα με τους άλλους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων.

Το προσωπικό που υπηρετεί στο Πολεμικό Ναυτικό είναι της τάξης των 15.000. Από αυτούς, οι 12.500 περίπου είναι μόνιμοι –αξιωματικοί, ανθυπασπιστές και υπαξιωματικοί– με τους υπόλοιπους να είναι στρατεύσιμοι θητείας, βασικά, 12 μηνών. Οι κύριες και βασικές Διοικήσεις του Ναυτικού είναι τρεις: το Αρχηγείο Στόλου (ΑΣ), η Διοίκηση Διοικητικής Μέριμνας Ναυτικού (ΔΔΜΝ) και η Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΔΕΝ). Στο ΑΣ –αυτό που όλοι αποκαλούν απλώς Στόλο– υπάγονται όλα τα μάχιμα πλοία. Στην ΔΔΜΝ, οι Ναύσταθμοι και τα βοηθητικά πλοία, όπως πχ ρυμουλκά, υδροφόρες πλοία ανεφοδιασμού στο λιμάνι κλπ. Στην ΔΝΕ έχουμε κάποια, ελάχιστα, εκπαιδευτικά πλοία. Εδώ, θα ασχοληθούμε με τα πλοία και τα αεροσκάφη του Στόλου.

Διοίκηση Φρεγατών

Σίγουρα, η Διοίκηση Φρεγατών θεωρείται η σημαντικότερη του ΑΣ. Στους καταλόγους που ακολουθούν μετά το όνομα/πλευρικό αριθμό του πλοίου σε παρένθεση είναι ο χρόνος ένταξης. Όταν υπάρχει και δεύτερος αριθμός αυτός είναι ο χρόνος αρχικής ένταξης του πλοίου, πριν από το δικό μας Ναυτικό. Στη ΔΦΓ, λοιπόν,  υπάγονται 18 συνολικά πλοία.

Α) 9 φρεγάτες τύπου Kortenaer ή Standard ή απλώς S, που είναι: Έλλη F450 (1981), Λήμνος F451 (1982), Αδρίας F459 (1994/1979), Αιγαίον F460 (1993/1980), Ναβαρίνον F461 (1995/1980), Κουντουριώτης F462 (1997/1978), Κανάρης F464 (2002/1983), Θεμιστοκλής F465 (2003/1981) και Νικηφόρος Φωκάς F466 (2004/1982).

Β) 4 φρεγάτες τύπου ΜΕΚΟ 200ΗΝ: Ύδρα F452 (1992), Σπέτσαι F453 (1996), Ψαρά F454 (1998) και Σαλαμίς F455 (1998).

Γ) 5 πλοία γενικής υποστήριξης: 1 τύπου Lüneburg (Klasse 701): Αλιάκμων Α470 (1994/1968). 1 τύπου Etna: Προμηθεύς Α374 (2003). 3 τύπου Offshore Supply Ship: Άτλας Ι Α471 (2019/1999), Ηρακλής Α472 (2020/2002) και Αίας Α473 (2021/2003).

Σύμφωνα με την παρούσα Δομή Δυνάμεων (ΔΔ) θα πρέπει να έχουμε 12 φρεγάτες, 6 κορβέτες και 3 πλοία γενικής υποστήριξης. Ως γνωστόν έχουν παραγγελθεί 3 φρεγάτες FDI–HN ή Belh@rra (έχει ήδη ξεκινήσει η ναυπήγηση των δύο) που αναμένονται να ενταχθούν, η πρώτη, την άνοιξη του 2025, η δεύτερη το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς και η τρίτη έως το καλοκαίρι του 2026. Επί του παρόντος να πούμε ότι είναι απαραίτητο να γίνουν δύο πράγματα. Πρώτον, να ασκηθεί σύντομα το δικαίωμα προαίρεσης (option αν προτιμάτε) και για την τέταρτη φρεγάτα και, δεύτερον, να αποφασιστεί η αναβάθμιση/εκσυγχρονισμός των τεσσάρων ΜΕΚΟ 200ΗΝ, που και απολύτως αναγκαίος είναι και έχει καθυστερήσει. Έτσι, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, θα πρέπει να προχωρήσει και η ναυπήγηση τεσσάρων ακόμα φρεγατών (ο τύπος της, φυσικά, θα αποφασιστεί μετά τις δέουσες διαδικασίες επιλογής προκείμενου να συμπληρωθεί ο αριθμός των 12 προβλεπόμενων από τη ΔΔ). Αν κάποιος θεωρήσει ότι αυτά «ακούγονται πιεστικά», να του πούμε να κάνει κάποιες αφαιρέσεις, για να δει τις ηλικίες των πλοίων που έχουμε και μετά να εκφράσει τις απόψεις του.

Για τις κορβέτες οι διαδικασίες είναι σε εξέλιξη και, μέσα στον τρέχοντα μήνα ή έστω στις αρχές του επομένου, θα πρέπει να μάθουμε ποιος τύπος επιλέχτηκε. Βεβαίως, μιλάμε για τέσσερα πλοία, ενώ η ΔΔ προβλέπει έξι, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούμε τουλάχιστον δύο ακόμη. Τι θα γίνει; Δεν το ξέρει κανείς! Θέλουμε να ελπίζουμε ότι, και αυτό το θέμα, θα λυθεί σύντομα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει άλλωστε ότι το πρόβλημα της ναυπήγησης των κορβετών έχει συνδεθεί και με την επαναλειτουργία των ναυπηγείων. Όποια και αν είναι αυτά. Και εδώ δε μπορούμε να πούμε ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει κινηθεί με τη δέουσα ταχύτητα. Για να το πούμε ευγενικά…

Για τα πλοία υποστήριξης τι να πούμε. Ο Προμηθεύς Α374 έχει μέλλον. Ο Αλιάκμων Α470 είναι …αρχαίος και πρέπει να παροπλιστεί. Τα άλλα τρία, δεν είναι πολεμικά πλοία και από …σπόντα χρησιμοποιούνται ως τέτοια, επειδή δωρίσθηκαν στο Ναυτικό. Άρα, χρειαζόμαστε τουλάχιστον δύο πλοία, όπως ο Προμηθεύς Α374. 

Διοίκηση Υποβρυχίων

Και περνάμε στα υποβρύχια. Η Διοίκηση Υποβρυχίων (ΔΥ) έχει στη δύναμή της 10 πλοία ήτοι: 2 τύπου 209/1100/Neptune I: τα Νηρεύς S111(1972) και Τρίτων S112 (1972). 3 τύπου 209/1200: τον Ποσειδώνα S116 (1979), την Αμφιτρίτη S117 (1979) και τον Πόντο S119 (1980). 1 τύπου 209/1200/AIP: ο Ωκεανός S118 1979/2015). 4 τύπου 214: τα Παπανικολής S120 (2010), Πιπίνος S121 (2014), Ματρόζος S122 (2014) και Κατσώνης S123 (2014).

Η ΔΔ προβλέπει 10 υποβρύχια, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι χρειαζόμαστε –επειγόντως– αλλά 5 υποβρύχια. Γιατί δεν μπορούμε, το 2022, να μιλάμε για υποβρύχια στην ενέργεια ηλικίας 50 –και ολογράφως πενήντα– χρονών! Ή 43 και 42, όπως τα τρία τύπου 209/1200. Αν θέλουμε δηλαδή να έχουμε ίχνος σοβαρότητας. Ακόμα και ο Ωκεανός S118, που αναβαθμίστηκε/εκσυγχρονίστηκε το 2015, δε μπορεί να πάει πέρα από το 2030. Άρα; Άρα πρέπει να αρχίσουν να λειτουργούν τα Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ του Σκαραμαγκά και να αρχίσει η υλοποίηση της συμφωνίας που υπογράφτηκε στις 18 Μαρτίου 2010 και προβλέπει τη ναυπήγηση 2 υποβρυχίων τύπου 214. Θα μου πείτε: «μιλάμε σοβαρά;» και θα έχετε απόλυτο δίκιο! Όμως το ΥΕΘΑ, το υπουργείο Ανάπτυξης, η κυβέρνηση, το Ελληνικό Δημόσιο, θα πρέπει να ξυπνήσουν (κι εδώ δεν χρειάζονται εισαγωγικά) και να λύσουν το ζήτημα. Αλλιώς να πάνε να υποβάλλουν τα σέβη τους στον κ. Ερντογάν… Αν μη τι άλλο, θα κάνουν και οικονομία. Να σοβαρευτούμε λοιπόν και κάποιοι υψηλά ιστάμενοι να κάτσουν να δουλέψουν. Τα υποβρύχια 214 –μια ακόμα ελληνική δημιουργία, μην το ξεχνάμε– έχουν αποδειχτεί τα καλύτερα συμβατικά υποβρύχια στον κόσμο. Θα αφήσουμε τους Τούρκους να «πάρουν κεφάλι» σ’ αυτόν τον τομέα; Κάποιοι, βεβαίως, κάνουν σκέψεις να γίνουν κάποιες μικρές εργασίες εκσυγχρονισμού στα συστήματα πρόωσης και τα ηλεκτρονικά των τριών υποβρυχίων τύπου 209/1200 προκειμένου αυτά να έχουν κάπως καλύτερες αποδόσεις. Ως σκέψη δεν είναι λάθος. Όμως περισσεύουν χρήματα; Δεν θα είναι καλύτερα να «ρίξουμε το βάρος» στη ναυπήγηση νέων υποβρυχίων άμεσα;

Διοίκηση Ταχέων Σκαφών

Εδώ έχουμε 17 πλοία που είναι: τέσσερα τύπου La Combattante III, με το δεύτερο αριθμό στην παρένθεση να είναι ο χρόνος εκσυγχρονισμού: Λάσκος Ρ20 (1977/2008), Μπλέσσας Ρ21 (1977/2009), Μυκόνιος Ρ22 (1978/2009) και Τρουπάκης Ρ23 (1977/2010). Πέντε τύπου La Combattante IIIa – θυμίζουμε έχουν ναυπηγηθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ στον Σκαραμαγκά – και είναι: ο  Καβαλούδης Ρ24 (1980), ο Ντεγιάννης Ρ26 (1980), ο Ξένος Ρ27 (1981), ο  Σιμιτζόπουλος Ρ28 (1981) και ο Σταράκης Ρ29 (1981). Υπάρχει ένα τύπου La Combattante IIA (Klasse 148), που μας είχε παραχωρηθεί από την Γερμανία, ο  Μαριδάκης Ρ75 (1995/1974). Τέλος έχουμε τις έξι – που σύντομα θα γίνουν επτά – τύπου Super Vita, που ναυπηγήθηκαν στις Ναυπηγικές & Βιομηχανικές Επιχειρήσεις Ελευσίνας ΑΕ και είναι οι: Ρουσσέν Ρ67 (2005), Δανιόλος Ρ68 (2006), Κρυσταλλίδης Ρ69 (2006), Γρηγορόπουλος Ρ70 (2009), Ρίτσος Ρ71 (2015) και Καραθανάσης Ρ78 (2020). Η έβδομη – ο Βλαχάκος Ρ79 – αναμένεται να ενταχθεί μέσα σ’ αυτόν ή τον επόμενο μήνα. Αυτά τα τελευταία πλοία, ήτοι τα Super Vita που έχουν κερδίσει τον θαυμασμό στελεχών συμμαχικών Ναυτικών, είναι αυτά που «εξωραΐζουν» την εικόνα της ΔΤΣ. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Ρουσσέν Ρ67 – το πρώτο του τύπου – είναι ήδη 17 χρονών (!) και είναι ηλικιακά έτοιμος για το λεγόμενο «Εκσυγχρονισμό Μέσης Ζωής». Τι λέει η ΔΔ; Ότι η ΔΤΣ πρέπει να διαθέτει 16 πλοία. Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα πρέπει να ξεκινήσουμε τη ναυπήγηση 9 πλοίων, το ταχύτερο δυνατόν. Τι τύπου θα είναι; Μπορούμε να «ξεκινήσουμε» π.χ. με τρία –ακόμα- Super Vita και στο μεταξύ να επιλεγεί ο τύπος των μελλοντικών πυραυλακάτων. Βεβαίως δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι σε όλες τις πυραυλακάτους έχει γίνει αναβάθμιση των βλημάτων που φέρουν. Όμως όσο καλό και αν είναι αυτό, δεν καλύπτει τις μελλοντικές μας ανάγκες. Χρειαζόμαστε νέα πλοία!

 Διοίκηση Αμφιβίων Δυνάμεων

Στην ΔΑΔ είναι ενταγμένα πέντε αρματαγωγά τύπου «Ιάσων», ελληνικής σχεδίασης και ναυπήγησης, που είναι τα: Σάμος L174 (1994), Χίος L173 (1996), Ικαρία L175 (1999), Λέσβος L176 (1999) και Ρόδος L177 (2000). Έχουν αποδειχτεί πολύ καλά και μπορούμε να πούμε ότι κάλυψαν πλήρως τις ανάγκες μας. Όμως, όπως όλοι βλέπουμε, έχουν περάσει τα 20 χρόνια υπηρεσίας, ενώ δεν έχουν υποστεί και κάποιον εκσυγχρονισμό ή αναβάθμιση. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίζουμε να προγραμματίζουμε καινούργια πλοία. Βεβαίως είναι απαραίτητο να γίνουν στο αμέσως προσεχές διάστημα κάποιες μικροβελτιώσεις στους καταπέλτες τους, στην πλώρη και στην πρύμη, προκειμένου να μην υπάρχει –ούτε θεωρητικά– κάποιο πρόβλημα με το βάρος των αναμενομένων 76 Τεθωρακισμένων Οχημάτων Αμφιβίου Εφόδου ΑΑV7A1. Εδώ να θυμίσουμε ότι ΑΑV7A1 των Αμερικανών Πεζοναυτών έχουν επανειλημμένως χρησιμοποιήσει τα αρματαγωγά μας σε ασκήσεις και δεν έχει σημειωθεί κανένα πρόβλημα. Τα όσα λοιπόν λέγονται δεν είναι τίποτα περισσότερο από τις γνωστές «μεγεθύνσεις» που καταφεύγουν διάφορα (κυρίως ηλεκτρονικά) ΜΜΕ.

Στη ΔΑΔ υπάγονται, επίσης, και τα τρία αερόστρωμνα τύπου Zubr. Ως γνωστόν τα δύο, η Κεφαλληνία L180 (2001) και η Κέρκυρα L182 (2005), είναι ρωσικής ναυπήγησης, ενώ η Ιθάκη L181 (2001) είναι ουκρανικής. Χωρίς αυτό να σημαίνει τίποτα. Το πρόβλημα είναι ότι, πρακτικά, αυτά τα πλοία βρίσκονται – κατά πρώτον ηλικιακά – στα όριά τους και εξακολουθούν να λειτουργούν χάρη στις προσπάθειες που καταβάλει το προσωπικό τόσο της ΔΑΔ, όσο και του Ναυστάθμου Σαλαμίνας. Να μην ξεχνάμε, βεβαίως, ότι ακόμα και αν ήθελαν αυτοί που τα ναυπήγησαν –Ρώσοι και Ουκρανοί– δεν μπορούν να μας πουλήσουν ανταλλακτικά. Ο λόγος απλούστατος: δεν υπάρχουν! Η παραγωγή τους έχει σταματήσει εδώ και κάποια χρόνια. Τι θα κάνουμε; Η λύση είναι μπροστά μας! Στο λιμάνι του Πειραιά, τα περισσότερα πλοία, που τον συνδέουν με τα νησιά του Αιγαίου, είναι τα αποκαλούμενα catamaran. Έχουν μεγάλη ταχύτητα και αρκετή χωρητικότητα. Μπορούν εύκολα να βελτιωθούν προκειμένου να καλυφτούν οι ανάγκες μας για ταχείες μεταφορές. Και εδώ το US Navy μας έχει δείξει τον δρόμο! Πώς; Μα με τα αποκαλούμενα «Expeditionary Fast Transport». Τι είναι αυτά; Catamaran που προορίζονται για ταχείες μεταφορές στις πολεμικές περιοχές. Έρχονται συχνά στην χώρα μας, δεν είναι άγνωστα στα στελέχη του Ναυτικού και δεν είναι τίποτα περισσότερο από …στρατιωτικοποιημένες εκδόσεις των εμπορικών catamaran.

Στη νέα ΔΔ προβλέπεται η απόκτηση ενός αποβατικού δεξαμενόπλοιου (LSD στην αμερικάνικη και ΝΑΤΟϊκή ορολογία) της κλάσης «Whidbey Island», που μόλις άρχισε να παροπλίζει το US Navy. Ωραίο ακούγεται! Μας θυμίζει και τις δύο «Ναυκρατούσες» που είχαμε κάποτε. Ένα τέτοιο πλοίο χωρά μπόλικες αποβατικές ακάτους (ΑΒΑΚ), όπως και ΑΑV7A1. Είναι όμως χρήσιμο; Άλλαξε το αμυντικό μας δόγμα από αμυντικό σε επιθετικό; Σκοπεύουμε, σε περίπτωση επίθεσης, να κάνουμε απόβαση σε τουρκικό έδαφος; Πού; Στην Ίμβρο, την Τένεδο ή την ηπειρωτική Τουρκία; Και μην μας πουν «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση!». Δεν μιλάμε για ποδόσφαιρο ή μπάσκετ, αλλά για εξωτερική πολιτική. Και δόξα τω Θεώ, τον τελευταίο καιρό διπλωματικά τα πάμε πολύ καλά. Να μην ξεχνάμε άλλωστε ότι μιλάμε για ένα ογκώδες πλοίο με εκτόπισμα 16.100 τόνους, μήκος 186 μέτρα και πλήρωμα τουλάχιστον 330 άτομα. Άσε που το πρώτο που μόλις παροπλίστηκε – το USS Whidbey Island LSD41– είναι 37 ετών! Αυτό που άμεσα χρειαζόμαστε είναι 20 ΑΒΑΚ τύπου LCVP 36-F που είναι όχι μόνον ελληνικής ναυπήγησης αλλά και ελληνικής σχεδίασης.

Διοίκηση Ναρκοπολέμου

Στην ερώτηση «ποια είναι η μικρότερη διοίκηση του Στόλου;» η απάντηση είναι πανεύκολη: «η ΔΝΑΡ», γιατί έχει μόνον τρία πλοία! Ναρκοθηρευτικά βέβαια. Την  τύπου Hunt Ευρώπη Μ62 (2000/1986), πρώην βρετανικό πλοίο και τα δύο πρώην αμερικανικά τύπου Osprey, ήτοι την Ευνίκη Μ61 (2007/1995) και την Καλυψώ Μ64 (2007/1994). Όπως βλέπουμε, το πρόβλημα εδώ δεν είναι μόνον ποσοτικό, αλλά και ηλικιακό και –προπαντός– επείγον! Ευτυχώς, έχει αρχίσει να διαφαίνεται λύση στον ορίζοντα, καθώς είναι σε εξέλιξη διαδικασίες για την προμήθεια έξι ναρκοθηρευτικών τύπου Alkmaar ή Tripartite, από την Ολλανδία, που ετοιμάζεται να τα παροπλίσει. Πρόκειται για τα Makkum M857 (1985), Schiedam M860 (1986), Urk M861 (1986), Zierikzee M862 (1987), Vlaardingen M863 (1989) και Willemstad M864 (1989). Έχουν φυσικά «τα χρονάκια τους», αλλά είναι η μοναδική άμεση λύση του προβλήματος. Τι πρέπει να κάνουμε για το μέλλον; Να μπούμε στο σχήμα συνεργασίας Ολλανδίας–Βελγίου–Γαλλίας το οποίο  έχει αναθέσει, στη γνωστή μας Naval Group, τη ναυπήγηση των διαδόχων των Tripartite.

Διοίκηση Πλοίων Επιτήρησης

Φτάσαμε τώρα στην ΔΠΕ που –αν μη τι άλλο– έχει τη μεγαλύτερη ποικιλία σε τύπους και τα πιο ηλικιωμένα –να μην πούμε γέρικα– πλοία, αν και το έργο της απαιτεί το ακριβώς αντίθετο! Τέλος πάντων εδώ έχουμε δύο κανονιοφόρους τύπου Osprey 55: τον Αρματολό Ρ18 (1990) και το Ναυμάχο Ρ19 (1990). Δύο κανονιοφόρους τύπου HSY 56: την Κάσο Ρ57 (1993/2005) και τον Πολεμιστή Ρ61 (1994). Να σημειώσουμε ότι η Κάσος Ρ57, την περίοδο 1993–2005, ονομαζόταν Πυρπολητής, εξ ού και η διπλή χρονολογία. Τέσσερις κανονιοφόρους τύπου HSY 56a: το Μαχητή Ρ266 (2002), τον Νικηφόρο Ρ267 (2004), τον Αήττητο Ρ268 (2004) και τον Κραταιό Ρ269 (2005). Όλα τα παραπάνω είναι ελληνικής ναυπήγησης, ενώ οι δύο τελευταίοι τύποι είναι και ελληνικής σχεδίασης. Πάμε τώρα στα …αρχαία πλοία της ΔΠΕ, που είναι: -α) η κανονιοφόρος τύπου Asheville Τόλμη Ρ229 (1990/1969), η κανονιοφόρος (πρώην πυραυλάκατος)  La Combattante IIA (Klasse 148) Βότσης Ρ72 (1994/1973), – β) τα τρία παράκτια περιπολικά (πρώην τορπιλάκατοι) τύπουTjeld/Nasty, Ανδρομέδα Ρ196 (1966), Πήγασος Ρ199 (1967) και Τοξότης Ρ228 (1967) και – γ) τα δύο παράκτια περιπολικά τύπου Esterel: Αντωνίου Ρ286 (1975) και Στάμου Ρ287 (1975). Να πούμε ότι τα πέντε τελευταία πλοία είναι ξύλινα…

Για να μην μακρηγορούμε, επισημαίνουμε ότι οι διαδικασίες αντικατάστασης των αρχαίων, όπως είπαμε, έχει ξεκινήσει. Έως το τέλος του χρόνου θα έχουμε παραλάβει τα τέσσερα περιπολικά της US Coast Guard τύπου Island, ήτοι τα: USCG Aquidneck WPB1309, USCG Monomoy WPB1326, USCG Wragell WPB1332 και USCG Adak WPB1333, που μπορεί να έχουν τα χρονάκια τους, αλλά σαφέστατα έχουν πολλές περισσότερες δυνατότητες από αυτά που θα αντικαταστήσουν και – αν μη τι άλλο – είναι μεταλλικά. (Να θυμίσουμε ότι σ’ αυτά τα πλοία είχαμε αναφερθεί λεπτομερώς στις σελίδες 36-38, του τεύχους της «Α&Δ» του περασμένου Μαΐου). Τι θα γίνει με τα υπόλοιπα; Τα τύπου HSY 56a είναι πετυχημένα –όχι πως δεν μπορούν να βελτιωθούν– και, επομένως, όταν επαναλειτουργήσουν τα Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ του Σκαραμαγκά, μπορεί να αρχίσει η ναυπήγηση νέων. Μια άλλη λύση –οπωσδήποτε ανάγκης που δεν λύνει τα προβλήματα– είναι όταν παροπλίζεται μία πυραυλάκατος, αφού γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στον οπλισμό και όπου αλλού χρειάζεται, αυτή να μετατάσσεται στις κανονιοφόρους. Εξυπακούεται ότι θα είναι σε καλή κατάσταση ως προς τα υπόλοιπα μέρη της. Και κάτι καινούργιο: μήπως θα ήταν καλό να εξοπλίζαμε τις κανονιοφόρους μας με ισραηλινά βλήματα Spike-MR ή/και Spike-LR; Ούτε πολύ χώρο απαιτούν, ούτε ακριβά είναι και, στο κάτω-κάτω της γραφής, βελτιώνουμε τις σχέσεις μας με το Ισραήλ.

Διοίκηση Αεροπορίας Ναυτικού

Η κατάσταση είναι ελαφρώς μπερδεμένη. Κατ’ αρχήν είναι η νεότερη διοίκηση του Στόλου. Ιδρύθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2018, αντικαθιστώντας τη Διοίκηση Ελικοπτέρων Ναυτικού που είχε ξεκινήσει την ζωή της το 1980. Τέλος πάντων, η ΔΑΝ έχει σήμερα στη δύναμή της τέσσερα ελικόπτερα τύπου ΑΒ.212ASW, 11 τύπου S-70B-έξι Aegean Hawk και πέντε αεροπλάνα P-3B Orion. Για τα 212ASW τι να πούμε; έχουν πια σαραντίσει και είναι θαύμα –που έχει πετύχει το προσωπικό της ΔΑΝ– το ότι πετούν ακόμα. Τα Aegean Hawk έχουν, εδώ και χρόνια, αποδείξει τις δυνατότητές τους και θεωρούνται «εκ των ων ουκ άνευ» για τις ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις του Ναυτικού. Βεβαίως, τα πρώτα από αυτά είναι μιας κάποιας ηλικίας. Όμως οι εκσυγχρονισμοί που τους γίνονται θα τα κρατήσουν ζωντανά για μερικά ακόμα χρόνια. Όσο για τα Orion, γίνεται το «έλα να δεις». Ένα από αυτά πετάει(!) –αφού υπέστη έναν κάποιον εκσυγχρονισμό– ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα είναι σε διάφορα στάδια αποσυναρμολόγησης στην ΕΑΒ! Πρόκειται για ένα από τα μεγάλα –και πολλαπλά– επιτεύγματα των πολιτικών και της κρατικής αμυντικής βιομηχανίας! Η απόφαση παροπλισμού τους ελήφθη, χωρίς να έχουν βρεθεί αντικαταστάτες τους, το 2009 (με ΥΕΘΑ τότε τον Ευ. Μεϊμαράκη), ενώ η ανάθεση εκσυγχρονισμού τους, το 2015 (με ΥΕΘΑ τον Π. Καμμένο), είχε τίμημα σχεδόν 500 εκατ. δολάρια. Είναι πράξεις που δείχνουν …πολιτική ωριμότητα. Τώρα το ότι αυτό το έργο ανατέθηκε στην ΕΑΒ, καλύτερα να μην το σχολιάσουμε. Να πούμε ότι είναι «απορίας άξιον» πώς κανένας πολιτικός εγκέφαλος δεν σκέφτηκε να ζητήσει τέσσερα-πέντε P-3C Orion, από αυτά που παρόπλιζε το US Navy λόγω παραλαβής των P-8 Poseidon, θα είναι υπερβολή! Οι άνθρωποι δεν μας έχουν συνηθίσει σε τέτοιες κινήσεις.

Να περάσουμε όμως σε κάτι αισιόδοξο. Από την ερχόμενη χρονιά, το 2023, θα αρχίσουν να παραλαμβάνονται τα 7 MH-70R (αυτά που όλοι συνήθισαν να αποκαλούν Romeo), αναβαθμίζοντας σαφέστατα τις δυνατότητες της ΔΑΝ. Όπως επίσης και η ένταξη, το αμέσως προσεχές διάστημα, των πέντε Α900 δηλαδή των UAV ελικοπτέρων της Alpha Unmanned Systems. Σίγουρα όμως δεν θα πρέπει να μείνουμε εδώ. Τα 18 ελικόπτερα που προβλέπονται στην ΔΔ, είναι ένας εντελώς οριακός αριθμός. Χρειαζόμαστε 24 ελικόπτερα τουλάχιστον. Επίσης, θα πρέπει να «κοιτάξουμε» για UAV,που έχουν μορφή είτε αεροπλάνου είτε ελικοπτέρου. Στο Αιγαίο, τουλάχιστον, σίγουρα είναι πολύ αποτελεσματικά. Και όχι μόνον στην ανίχνευση υποβρυχίων, αλλά και στην προσβολή τους! Τώρα για αντικαταστάτες των P-3B Orion, η εξεύρεση P-3C Orion δεν πρέπει να είναι και δύσκολη υπόθεση, καθώς οι Αμερικανοί συνεχώς παροπλίζουν. Το ότι η ιδανική λύση είναι τα P-8 Poseidon, ούτε καν συζητιέται. «Πέφτουν» όμως ακριβούτσικα και πώς να το κάνουμε; Λεφτά δεν περισσεύουν.

Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών

Εδώ κανονικά θα έπρεπε να μιλήσουμε για την Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ), η οποία υπάγεται μεν στον Στόλο διοικητικά, αλλά επιχειρησιακά, εδώ και κάποιο διάστημα, έχει υπαχθεί στην Διοίκηση Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ. Έτσι θα ασχοληθούμε με αυτήν σε επόμενο τεύχος. Να πούμε μόνον ότι θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τον εξοπλισμό της σε σκάφη και να μην την εξοπλίζουμε με κατασχεμένα «τσιγαράδικα» ή δωρεές. Εφόσον ο Αγήνωρ Ρ66 πληροί τις προϋποθέσεις, να προχωρήσουμε σε μαζική παραγωγή και έτσι να καλύψουμε τις ανάγκες μας.

Συμπερασματικά

Αυτά ως προς την Δομή Δυνάμεως του Ναυτικού. Το ερώτημα είναι: «καλύπτονται έτσι οι ανάγκες της χώρας;». Η απάντηση είναι: «εξαρτάται». Αν θέλουμε να μείνουμε στα «ίδια και αυτά», ναι είναι αρκετά. Αν θέλουμε να δούμε την Ελλάδα, αν όχι να γίνεται μεγάλη δύναμη, αλλά να μπορεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, που δεν εντοπίζονται μόνον στο Αιγαίο και το Ιόνιο, αλλά π.χ., ολόκληρη την ΑΟΖ της, τότε σαφέστατα, όχι! Στο Ιόνιο, δυτικά και νότια της Κρήτης, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι υφίστανται υποθαλάσσια πεδία υδρογονανθράκων και η εκμετάλλευσή τους θα είναι εφικτή. Πώς λοιπόν θα τα υπερασπιστούμε; Να θυμόμαστε ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» είναι μεν μια μπαρούφα, αλλά ο Ερντογάν και κάποια άλλα παιδιά θέλουν να της δώσουν ζωή. Έτσι, λοιπόν, θα πρέπει να «μπούμε γερά στο παιχνίδι» της ΝΑ Μεσογείου. Τι να κάνουμε;

Το ανθρώπινο δυναμικό του Ναυτικού πρέπει να αυξηθεί και να γίνει, τουλάχιστον, της τάξης των 20.000 ατόμων. Οι φρεγάτες να είναι 12. Οι κορβέτες όχι έξι, αλλά δέκα. Η ΔΤΣ να διαθέτει 18 σύγχρονα πλοία. Η ΔΑΔ να έχει έξι σύγχρονα αρματαγωγά και έξι –τουλάχιστον– πλοία ταχείας μεταφοράς τύπου catamaran. Η ΔΝΑΡ να αποκτήσει, όσο γίνεται πιο γρήγορα, οκτώ σύγχρονα ναρκοθηρευτικά. Όσο για την ΔΠΕ, αυτή να είναι εφοδιασμένη με 18 κανονιοφόρους/περιπολικά σύγχρονα που να μπορούν να επιφέρουν και κάποιο σοβαρό πρώτο κτύπημα σ’ αυτόν που θα κάνει την κουτουράδα να προσβάλει τα συμφέροντα της Ελλάδας. Για την ΔΑΝ, να επαναλάβουμε ότι τα ελικόπτερα να είναι 24. Για UAV θέλουμε 24 STOL, ήτοι ελικόπτερα, και 10 «κανονικά», που πετούν, δηλαδή, σαν αεροπλάνα. Τέλος, αν έχουμε και πέντε-έξι αντικαταστάτες των P-3B Orion, θα είμαστε πολύ καλά.

Θα χρειαστούμε, ασφαλώς, και τις ανάλογες εγκαταστάσεις. Ο Ναύσταθμος Κρήτης θα πρέπει να αναζωογονηθεί και εκσυγχρονιστεί. Καλό όμως θα ήταν να δημιουργηθεί και μία βάση στη νότια Κρήτη, ώστε να είναι πολύ πιο εύκολη η πρόσβαση τη ΝΑ Μεσόγειο. Η υπάρχουσα στο Κυριαμάδι είναι μεν σε πολύ καλό σημείο, αλλά δυστυχώς μικρή. Ο ιδεώδης χώρος είναι στον κόλπο της Μεσαράς, όπου υπάρχει και το αεροδρόμιο (ΝΑΤΟϊκών προδιαγραφών) της Πολεμικής Αεροπορίας,  στο Τυμπάκι, το οποίο μπορεί να αναγεννηθεί και έτσι να δημιουργηθεί ένας πολύ σημαντικός αεροναυτικός κόμβος. Όχι μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για το ΝΑΤΟ. Το έχουμε σκεφτεί;

Βεβαιότατα για όλα αυτά χρειάζονται και χρήματα. Ο Δημοσθένης το έχει πει εδώ και κάποιες χιλιάδες χρόνια στον Α΄ Ολυνθυιακό του: «δει δε χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων.» Ας τον ακούσουμε τουλάχιστον τώρα και να τα βρούμε. Αρκεί να ψάξουν οι αρμόδιοι και να μην αρκούνται στις προς αυτούς «αποδιδόμενες τιμές».