Η νέα άνοδος επιτοκίων της FED

Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ανακοίνωσε, στις 26 Σεπτεμβρίου 2018, αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, όπως ακριβώς αναμενόταν. Δεν έχει όμως πάντα τόσο ενδιαφέρον τι κάνει η FED, αλλά τι λέει.

Άφησε λοιπόν ανοιχτό το ενδεχόμενο  για μια νέα αύξηση στο τέλος του 2018 και, πιθανόν, γι’ άλλες τρείς αυξήσεις  το 2019, καθώς φαίνεται ότι τις δικαιολογεί η αμερικανική οικονομία. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της FED Τζ. Πάουελ, η ανάπτυξη του ΑΕΠ, η μείωση της ανεργίας και ο  πληθωρισμός, που παραμένει κοντά στο στόχο  του 2%,  συντηρούν τις συνθήκες να προχωρήσει η Κεντρική Τράπεζα σε περιορισμό του ισολογισμού της ύστερα από μια δεκαετία συνεχόμενης επέκτασης.

(πηγή Bloomberg)

Μέσα σε  ένα έτος, ο ισολογισμός της FED μειώθηκε κατά $ 263 δις και η πορεία αυτή, αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα έτη. Μια εικόνα της πορείας των μεγεθών  του ισολογισμού της FED μπορούμε με να δούμε στον παραπάνω πίνακα. Επίσης, μια πολύ ενδιαφέρουσα και παραστατική εικόνα βλέπουμε στο διάγραμμα που ακολουθεί.

Σε αυτό αντιπαραβάλουμε τη μεταβολή των μεγεθών των ισολογισμών της FED με το κόκκινο χρώμα και της  Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με το μπλε χρώμα.  Σε απόλυτα μεγέθη, τα περιουσιακά στοιχεία της FED είναι περίπου δεκαπλάσια αυτών της ECB.  Το διάγραμμα ξεκινά από το 2008 που ήταν και το έτος έναρξης της επιθετικής νομισματικής  πολιτικής .

Παρατηρούμε, αρχικά, ότι στις ΗΠΑ είχαμε ένα QE διαρκείας από το 2008 έως το 2016. Ουσιαστικά, η FED προσέφερε διαρκώς ρευστότητα στην αγορά σε αντίθεση με την ECB που παρείχε ρευστότητα τη περίοδο  2011- 2012  και, στη συνέχεια, από το 2015 έως σήμερα.

(πηγή Bloomberg)

Ένα επιπλέον σημαντικό σημείο είναι ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ έχει αρχίσει την πολιτική συρρίκνωσης του ισολογισμού της. Αντίθετα, στην ΕΚΤ, πάρα τις δηλώσεις  για περιορισμό του QE, η αξία του ισολογισμού της συνεχίζει να αυξάνεται. Να σημειώσουμε ότι βασικό μέλημα των κεντρικών τραπεζών αυτή φορά είναι η αποφυγή έντονων διακυμάνσεων στις κεφαλαιαγορές (volatility ) .

Εάν στο παραπάνω διάγραμμα προσθέσουμε δύο επιπλέον στοιχεία και μεγαλώσουμε το χρονικό ορίζοντα, προσθέτοντας  δεδομένα από το 1999, θα δούμε αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία. Με την πράσινη γραμμή είναι η ισοτιμία του euro προς το αμερικανικό δολάριο και με τη λευκή διακεκομμένη γραμμή ο λόγος των συνολικών κεφαλαίων της ECB (euro) προς τα συνολικά κεφάλαια της FED (usd) .

(πηγή Bloomberg)

Παρατηρούμε ότι μία από τις βασικές δυνάμεις, που κινούν την ισοτιμία των δύο νομισμάτων, είναι η προσφορά χρήματος από τη μια κεντρική τράπεζα σε σχέση με την άλλη. Η τάση της ισοτιμίας euro/usd ακολουθεί την πορεία αυτής της αναλογίας. Μπορεί η μεταβλητότητα των αγορών να δημιουργεί ένα σημαντικό εύρος διακύμανσης των νομισμάτων, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι μεγάλοι μακροχρόνιοι κύκλοι επηρεάζονται από αυτή την αναλογία. Επίσης, παρατηρούμε ότι, στα σημεία καμπής, οι καμπύλες των δύο τραπεζών τέμνονται. Προς το παρόν, η εικόνα δείχνει ότι ο ανοδικός κύκλος του euro που ξεκίνησε το 2017 είναι ακόμα σε ισχύ. Σε ισχύ  όμως  είναι  και ένας πολύ μεγαλύτερος κύκλος που ξεκίνησε το 2008 και ευνοεί το αμερικανικό δολάριο. Οι καμπύλες, που δείχνουν τη μεταβολή των περιουσιακών στοιχείων των δύο τραπεζών, έχουν είδη τμηθεί. Είναι σχεδόν σίγουρο είναι ότι και οι δύο τράπεζες, τα επόμενα έτη, θα μειώσουν το μέγεθος των ισολογισμών τους. Το ποια τράπεζα θα είναι πιο επιθετική σε σχέση με την άλλη είναι ο παράγων που θα καθορίσει εάν έχουμε φτάσει ή όχι στο τέλος της δεκαετίας που ενίσχυσε το δολάριο ή εάν ξεκινά τώρα ένας νέος συντομότερος ανοδικός κύκλος που ευνοεί το αμερικανικό  δολάριο.

Εκτιμήσεις αναλυτών για την πορεία των αποδόσεων των ομολόγων (πηγή Bloomberg)

‘Ένας επιπλέον παράγοντας, που πρέπει να μπει στην επενδυτική  εξίσωση, είναι τι έχει προεξοφλήσει η αγορά ομολόγων για τα μελλοντικά επιτόκια. Με μια γρήγορη ματιά στον παραπάνω πίνακα, βλέπουμε ότι αναμένεται μέχρι το τέλος του 2019 να αυξάνονται τα επιτόκια της FED, αλλά όχι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εκτιμούν όμως ότι η Fed θα μειώσει το ρυθμό αύξησης των επιτοκίων το 2019 και θα τα σταθεροποιήσει το 2020. Αυτό σημαίνει ότι το spread επιτοκίων ανάμεσα στο αμερικανικό δολάριο και στο euro θα μειωθεί από το 2020 και μετά. Η αγορά ομολόγων όμως φαίνεται να προεξοφλεί ότι αυτό το spread των αποδόσεων, μεταξύ αμερικανικών και ευρωπαϊκών ομολόγων, θα αρχίσει να το μειώνει από το τέλος του 2018. Η εικόνα αυτή δείχνει ότι μάλλον θα έχουμε εκροές τους επόμενους μήνες από τα ευρωπαϊκά ομόλογα  που σημαίνει υποχώρηση των τιμών τους.

Με όλα τα παραπάνω λοιπόν φαίνεται ότι είμαστε σε ένα πολύ σημαντικό σημείο όπου οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να επαναφέρουν τη νομισματική τους πολιτική στην προ του 2008 κανονικότητα, χωρίς να δημιουργήσουν σοβαρές αναταράξεις τις αγορές. Δεν θα αποφύγουμε πάντως διορθώσεις των τιμών τους επόμενους μήνες. Το δηλώνουν άλλωστε ξεκάθαρα στελέχη της FED ότι «οι καμπύλες αποδόσεων μας προειδοποιούν ότι ο κίνδυνος έχει βγει στο δρόμο» [1].   Καλύτερα λοιπόν να μην μας  βρει μπροστά του!

Τα ομόλογα δεκαετίας προσφέρουν απόδοση μόλις 0,25% παραπάνω από το ομόλογα της διετίας. Αυτό δεν αποτελεί κίνητρο για τους επενδυτές, ώστε να εκτεθούν στο κίνδυνο μακρινών λήξεων. Εάν βοηθήσει και η ισοτιμία του νομίσματος, ίσως τελικά τα βραχυπρόθεσμα  κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ αποδειχθούν χρήσιμο καταφύγιο τη περίοδο αυτή, καθώς δεν αναμένεται να αυξηθούν ιδιαίτερα οι αποδόσεις τους (άρα να μειωθούν οι τιμές τους), αλλά ταυτόχρονα λήγουν και σχετικά σύντομα .

Προσάρτημα Γνωστοποιήσεων: Στο παρόν άρθρο αναφέρονται προσωπικές απόψεις του αρθογράφου.  Δεν αποτελεί ανάλυση ή σύσταση για αγορά, διακράτηση ή πώληση επενδυτικών προϊόντων. Οι πληροφορίες  που περιέχονται στο παρόν προέρχονται από αξιόπιστες πηγές, αλλά ο συντάκτης του άρθρου δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτές οι πληροφορίες είναι ακριβείς και πλήρεις και δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως τέτοιες. Τα χρηματοπιστωτικά μέσα που αναφέρονται στο παρόν υπόκεινται σε επενδυτικούς κινδύνους συμπεριλαμβανομένης και της απώλειας ολόκληρου του αρχικού κεφαλαίου.

[1] Δήλωση Dr John C Williams President Federal Reserve Bank NY στις 29/9/2018