Του Αλέξανδρου Τάρκα

Ζοφερό σκηνικό διπλής -και μείζονος- κρίσης, στο Αιγαίο και στην Κύπρο, τουλάχιστον ως τον Οκτώβριο διαπιστώνουν άριστα πληροφορημένες πηγές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς η επιθετικότητα του Τούρκου προέδρου Ρ.Τ. Ερντογάν αυξάνεται, οι ΗΠΑ αδυνατούν να τη χαλιναγωγήσουν και τα ισχυρά μέλη της Ε.Ε. παραμένουν εξαιρετικά διστακτικά έναντι της Άγκυρας. Η πολυαναμενόμενη Σύνοδος της Βάρνας όχι μόνον δεν πρόσφερε κάτι νέο, αλλά επαύξησε τον προβληματισμό στις Βρυξέλλες για το επίπεδο των μελλοντικών σχέσεων με την Άγκυρα και για την εφαρμογή -ή μη- της Κοινής Δήλωσης του Μαρτίου 2016 για το Μεταναστευτικό.

Παράλληλα είναι σημαντικό ότι η ελληνική κυβέρνηση και η Ουάσιγκτον συμπίπτουν, σε μεγάλο βαθμό, στις εκτιμήσεις τους ότι το καινούριο στοιχείο στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου -που περιπλέκει ακόμα περισσότερο την κατάσταση- είναι η αύξηση της επιρροής της Ρωσίας και του Ιράν που, μεταξύ άλλων, ωφελήθηκαν και από τη στάση της Τουρκίας. Εκτιμάται, επίσης, πως το Ισραήλ προετοιμάζεται για το χειρότερο (και, προφανώς, για τις μεθόδους αντεπίθεσής του), καθώς η δύναμη της Χεζμπολάχ, στη Συρία και στο Λίβανο, έχει ενισχυθεί σημαντικότατα τους τελευταίους 10-12 μήνες.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας σε ξένο επίσημο πριν ακόμα από την αιχμαλωσία των δύο Ελλήνων στρατιωτικών από τις τουρκικές αρχές, είχε επισημάνει την εντεινόμενη ανησυχία του για «ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση» της περιοχής μας και για τους κινδύνους που αυτή εγκυμονεί. Επίσης, Έλληνας ανώτατος στρατιωτικός αξιωματούχος τόνισε σε ομόλογό του φίλης χώρας ότι οι εξελίξεις καθιστούν την Ανατολική Μεσόγειο «πολύ ευαίσθητη περιοχή», ενώ το υπουργείο Εξωτερικών μεταφέρει σταθερά προς την αμερικανική διπλωματία την εκτίμηση ότι η παράταση της ίδιας τουρκικής πολιτικής οδηγεί σε «απρόβλεπτες συνέπειες». Όλες αυτές οι εκτιμήσεις και προειδοποιήσεις βρίσκονται, δυστυχώς, σε αντίθεση με τις, μέχρι πριν από λίγους μήνες (και απολύτως ορθές ως τότε),επισημάνσεις του κ. Τσίπρα και του υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά ότι η Ελλάδα, παρά την οικονομική κρίση, διέθετε το πλεονέκτημα ότι αποτελούσε τη μοναδική νησίδα σταθερότητας σε μια τεράστια γεωγραφική περιοχή από την Ουκρανία και τη Συρία μέχρι τη Βόρεια Αφρική.

Το χρονικό ορόσημο του Οκτωβρίου αποτελεί το νεότερο στοιχείο εκτίμησης των εξελίξεων, καθώς οι εμπειρογνώμονες της ExxonMobil θεωρούν πως, το συγκεκριμένο μήνα, θα είναι εφικτή η έναρξη γεωτρητικών εργασιών στο «οικόπεδο 10» της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μέχρι πρόσφατα, οι πληροφορίες από τον αμερικανικό ενεργειακό όμιλο έκαναν, αόριστα, λόγο για το δεύτερο εξάμηνο του 2018 και, στη συνέχεια, για το τελευταίο τρίμηνο του έτους.