Του Αλέξανδρου Τάρκα

Η συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Πομπέο στην τριμερή σύνοδο κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, στις 20 Μαρτίου, στην Ιερουσαλήμ (αντί της Κρήτης, όπως είχε προγραμματιστεί από το Δεκέμβριο και ήλπιζε μέχρι την τελευταία στιγμή η ελληνική κυβέρνηση) αποτελεί την αφετηρία εδραίωσης νέων συσχετισμών στη ΝΑ Μεσόγειο.

Το πρώτο και κύριο μήνυμα αποστέλλεται προς τον Τούρκο πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν, καθώς η Ουάσιγκτον ξεκαθαρίζει ότι δεν λαμβάνει υπόψη τις απειλές του όσον αφορά το σχεδιασμό των ΗΠΑ στην περιοχή. Αν και κεντρική επιλογή όλων των διαμορφωτών πολιτικής (Στέητ Ντηπάρτμεντ, Πεντάγωνο, Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας) παραμένει η -πάση θυσία- διατήρηση της Τουρκίας εντός της Δύσης, η Ουάσιγκτον διευκρινίζει πως δεν θα υποβαθμίσει τις σχέσεις με άλλους συμμάχους στη Μεσόγειο -ειδικά το Ισραήλ- υπό το φόβο κανενός. Άλλωστε, όπως έχει ξεκαθαριστεί από την έναρξη των διμερών επαφών το 2010 από τους πρωθυπουργούς Γ. Παπανδρέου και Μπ. Νετανιάχου και επιβεβαιώθηκε το 2013 και 2015 από τους Αντ. Σαμαρά και Αλ. Τσίπρα, αντίστοιχα, στο πλαίσιο της διευρυμένης τριμερούς συνεργασίας, τα κοινά βήματα των εμπλεκόμενων χωρών δεν στρέφονται κατά της Τουρκίας ή άλλων.

Το δεύτερο μήνυμα, όπως προκύπτει από τις υπηρεσιακές διπλωματικές διαβουλεύσεις, είναι ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το τριμερές σχήμα εμφατικά στο σκέλος της άμυνας και ασφάλειας και μάλλον δευτερευόντως στο σκέλος της ενέργειας. Παρά το γεγονός ότι -δημοσίως- η Τριμερής σφραγίστηκε από τις δηλώσεις για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed (εν αναμονή της υπογραφής της σχετικής Διακυβερνητικής Συμφωνίας μετά την άρση των αντιρρήσεων της Ιταλίας), το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον εντοπίζεται περισσότερο στην εξισορρόπηση της επιρροής της Ρωσίας (κερδισμένη από την κρίση στη Συρία) και της απρόβλεπτης συμπεριφοράς της Τουρκίας. Κατά τον επιτυχημένο Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ, τον Δεκέμβριο στην Ουάσιγκτον, διεφάνη ο προβληματισμός της αμερικανικής πλευράς για την πρόληψη εδραίωσης μιας διαφορετικής συμπεριφοράς της Άγκυρας στη ΝΑ Μεσόγειο. Το θετικό στοιχείο είναι ότι και η ελληνική πλευρά υπογράμμισε το ενδιαφέρον της για τα θέματα άμυνας και ασφάλειας και, γι’ αυτό το λόγο, είχε ζητήσει την παρουσία του κ. Πομπέο στην Τριμερή αντί άλλων αξιωματούχων, όπως ο υπουργός Εμπορίου Γ. Ρος ή ο υπουργός Ενέργειας Ρ. Πέρι.

TΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «Α&Δ» ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ.