Ελληνοτουρκικά: Τσαβούσογλου και TCG Anadolu μας επαναφέρουν στην πραγματικότητα
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δεν είπε τίποτα επί της ουσίας νεότερο ή διαφορετικό κατά την παρέμβασή του στις 10 Απριλίου. Τίποτα το οποίο δεν έχουμε ξανακούσει από την άλλη πλευρά του Αιγαίου.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε, προχθές, τις γνωστές εδώ και χρόνια τουρκικές διεκδικήσεις, προκρίνοντας μια διαπραγμάτευση-πακέτο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για όλα τα ζητήματα, όπως όμως θέλει να τα θέτει η Άγκυρα (βλ. θαλάσσιες οριοθετήσεις, εύρος χωρικών υδάτων και εναερίου χώρου, αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νησιών, περιοχές έρευνας και διάσωσης, «γκρίζες ζώνες» αμφισβητούμενης κυριαρχίας στο Αιγαίο, «μειονοτικό» στη Θράκη κ.ά.).
Προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, ο ίδιος υπογράμμισε, εν είδει… συγκεκαλυμμένης απειλής, ότι εάν τώρα χαθεί η «ευκαιρία» της επίτευξης συμφωνιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τότε μπορεί να χαθεί μαζί της και η νηνεμία της τρέχουσας περιόδου.
«…στο Αιγαίο υπάρχει το ζήτημα των νησιών που δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους, υπάρχουν οι (σ.σ. σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, ελληνικές) παραβιάσεις… υπάρχει το ζήτημα του εναέριου χώρου όπου (σ.σ. οι Έλληνες) αντί για 6 διεκδικούν 10 μίλια, υπάρχουν κάποιες δηλώσεις περί επέκτασης των (σ.σ. ελληνικών) χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 μίλια… Για να πάμε σε διεθνές δικαστήριο, Τουρκία και Ελλάδα πρέπει να συμφωνήσουν. Δεν πρέπει να είμαστε επιλεκτικοί, πρέπει να πάμε για όλα τα θέματα… πρέπει να τα συζητήσουμε όλα ως πακέτο», σημείωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο A Haber, προειδοποιώντας μάλιστα ότι η τρέχουσα θετική ατμόσφαιρα «μπορεί να εξαφανιστεί σύντομα» εν μέσω «έντασης» ή ακόμη και λόγω κάποιου «ατυχήματος».
Όσα είπε χθες ο Τούρκος ΥΠΕΞ προσκρούουν, βέβαια, στην πάγια ελληνική θέση περί προσφυγής μεν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έπειτα από σχετικό ελληνοτουρκικό συνυποσχετικό, αλλά μόνο για το ζήτημα της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ και όχι για το σύνολο των ζητημάτων που επιλέγει να θέτει μονομερώς η τουρκική πλευρά, ένα σύνολο το οποίο μάλιστα η Άγκυρα «αβγατίζει» με νέες διεκδικήσεις όσο περνούν τα χρόνια.
Περίπου την ίδια ώρα ωστόσο προχθές, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φρόντισε, από την πλευρά του, να μας υπενθυμίσει παράλληλα και το επεκτατικό τουρκικό δόγμα της καλούμενης «γαλάζιας πατρίδας», με φόντο την τελετή παράδοσης του τουρκικού ελικοπτεροφόρου TCG Anadolu το οποίο πλέον εντάσσεται στη δύναμη του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, έτοιμο να αναλάβει δράση, λειτουργώντας μεταξύ άλλων και ως «βάση» για τουρκικά drones (KIZILELMA, Bayraktar).
Λίγες ώρες νωρίτερα προχθές, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετέφερε την «αίσθηση» ότι «τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Τουρκίας συγκλίνουν με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Ελλάδας», αναφερόμενος προφανώς σε κάποια ιδεατή/θεωρητική σχέση μελλοντικών δυνητικών συγκλίσεων και όχι στις εκπεφρασμένες αναθεωρητικές θέσεις της τουρκικής πλευράς.
«Οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, επίσης όμως προσεκτικοί και όχι αφελείς», δήλωσε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, «ξεχωρίζοντας απολύτως το ανθρωπιστικό από το γεωπολιτικό», δίνοντας «λίγες πιθανότητες επιτυχίας» στην ελληνοτουρκική διαπραγμάτευση, θεωρώντας ότι χρήζει βελτιώσεων ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι διερευνητικές, υπογραμμίζοντας ότι «με το υπάρχον πλαίσιο δεν μπορούμε να πάμε στη Χάγη», αλλά και μιλώντας παράλληλα για το «εξαιρετικό κλίμα το οποίο έχει δημιουργηθεί στα ελληνοτουρκικά».
Ακούγοντας τον Έλληνα ΥΠΕΞ να μιλά, αντιλαμβάνεται κανείς ότι επιχειρούνται πια ασκήσεις εξισορρόπησης στα ελληνοτουρκικά εν μέσω εκλογικών εξελίξεων, με μια διάθεση «ναι μεν, αλλά», πολλούς αστερίσκους και συγκρατημένες προσδοκίες. Προφανώς δεν υπάρχει καμία περίπτωση να σημειωθούν βήματα προόδου προτού ξεκαθαρίσει πολιτικά το μετεκλογικό τοπίο και στις δύο χώρες. Ακόμη και όταν αυτό το τοπίο ξεκαθαρίσει ωστόσο μέσα στο καλοκαίρι εάν όχι αργότερα, το «καλάθι» των προσδοκιών θα είναι αντιστρόφως ανάλογο προς το «καλάθι» των τουρκικών διεκδικήσεων…
Ενδεικτικά όσα γράφαμε στο Α&Δ στις 7 Απριλίου, στο πλαίσιο άρθρου υπό τον τίτλο «Ελληνοτουρκικά: Νηνεμία πριν από τις (εκλογικές) καταιγίδες;»: «Για να μπορέσουν να υπάρξουν νέες μεγάλες συμφωνίες στα ελληνοτουρκικά, όποιες και αν είναι αυτές, το εσωτερικό πολιτικό κλίμα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου θα πρέπει να είναι σταθερό, όσο μπορεί να είναι, οι κυβερνήσεις συμπαγείς (ακόμη και αν πρόκειται για κυβερνήσεις συνεργασίας) και οι λαϊκές εντολές σαφείς […] ενώ προβληματισμό αναφορικά με όσα έπονται θα έπρεπε να μας προκαλούν και όσα βλέπουμε πια ως παγιωμένες τάσεις στην άλλη πλευρά του Αιγαίου:
Η συναλλακτική (transactional) διάθεση της τουρκικής ηγεσίας – Η παρουσία σκληρών εθνικιστών όχι μόνο στην ερντογανική Συμμαχία του Λαού (Cumhur Ittifaki) αλλά και στην αντιπολιτευόμενη Συμμαχία του Έθνους (Millet İttifaki) – Η διεύρυνση και σκλήρυνση της ατζέντας των τουρκικών διεκδικήσεων (διασύνδεση της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους, μνημόνιο με Λιβύη, δύο κράτη στην Κύπρο κ.ά.).»
«Πιστεύω ότι στην παρούσα συγκυρία είναι πιθανόν, καθόλου βέβαιο, η Τουρκία να έχει δει τα γεωπολιτικά της συμφέροντα με ένα πιο καθαρό μάτι. Από εκεί και πέρα όμως όλα αυτά θα φανούν μετά τις εκλογές […] Θα έλεγα ότι εδώ πλέον υπάρχει μια άτυπη κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών, η οποία μπορεί μετά τις εκλογές να οδηγήσει σε μια προσπάθεια επανέναρξης ενός σοβαρού διαλόγου για να βρούμε λύση στη διαφορά μας […] η Ελλάδα θα είναι έτοιμη να συζητήσει με οποιαδήποτε κυβέρνηση κρίνει η τουρκική κοινωνία, ο τουρκικός λαός ότι την εκπροσωπεί», δήλωσε ο Νίκος Δένδιας χθες στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, μεταθέτοντας τις όποιες νέες ουσιαστικές ελληνοτουρκικές επαφές για μετά τις εκλογές.
Εν τω μεταξύ πάντως, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις συνεχίζουν να θωρακίζονται αμυντικά, με τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων να ανακοινώνει χθες, 10 Απριλίου, την ολοκλήρωση της υπογραφής των διακρατικών συμφωνιών με το κράτος του Ισραήλ για την προμήθεια πυραυλικών συστημάτων SPIKE…