Του Ηλία Νταλούμη

Κανονικά –ακόμα και με τα… ελληνικά δεδομένα– η υπόθεση θα έπρεπε να είχε λήξει. Να είχε υπογραφεί η σχετική σύμβαση και να βρισκόμαστε στο στάδιο της υλοποίησής της. Και μιλάμε για τις τελευταίες διαπραγματεύσεις για τις οποίες διάφορες πηγές – κυβερνητικές βεβαίως– δήλωναν ότι «σύντομα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα». Πιθανότατα δεν έχουμε ξεκαθαρίσει τον όρο «σύντομα», γιατί, ενώ έχει περάσει πάνω από μήνας, οι πάντες «τηρούν αιδήμονα σιγήν».

Σαφώς, το θέμα έχει «φύγει» από τους υπηρεσιακούς παράγοντες κι έχει περάσει στους πολιτικούς. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Πρώτα απ’ όλα πρέπει να ξεκαθαριστεί το ύψος του κόστους που θα έχει το εν λόγω πρόγραμμα. Θα είναι 1,5 δις δολάρια, όπως είχε δηλώσει και ο πρόεδρος Trump, ή θα είναι 1,1 δις ευρώ, όπως δηλώνουμε ότι έχουμε προγραμματίσει εμείς; Βεβαίως το ερώτημα αυτό είναι, λίαν επιεικώς, βλακώδες. Αν κάνουμε μια αναγωγή, θα δούμε ότι τα 1,1 δισ. ευρώ είναι περί τα 1,350 δις δολάρια. Με άλλα λόγια η «διαφορά» μας είναι της τάξης των 150 εκατ. δολάρια. Ποσό σχετικά «ασήμαντο» για ένα τέτοιο πρόγραμμα. Όταν μάλιστα σ’ αυτό το τελευταίο ποσό περιλαμβάνονται κονδύλια που αφορούν τα Recce Pods (ατρακτίδια αναγνώρισης), ο εκσυγχρονισμός των simulators (εξομοιωτών πτήσης) και ανταλλακτικά που μπορούν να παραγγελθούν σε κάποια μελλοντική ημερομηνία.

Αξιόπιστες πληροφορίες θέλουν να έχει ήδη συμφωνηθεί ο τρόπος πληρωμής και να μην είναι «εμπροσθοβαρής». Με άλλα λόγια, τα πρώτα χρόνια θα πληρώνουμε λιγότερα και η δόση αποπληρωμής θα αυξηθεί στα κατοπινά χρόνια. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τελικά θα εκσυγχρονιστούν 85 αεροπλάνα και δεν θα έχουμε –και εδώ– κάποιες «εκπτώσεις».

Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα –ίσως το σημαντικότερο– είναι το πότε θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα! Οι εργασίες του εκσυγχρονισμού θα γίνουν στην ΕΑΒ. Τι όμως μπορεί να κάνει αυτή; Όπως είναι σήμερα, σαφέστατα λίγα! Γιατί, αν δουλεύει με τους σημερινούς ρυθμούς, τότε είναι σίγουρο ότι το πρόγραμμα θα «τραβήξει» και πέρα από τα 10 χρόνια που οι «υπεύθυνοι» προγραμματίζουν. Μας αρέσει–δεν μας αρέσει, η ΕΑΒ θα πρέπει να «βγάζει» 3 αεροπλάνα τον μήνα ήτοι 36 αεροπλάνα τον χρόνο. Έτσι ο εκσυγχρονισμός θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2022. Βεβαίως οι αριθμοί αυτοί φαντάζουν εξωπραγματικοί με τα σημερινά δεδομένα που επικρατούν στην ΕΑΒ, αλλά αν δεν έχουμε τα αεροπλάνα τότε –που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν τα F-35 οι Τούρκοι (αν τελικά προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα, γιατί υπάρχουν και οι S-400…) – καλύτερα να ξεχάσουμε τον όποιον εκσυγχρονισμό και να ζητήσουμε από τον Erdogan να αναλάβει την άμυνά μας…

Ίσως εδώ κάποιοι αντιτάξουν αν μπορεί να «αποσύρει» τόσα αεροπλάνα από τις επιχειρησιακές Μοίρες η Πολεμική Αεροπορία. Εύλογο το επιχείρημα. Όμως θα πρέπει και η Αεροπορία να «υπερβάλλει εαυτόν» και, για μια ακόμα φορά, να πετύχει το ακατόρθωτο. Κάποιοι άνθρωποι και κάποια μέσα σίγουρα θα εξαντλήσουν τα όριά τους. Πώς να γίνει αλλιώς; Χωρίς θυσίες δεν γίνεται τίποτα. Ο μακαρίτης ο Κάλβος το έχει πει εδώ και πολλά χρόνια: «Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία».

Υστερόγραφο: Δεν αναφερόμαστε καθόλου στους «ψιθύρους» περί F-15 γιατί είναι γελοίοι και απλή αναφορά σε αυτούς προσβάλλει το επίπεδο των αναγνωστών της «Α & Δ».