Του Ηλία Νταλούμη

Επειδή η περίπτωση θα μας απασχολήσει αρκετά στο άμεσο μέλλον, να πούμε από την αρχή κάποια πράγματα, ώστε να μην υπάρχουν «απορίες» αργότερα. Όπως είχαμε γράψει και στο τεύχος της «Άμυνας & Διπλωματίας» του Ιουλίου-Αυγούστου 2018, η ονομασία Belh@rra προέρχεται από τον ύφαλο Belharra, που βρίσκεται στον Βισκαϊκό Κόλπο, στη γαλλική πλευρά των γαλλο-ισπανικών συνόρων. Εκεί δημιουργείται ένα από τα μεγαλύτερα κύματα στον κόσμο που αποτελεί «παράδεισο» για τους επαγγελματίες του surfing. Με αυτό λοιπόν το μοναδικό φυσικό φαινόμενο επέλεξαν οι υπεύθυνοι της Naval Group να ονομάσουν τη νέα φρεγάτα που σχεδίασαν. Η de αλλαγή του “a” με το σύμβολο @ έγινε για να υποδηλωθεί ο «ψηφιακός» χαρακτήρας της νέας φρεγάτας.

Η Belh@rra λοιπόν είναι σύγχρονο προϊόν στο οποίο έχουν ενσωματωθεί όλα τα τελευταία επιτεύγματα της τεχνολογίας. Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:

– Μέγιστο μήκος: 121 m

– Μέγιστο πλάτος: 18 m

– Εκτόπισμα: 4,400 t με πλήρη φόρτο

– Μέγιστη ταχύτητα: >27 κόμβοι

– Πλήρωμα: 125 άτομα (με δυνατότητα να επιβαίνουν συνολικά 149)

– Κατάστρωμα προσνήωσης: Ελικόπτερο 10 t

– Υπόστεγο χωρητικότητα: 1 Ελικόπτερο 10 t + 1 UAV 700 kg

– Οπλισμός: Πυροβόλα: 1 των 3 in (76 mm), 2 των 20 mm. Βλήματα: Επιφανείας-επιφανείας: 8 Exocet MM40 B3, Επιφανείας-αέρος: 32 εκτοξευτές για Aster 15 και Aster 30 [κάποιοι μπορούν να μετατραπούν και να φέρουν βλήματα SCALP-Naval ή NCM (Naval Cruise Missile) επιφανείας-επιφανείας]. Τορπίλες: 2×2 εκτοξευτές. Εκτοξευτές αντιμέτρων: 2 αντιαεροπορικοί + 2 ανθυποβρυχιακοί.

– Συστήματα Ανίχνευσης-Καθοδήγησης: Radar: Sea Fire (AESA), RESM (υποστήριξης ηλεκτρονικών αντιμέτρων), RECM και CESM  (αντιμετώπισης ηλεκτρονικών αντιμέτρων), TV/IR (τηλεόρασης & υπέρυθρης), STIR. Sonar: Μεταβλητού βάθους στην πρύμη και σκάφους στην πλώρη.

– Άκατοι: 2 RHIB  των 9.5 m για μεταφορά καταδρομέων.

Αυτό λοιπόν είναι το πολεμικό πλοίο που στο Γαλλικό Ναυτικό αποκαλούν επισήμως FTI, ήτοι Frégate de Taille Intermédiaire που,, στα ελληνικά, μεταφράζεται ως «Φρεγάτα Μεσαίου Μεγέθους». Ο λόγος που την αποκαλούν «Μεσαίου Μεγέθους» είναι επειδή οι FREMM έχουν εκτόπισμα 6.000 τόνους οι γαλλικές (και, αντίστοιχα, 6.700 τόνους οι ιταλικές) και είναι οι «κανονικές» –ας τις πούμε έτσι– αποτελώντας τον κορμό των δύο στόλων. Άλλωστε και διεθνώς οι φρεγάτες, σήμερα, είναι αυτής της τάξης μεγέθους.

Ένα, ας το πούμε αυθόρμητο, ερώτημα είναι το γιατί οι άνθρωποι της Naval Group προχώρησαν (και το Γαλλικό Ναυτικό αποδέχτηκε) στη σχεδίαση των Belh@rra/FTI, τη στιγμή που υπήρχαν ολοκαίνουργιες οι FREMM, οι οποίες εξακολουθούν να ναυπηγούνται. Οι λόγοι είναι δύο: πρώτον, οι FREMM σχεδιάστηκαν να έχουν, κυρίως, ανθυποβρυχιακό ρόλο και να προστατεύουν τα αεροπλανοφόρα. Εδώ να σημειώσουμε ότι, αν και υπάρχουν αρκετές διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις γαλλικές και τις ιταλικές, ο «κανόνας» αυτός ισχύει. Οι Γάλλοι λοιπόν, από τις οχτώ FREMM που θα ναυπηγήσουν τελικά, αποφάσισαν οι έξι να είναι ανθυποβρυχιακές και οι δύο τελευταίες αντιαεροπορικές. Από τα μέσα τις πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, που ξεκίνησε η ανάπτυξη και η ναυπήγηση των εν λόγω πλοίων, υπήρξαν αλλαγές στους σχεδιασμούς του Γαλλικού Ναυτικού. Σίγουρα σε αυτό έπαιξαν κάποιο ρόλο και τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle.

Κι εδώ φτάνουμε στο δεύτερο λόγο για τον οποίο υπήρχε σοβαρή ελληνική «παρέμβαση». Όταν οι Γάλλοι προσέγγισαν το δικό μας Πολεμικό Ναυτικό, το 2007, προκειμένου να παρουσιάσουν και στη συνέχεια να πουλήσουν τις FREMM, η ελληνική πλευρά προχώρησε σε σημαντικές παρατηρήσεις. Παρατηρήσεις που αφορούσαν καταρχήν το μέγεθος. Μια φρεγάτα 6.000–6.500 τόνων είναι σαφώς ένα μεγάλο πλοίο, για να επιχειρεί στο Αιγαίο. Ως προς τον εξοπλισμό, μας αρέσει- δεν μας αρέσει, η Ελλάδα είναι μια μάλλον φτωχή χώρα, για να μπορεί να διατηρεί «εξειδικευμένα» πλοία, δηλαδή κυρίως ανθυποβρυχιακά ή κυρίως αντιαεροπορικά. Μια φρεγάτα, για να είναι «βιώσιμη» στο Αιγαίο, θα πρέπει να μπορεί να αντιμετωπίζει όλων των ειδών τις απειλές.

Είτε προέρχονται από τον αέρα, την επιφάνεια ή είναι υποβρύχιες. Το εντελώς τρελό στην υπόθεση είναι ότι, ενώ οι αρμόδιοι επιτελείς του Πολεμικού Ναυτικού είχαν διατυπώσει τις αντιρρήσεις τους, το ΥΕΘΑ προχώρησε, τον Ιανουάριο του 2009, στην αναγγελία πρόθεσης να παραγγείλει έξι FREMM! Η οικονομική κρίση, που ξέσπασε μετά από τρεις-τέσσερις μήνες, απέτρεψε κάθε σκέψη υλοποίησης αυτού του προγράμματος. Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, ούτε το πρώτο πλοίο δεν θα είχε ακόμα καθελκυστεί.

TΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «Α&Δ» ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ.