Sir Julian Stafford Corbett

ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ

Μετάφραση: Παναγιώτης Μαυρόπουλος
Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας
ISBN: 978-960-99796-5-8/ Σελ.308

Του Ηλία Νταλούμη

Ο Sir Julian Stafford Corbett ( Σετ Τζούλιαν Στάφορντ Κόρμπετ) είναι σίγουρα μια ειδική πε­ρίπτωση. Αφού σπούδασε νομικά στο Trinity College, στο Cambridge, ξεκίνησε τον επαγγελματικό του βίο – το 1877, σε ηλικία 23 χρονών – ως δικηγόρος-συνήγορος, στα δικαστήρια του Λον­δίνου. Αυτό κράτησε μόλις πέντε χρόνια, έως το 1882, επειδή στράφηκε στη δημο­σιογραφία. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς τη ναυτική ιστορία και έγινε ένας σοβα­ρός μελετητής της.

Η στενή φιλία του με τους ανώτερους ναυτικούς βρε­τανικούς κύκλους και ιδι­αίτερα με τον αναμορφω­τή του Royal Navy, ναύαρ­χο John «Jacky» Fisher, συνετέλεσε, ώστε οι απόψεις του περί ναυτικού πολέμου – και ναυτικού γενικότερα – να γίνονται αποδεκτές και να ασκούν μια επίδραση σε αυτούς. Εδώ θα πρέπει να έχουμε υπό­ψη μας ότι όλα αυτά γίνονταν στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, όταν εί­χαν αρχίσει να εμφανίζονται τα δόγμα­τα περί ναυτικού πολέμου. Για παράδειγ­μα, το 1890 είχε κυκλοφορήσει το «The Influence of Sea Power Upon History: 1660-1783» (Η Επίδραση της Θαλάσσιας Ισχύος στην Ιστορία: 1660-1783) του Αμε­ρικανού Alfred Thayer Mahan. Ένα βιβλίο που σίγουρα επηρεάζει όσους διαμορ­φώνουν τις γεωστρατηγικές απόψεις ακό­μη και σήμερα. 126 χρόνια μετά! Έτσι τα πράγματα δεν ήσαν και τόσο «ομαλά» για τον Corbett όταν κυκλοφόρησε το «Some Principles of Maritime Strategy», καθώς έπρεπε να παρουσιάσει αφενός κάτι διαφορετικό κι αφετέρου να είναι «εύληπτο».

Για την ακρίβεια, ο Corbett, εκτός από τους ανώτατους κύκλους του Royal Navy, δεν ήταν και πολύ αρεστός σε μια μεγά­λη μερίδα των Βρετανών αξιωματικών. Κατά πρώτον, δεν προερχόταν από τις τά­ξεις τους. Γιατί μπορεί να ήξερε ναυτική ιστορία και οι αναλύσεις του να ήσαν ορ­θές, αλλά δεν ήταν «δικός τους». Ιδιαίτε­ρα η θέση του στο να δίνει μικρότερη ση­μασία στη ναυτική τακτική και μεγαλύτερη στη θαλάσσια στρατηγική, ήταν κάτι που αντιστρατεύονταν, κατά την άποψή τους, την ηρωική παράδοση που είχε διαμορφω­θεί από τον Νέλσον.

Γιατί είναι γεγονός ότι ο Corbett έδινε μικρή σημασία στην καλλι­έργεια του ηρωικού πνεύματος. Ενδιαφε­ρόταν κατά κύριο λόγο -αν όχι αποκλειστικά- για την αποτελε- σματικότητα των ναυτικών επι­χειρήσεων. Ο Corbett ήταν μεν οπαδός του Carl von Clausewitz, αλλά δεν προσπάθησε να μετα­φέρει στο θαλάσσιο περιβάλλον τις θεωρίες του πολέμου στη στεριά. Ο Corbett καθόρισε τις δύο βασικές μεθόδους απόκτη­σης ελέγχου στη θάλασσα και τις γραμμές επικοινωνίας: είτε με την καταστροφή του στόλου του αντιπάλου είτε με τον ασφυκτικό ναυτικό αποκλεισμό. Μια άποψη που σήμερα είναι πλήρως αποδεκτή απ’ όλους.

Παρόλα αυτά, ο Corbett δεν κατάφερε να γίνει γνωστός όσο ο Mahan. Λίγοι εκτός Βρετανίας τον γνωρίζουν κι ακόμη λιγότε- ροι το έργο του. Και είναι κρίμα. Ιδιαίτερα για τους Έλληνες που ενδιαφέρονται για τη ναυτική στρατηγική. Στο κάτω-κάτω της γραφής οι απόψεις του Corbett έχουν πολύ μεγαλύτερη σχέση με τα θέματα και τα προβλήματα που απασχολούν ή τουλάχιστον πρέπει να απασχολούν την ελλη­νική ναυτική σκέψη. Είναι, επομένως, εξαι­ρετικά πετυχημένη η απόφαση του ΓΕΕ- ΘΑ να προχωρήσει στην έκδοση του πα­ρόντος βιβλίου. Γιατί κανένας δεν είχε δι­ανοηθεί, έως σήμερα, να μεταφράσει ένα τόσο σημαντικό βιβλίο!

Το ότι, πιθανώς, υπήρχε στα αγγλικά σε κάποια βιβλιοθή­κη του Ναυτικού, δεν σημαίνει και πολλά. Ένα τέτοιο βιβλίο θα έπρεπε να διδασκό­ταν, αν όχι στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, οπωσδήποτε στη Σχολή Διοίκησης και Επι­τελών Πολεμικού Ναυτικού. Τώρα – μετά απ’ όλα αυτά – το να πούμε πόσο σημα­ντικό είναι το παρόν βιβλίο, το θεωρούμε σαφώς περιττό. Απλώς να δηλώσουμε ότι, έστω και αργά, ένα πολύτιμο έργο μπαίνει στην ελληνική βιβλιογραφία.