Αρχές Ναυτικής Στρατηγικής
Sir Julian Stafford Corbett
ΑΡΧΕΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
Μετάφραση: Παναγιώτης Μαυρόπουλος
Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας
ISBN: 978-960-99796-5-8/ Σελ.308
Του Ηλία Νταλούμη
Ο Sir Julian Stafford Corbett ( Σετ Τζούλιαν Στάφορντ Κόρμπετ) είναι σίγουρα μια ειδική περίπτωση. Αφού σπούδασε νομικά στο Trinity College, στο Cambridge, ξεκίνησε τον επαγγελματικό του βίο – το 1877, σε ηλικία 23 χρονών – ως δικηγόρος-συνήγορος, στα δικαστήρια του Λονδίνου. Αυτό κράτησε μόλις πέντε χρόνια, έως το 1882, επειδή στράφηκε στη δημοσιογραφία. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς τη ναυτική ιστορία και έγινε ένας σοβαρός μελετητής της.
Η στενή φιλία του με τους ανώτερους ναυτικούς βρετανικούς κύκλους και ιδιαίτερα με τον αναμορφωτή του Royal Navy, ναύαρχο John «Jacky» Fisher, συνετέλεσε, ώστε οι απόψεις του περί ναυτικού πολέμου – και ναυτικού γενικότερα – να γίνονται αποδεκτές και να ασκούν μια επίδραση σε αυτούς. Εδώ θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι όλα αυτά γίνονταν στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, όταν είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τα δόγματα περί ναυτικού πολέμου. Για παράδειγμα, το 1890 είχε κυκλοφορήσει το «The Influence of Sea Power Upon History: 1660-1783» (Η Επίδραση της Θαλάσσιας Ισχύος στην Ιστορία: 1660-1783) του Αμερικανού Alfred Thayer Mahan. Ένα βιβλίο που σίγουρα επηρεάζει όσους διαμορφώνουν τις γεωστρατηγικές απόψεις ακόμη και σήμερα. 126 χρόνια μετά! Έτσι τα πράγματα δεν ήσαν και τόσο «ομαλά» για τον Corbett όταν κυκλοφόρησε το «Some Principles of Maritime Strategy», καθώς έπρεπε να παρουσιάσει αφενός κάτι διαφορετικό κι αφετέρου να είναι «εύληπτο».
Για την ακρίβεια, ο Corbett, εκτός από τους ανώτατους κύκλους του Royal Navy, δεν ήταν και πολύ αρεστός σε μια μεγάλη μερίδα των Βρετανών αξιωματικών. Κατά πρώτον, δεν προερχόταν από τις τάξεις τους. Γιατί μπορεί να ήξερε ναυτική ιστορία και οι αναλύσεις του να ήσαν ορθές, αλλά δεν ήταν «δικός τους». Ιδιαίτερα η θέση του στο να δίνει μικρότερη σημασία στη ναυτική τακτική και μεγαλύτερη στη θαλάσσια στρατηγική, ήταν κάτι που αντιστρατεύονταν, κατά την άποψή τους, την ηρωική παράδοση που είχε διαμορφωθεί από τον Νέλσον.
Γιατί είναι γεγονός ότι ο Corbett έδινε μικρή σημασία στην καλλιέργεια του ηρωικού πνεύματος. Ενδιαφερόταν κατά κύριο λόγο -αν όχι αποκλειστικά- για την αποτελε- σματικότητα των ναυτικών επιχειρήσεων. Ο Corbett ήταν μεν οπαδός του Carl von Clausewitz, αλλά δεν προσπάθησε να μεταφέρει στο θαλάσσιο περιβάλλον τις θεωρίες του πολέμου στη στεριά. Ο Corbett καθόρισε τις δύο βασικές μεθόδους απόκτησης ελέγχου στη θάλασσα και τις γραμμές επικοινωνίας: είτε με την καταστροφή του στόλου του αντιπάλου είτε με τον ασφυκτικό ναυτικό αποκλεισμό. Μια άποψη που σήμερα είναι πλήρως αποδεκτή απ’ όλους.
Παρόλα αυτά, ο Corbett δεν κατάφερε να γίνει γνωστός όσο ο Mahan. Λίγοι εκτός Βρετανίας τον γνωρίζουν κι ακόμη λιγότε- ροι το έργο του. Και είναι κρίμα. Ιδιαίτερα για τους Έλληνες που ενδιαφέρονται για τη ναυτική στρατηγική. Στο κάτω-κάτω της γραφής οι απόψεις του Corbett έχουν πολύ μεγαλύτερη σχέση με τα θέματα και τα προβλήματα που απασχολούν ή τουλάχιστον πρέπει να απασχολούν την ελληνική ναυτική σκέψη. Είναι, επομένως, εξαιρετικά πετυχημένη η απόφαση του ΓΕΕ- ΘΑ να προχωρήσει στην έκδοση του παρόντος βιβλίου. Γιατί κανένας δεν είχε διανοηθεί, έως σήμερα, να μεταφράσει ένα τόσο σημαντικό βιβλίο!
Το ότι, πιθανώς, υπήρχε στα αγγλικά σε κάποια βιβλιοθήκη του Ναυτικού, δεν σημαίνει και πολλά. Ένα τέτοιο βιβλίο θα έπρεπε να διδασκόταν, αν όχι στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, οπωσδήποτε στη Σχολή Διοίκησης και Επιτελών Πολεμικού Ναυτικού. Τώρα – μετά απ’ όλα αυτά – το να πούμε πόσο σημαντικό είναι το παρόν βιβλίο, το θεωρούμε σαφώς περιττό. Απλώς να δηλώσουμε ότι, έστω και αργά, ένα πολύτιμο έργο μπαίνει στην ελληνική βιβλιογραφία.