Του Σμήναρχου (Ι) Παναγιώτη Αποσπόρη*

Την τελευταία εικοσαετία, τα Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ ή UAVs) ή Drones όπως είναι ευρέως γνωστά, χρησιμοποιούνται για ένα πλήθος εφαρμογών από ιδιωτικούς, επιχειρηματικούς, αλλά και δημόσιους φορείς.

Στην κατηγορία των στρατιωτικών ΣμηΕΑ έχουν, επίσης, καταγραφεί πολύ σημαντικές εξελίξεις, με αποτέλεσμα σήμερα να θεωρούνται ως ένα απαραίτητο και αναπόσπαστο κομμάτι των σύγχρονων ένοπλων δυνάμεων που διεξάγουν στρατιωτικές επιχειρήσεις. Επιπροσθέτως, μία νέα παραλλαγή στρατιωτικών ΣμηΕΑ, τα «επιθετικά» (ή «θανατηφόρα» – lethal) παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον και αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Όλες οι παραπάνω ραγδαίες εξελίξεις στο τομέα των Drones οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις δυνατότητες υψηλής τεχνολογίας που έχουν ενσωματωθεί και μάλιστα με ιδιαίτερα προσιτό κόστος.

Όμως, είναι πολύ συχνό φαινόμενο, αυτές οι τεχνολογίες και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να αξιοποιούνται από ανθρώπους ή ομάδες  για κακόβουλες χρήσεις ή με απρόσεκτο τρόπο και έτσι να δημιουργούν κινδύνους για την ασφάλεια και την ζωή των ανθρώπων αλλά και της περιουσίας και των κρίσιμων εγκαταστάσεων.  Τα Drones έχουν χρησιμοποιηθεί ήδη για «κακόβουλες» χρήσεις και αναμένεται να χρησιμοποιηθούν ακόμα περισσότερο στο μέλλον. Το 2013, ακτιβιστές από το «Πειρατικό Κόμμα» (Pirate Party) της Γερμανίας πέταξαν ένα μικρό μη επανδρωμένο αεροσκάφος (πολυκόπτερο) σε πολύ κοντινή απόσταση από την Καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, κατά την διάρκεια προεκλογικής εκστρατείας. Σκοπός τους ήταν η διαμαρτυρία για την χρήση των Drones επιτήρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τότε έχουν υπάρξει πολλαπλές περιπτώσεις στις οποίες τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν επιχειρήσει ή έχουν καταφέρει να διαταράξουν  την ασφάλεια και την ιδιωτική ζωή των ανθρώπων, διεισδύοντας σε περιοχές που μέχρι εκείνη την στιγμή ήταν δύσκολο ή αδύνατο. Τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί είναι πολλά και παρακάτω αναφέρονται, ενδεικτικά, μόνο κάποια από αυτά:

  • Τον Ιανουάριο του 2015, ένα ΣμηΕΑ συνετρίβη στο γκαζόν του Λευκού Οίκου, προκαλώντας αρκετές ανησυχίες ότι η κατοικία του Προέδρου των ΗΠΑ μπορεί να είναι ευάλωτη, παρότι το συγκεκριμένο περιστατικό ήταν μία ακούσια ενέργεια που δεν είχε κακόβουλο σκοπό.
  • Στις 9 Απριλίου του 2015, ένας άνδρας που ήθελε να διαμαρτυρηθεί για την πυρηνική πολιτική της Ιαπωνίας, προσγείωσε ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος πάνω στην οικία του Ιάπωνα πρωθυπουργού, που μετέφερε ραδιενεργό άμμο από την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα.

  • Τον Αύγουστο του 2018, πραγματοποιήθηκε μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του πρόεδρου της Βενεζουέλας Νίκολας Μαδούρο στο Καράκας, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εθνικής εκδήλωσης. Η απόπειρα υλοποιήθηκε με μη επανδρωμένο αεροσκάφος το οποίο έφερε εκρηκτικά, που πυροδοτήθηκαν πάνω από το ακροατήριο και οδήγησαν σε λίγους τραυματισμούς.

Απειλές και κακόβουλοι χρήστες

Οι κατηγορίες των απειλών που δημιουργούνται από την κακόβουλη χρήση των ΣμηΕΑ , ανάλογα με το είδος των κινδύνων που δημιουργούν, μπορούν να ταξινομηθούν στις παρακάτω τρεις γενικές κατηγορίες:

  • Απειλές που προκαλούν κινδύνους φυσικής ασφάλειας (ανθρώπων, εγκαταστάσεων κ.λπ.). Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διεξαγωγή φυσικών επιθέσεων, αφού η τεχνολογία επιτρέπει τον εξοπλισμό τους με εκρηκτικές ύλες ή βιολογικά-χημικά όπλα. Σήμερα, η εκμετάλλευση των ΣμηΕΑ για φυσικές επιθέσεις δεν περιορίζεται μόνο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, αφού όπως αναφέρθηκε παραπάνω τα ΣμηΕΑ χρησιμοποιήθηκαν ήδη για τη διεξαγωγή φυσικών επιθέσεων σε πολιτικούς στόχους. Εκτός από την απειλή για τους πολιτικούς στόχους, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την πρόκληση καταστροφών σε κρίσιμες υποδομές αλλά και για την αναστάτωση της ομαλής κυκλοφορίας πολιτικών αεροσκαφών, όπως συνέβη πρόσφατα στο διεθνές αεροδρόμιο Γκάτγουικ του Λονδίνου.
  • Απειλές που επηρεάζουν την ιδιωτικότητα και την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Η εμπορική και ερασιτεχνική χρήση των ΣμηΕΑ, εκτός από τους κινδύνους ασφαλείας, έχει επιφέρει ανησυχίες και για την προστασία προσωπικών δεδομένων και επαγγελματικών πληροφοριών, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι εξοπλισμένα με κάμερες υψηλής ευκρίνειας. Χρησιμοποιώντας ένα φθηνό, εμπορικό ΣμηΕΑ, οποιοσδήποτε μπορεί να τραβήξει φωτογραφίες και βίντεο υψηλής ευκρίνειας, που θέτουν τόσο την προσωπική ζωή όσο και τις ευαίσθητες επαγγελματικές πληροφορίες των ανθρώπων σε κίνδυνο. Σημαντική δυνατότητα των ΣμηΕΑ που εκμεταλλεύονται οι απειλές, είναι ότι μπορούν να παρέχουν μεγάλη εστίαση και καταγραφή υψηλής ανάλυσης παρότι βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τον στόχο που καταγράφουν, γεγονός που τα κάνει «αόρατα» στο θύμα. 

  • Απειλές που αξιοποιούν τα ΣμηΕΑ στο πλαίσιο μιας ηλεκτρονικής προσβολής ή κυβερνοεπίθεσης. Τα Drones μπορούν επίσης να εξοπλιστούν με ειδικούς παθητικούς και ενεργητικούς αισθητήρες προκειμένου να συμμετέχουν σε επιχείρησες παραβίασης της ασφάλειας μιας περιοχής και ειδικότερα των ηλεκτρονικών και υπολογιστικών υποδομών. Έχουν αναφερθεί περιστατικά μη επανδρωμένων αεροσκαφών που ίπτανται πλησίον κτιρίων και με την βοήθεια ευαίσθητων αισθητήρων μπορούν να παρεμβάλουν ηλεκτρονικές συσκευές ή να υποκλέψουν πληροφορίες από ασύρματα δίκτυα ή να συμβάλλουν σε κάποια άλλη κυβερνοεπίθεση.

Ανίχνευση απειλών

Κατά γενική ομολογία, η ανίχνευση ενός μικρού ή μεσαίου μη επανδρωμένου αεροσκάφους είναι η πιο δύσκολη διαδικασία στην αντιμετώπιση του, αφού οι κλασσικές μέθοδοι και τεχνολογίες (ραντάρ κ.λπ.) δεν είναι αποτελεσματικές. Ιδιαίτερα σε κατοικημένες περιοχές ή πλησίον  αστικού περιβάλλοντος όπου υπάρχουν πολλές παρεμβολές, εμπόδια που δημιουργούν «νεκρούς» τομείς και ανάλογου μεγέθους αντικείμενα σε κοντινή απόσταση από το έδαφος, η ανίχνευση των Drones είναι εξαιρετικά δυσχερής. Επειδή μία μόνο μέθοδος δεν είναι δυνατόν να εξασφαλίσει αποδεκτό ποσοστό ανίχνευσης, η τάση σχεδόν σε όλο τον κόσμο είναι ο συνδυασμός των παρακάτω βασικών τεχνολογιών, ώστε να αυξάνονται τα ποσοστά επιτυχίας:

  • α) Το Ραντάρ (Radar) είναι μια συσκευή που χρησιμοποιεί ενεργή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία για την ανίχνευση ενός αντικειμένου. Τα κυριότερα πλεονεκτήματα των συσκευών ραντάρ φαίνονται στο παρακάτω σχήμα

Ο σημαντικότερος παράγοντας που επιδρά αρνητικά στον εντοπισμό των ΣμηΕΑ, με την χρήση κλασσικού ραντάρ, είναι το πολύ μικρό μέγεθος τους που έχει ως αποτέλεσμα την μικρή τους «υπογραφή» (αντανάκλαση-αποτύπωση) και την δυσκολία διάκρισης τους από τα πουλιά, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον γεμάτο παράσιτα (ανακλάσεις). Λόγω των παραπάνω δυσκολιών, η έρευνα στον τομέα της ανίχνευσης των ΣμηΕΑ οδήγησε στην ανάπτυξη εξειδικευμένων συστημάτων ραντάρ που λειτουργούν στην Ku-band ή στην X-band, έχουν μία εμβέλεια από 2,000μ έως 4,000μ για μικρά ΣμηΕΑ αλλά μπορεί να φτάσει και τα 6,000μ για μεγαλύτερα UAVs. Τα εξειδικευμένα ραντάρ αποκάλυψης UAVs χρησιμοποιούν ειδικές τεχνολογίες, όπως, χαμηλής ισχύος Passive Electronically Scanned Array (PESA), Doppler radar και Frequency Modulated Continuous Wave (FMCW).

  • β) Παθητική ανίχνευση των ραδιοσυχνοτήτων (Radio Frequency – RF). Ο εντοπισμός του ΣμηΕΑ και συχνά του χειριστή του, επιτυγχάνεται λόγω των εκπομπών ραδιοσυχνοτήτων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο και την κατεύθυνση του Drone αλλά και για την μετάδοση των πληροφοριών που συλλέγονται από το αεροσκάφος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που ο έλεγχος και η κατεύθυνση του Drone γίνεται με την χρήση ραδιοκυμάτων, ενώ δεν έχει καμία εφαρμογή στις περιπτώσεις που η κατεύθυνση και ο έλεγχος γίνεται μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας ή αυτόνομης πτήσης με την βοήθεια δορυφορικού συστήματος πλοήγησης ή αδρανειακού συστήματος πλοήγησης ή με τεχνικές περιορισμένης εκπομπής.
  • γ) Τα Ηλεκτροπτικά / υπέρυθρα συστήματα ανίχνευσης (Electro optical / Infrared – EO/IR) είναι ουσιαστικά μεμονωμένες κάμερες υψηλής ευκρίνειας ή συστοιχίες καμερών. Οι μεμονωμένες κάμερες έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν σε συγκεκριμένα μήκη κύματος και σε συγκεκριμένες ζώνες, προσφέροντας διαφορετικά πλεονεκτήματα (κόστος, ανάλυση κ.λπ.) και μειονεκτήματα (συγκάλυψη, φωτισμός κ.λπ.). Οι κάμερες υπέρυθρης ακτινοβολίας (IR) συμβάλλουν στη μείωση των παρεμβολών του περιβάλλοντος, εντοπίζοντας τις πηγές θερμότητας και λειτουργώντας καλά τη νύχτα. Ωστόσο, τα περισσότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν πολύ χαμηλές θερμικές «υπογραφές» λόγω των κινητήρων που χρησιμοποιούν. Σε γενικές γραμμές, οι ηλεκτροπτικοί / υπέρυθροι αισθητήρες είναι οικονομικοί, αλλά πρέπει να αξιοποιηθούν σε συστοιχίες και με κατάλληλο λογισμικό για να είναι αποτελεσματικοί χωρίς ανθρώπινη παρακολούθηση.
  • δ) Τα ενεργά οπτικά συστήματα (Active optical systems) αναφέρονται σε αυτά που περιλαμβάνουν έναν ενεργό οπτικό πομπό, συνήθως λέιζερ. Τέτοια συστήματα περιλαμβάνουν συσκευές Ανίχνευσης και Εντοπισμού Φωτός (Light Detection and Ranging – LIDAR) καθώς και διαχωρισμού στόχων (Range Gate Imaging). Αυτού του είδους τα συστήματα δεν χρησιμοποιούνται ευρέως, αφού έχουν υψηλό κόστος και αρκετούς περιορισμούς ταχύτητας σάρωσης. Ωστόσο, θα μπορούσαν ενδεχομένως να προσφέρουν πολύ ακριβείς μετρήσεις εμβέλειας και καλύτερη ικανότητα ανίχνευσης από τα παθητικά ηλεκτροπτικά συστήματα (ΕΟ / IR).

  • ε) Οι ακουστικοί αισθητήρες ανίχνευσης των ΣμηΕΑ (Acoustic sensors) βασίζονται σε ένα δίκτυο μικροφώνων και στο κατάλληλο λογισμικό που διαχειρίζεται μια βιβλιοθήκη γνωστών υπογραφών (αποτυπωμάτων) ήχου μη επανδρωμένων αεροσκαφών, με βάση την οποία γίνεται η ανίχνευση. Αυτά τα συστήματα είναι αρκετά ώριμα και έχουν σχετικά χαμηλό κόστος. Ωστόσο, το μέγιστο εύρος ανίχνευσής τους είναι περιορισμένο (περίπου 500 μέτρα) και επηρεάζεται από τον άνεμο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ύπαρξη καλής βιβλιοθήκης υπογραφών και έχει προβλήματα με ψευδείς συναγερμούς και εξαπάτηση σε αστικά περιβάλλοντα.

Αναγνώριση & Παρακολούθηση

Μόλις εντοπιστεί ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος, θα πρέπει στην συνέχεια να αναγνωριστεί, δηλαδή αφενός να γίνει η διάκριση του από άλλες ενδείξεις που παρέχουν τα συστήματα ανίχνευσης (πουλιά, αεροπλάνα, κ.λπ.) και αφετέρου στην συνέχεια να ταυτοποιηθεί (τύπος, χαρακτηριστικά πτήσης, κ.λπ.). Η ανίχνευση της παρουσίας ενός UAV, στην περιοχή ενδιαφέροντος είναι φυσικά χρήσιμη, αλλά το σημαντικότερο είναι να προσδιοριστεί ο τύπος και τα χαρακτηριστικά του, ώστε στην συνέχεια να μπορεί να αντιμετωπιστεί κατάλληλα. Εφόσον γίνει γνωστή η πραγματική θέση του UAV ή/και του χειριστή του αυξάνονται οι πιθανότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισης της απειλής.

Η διαδικασία της αναγνώρισης και παρακολούθησης γίνεται τις περισσότερες φορές χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες ανίχνευσης που περιγράφονται παραπάνω. Άλλος ένας λόγος που ευνοεί την ταυτόχρονη χρήση πολλαπλών τύπων αισθητήρων είναι επειδή ένας αισθητήρας μπορεί να έχει μεγαλύτερη πιθανότητα ανίχνευσης σε ένα δεδομένο περιβάλλον, ενώ ένας άλλος αισθητήρας μπορεί να είναι πιο κατάλληλος για την αναγνώριση και ταυτοποίηση του. Τα περισσότερα, αν όχι όλα, από τα συστήματα ανίχνευσης που αναφέρθηκαν παραπάνω προσφέρουν κάποια ικανότητα προσδιορισμού ενός στόχου, αν και το ποσοστό επιτυχίας ποικίλει σημαντικά ανάλογα με το περιβάλλον.

Αντιμετώπιση

Στις περιπτώσεις που οι απειλές δεν χρησιμοποιούν ιδιαίτερα εξελιγμένες μεθόδους, οι κλασσικές τεχνικές παθητικής άμυνας, όπως εμπόδια, δίχτυα, φυσική περίφραξη, συγκάλυψη (camouflage) των εγκαταστάσεων κ.λπ., μπορούν να αποδειχτούν πολύ αποδοτικές, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη το πολύ χαμηλό κόστος τους σε σχέση με τις τεχνικές της ενεργητικής αντιμετώπισης. Στις μεθόδους της ενεργητικής άμυνας από την κακόβουλη χρήση των ΣμηΕΑ, περιλαμβάνονται ένα ευρύ φάσμα αντιμέτρων, τα οποία ταξινομούνται στα «αντίμετρα απενεργοποίησης» (ή μη-καταστροφικά) και στα «καταστροφικά αντίμετρα». Στην βιβλιογραφία χρησιμοποιούνται επίσης και οι όροι, «Soft Kill», «Hard Kill», «Kinetic Kill» και «Laser Kill».

Τα «αντίμετρα απενεργοποίησης» ή μη-καταστροφικά αντίμετρα είναι αυτά που σκοπό έχουν να επιτύχουν τα παρακάτω

Αποτροπή

… να αποτρέψουν το μη επανδρωμένο αεροσκάφος να προσεγγίσει τον στόχο του (πχ παρεμβολή ή/και παραπλάνηση του συστήματος δορυφορικού εντοπισμού θέσης)

Απαγόρευση

… να απαγορεύσουν την πραγματοποίηση της αποστολής του (πχ αποτροπή συλλογής ή/και μετάδοσης εικόνας)

Διακοπή

… να διακόψουν την δυνατότητα ελέγχου του από τον χειριστή του (πχ παρεμβολή στο σύστημα ελέγχου)

Ανάκτηση

… να καταστήσουν εφικτό τον έλεγχο του (πχ κυβερνοεπίθεση για ανάληψη ελέγχου).

Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στα «αντίμετρα απενεργοποίησης» είναι ενδεικτικά οι παρακάτω:

  • Ο Παρεμβολέας Ραδιοσυχνοτήτων (RF Jammer) είναι μια στατική, κινητή ή φορητή συσκευή που εκπέμπει μια μεγάλη ποσότητα ραδιοσυχνοτήτων (RF) προς το μη επανδρωμένο όχημα, καλύπτοντας έτσι τα σήματα που εκπέμπονται από τον σταθμό εδάφους. Αυτή η μέθοδος είναι αποτελεσματική στα μικρά – εμπορικού τύπου ΣμηΕΑ αλλά δεν μπορεί να εφαρμοστεί στα στρατιωτικά τα οποία χρησιμοποιούν συνήθως δορυφορικό σύστημα εντοπισμού θέσης σε συνδυασμό με αδρανειακό σύστημα.

  • Παρεμβολή / Παραπλάνηση Συστήματος Δορυφορικής Ναυτιλίας (GNSS Jamming / Spoofing). Οι συσκευές αυτού του είδους στέλνουν ένα νέο και ισχυρότερο σήμα στο μη επανδρωμένο αεροσκάφος, παρεμβάλλοντας και αντικαθιστώντας την επικοινωνία του με τους δορυφόρους που χρησιμοποιεί για τον προσδιορισμό της θέσης του. Με αυτό τον τρόπο, ο ελεγκτής πτήσης του μη επανδρωμένου αεροσκάφους, υπολογίζει λανθασμένα την θέση του και καθορίζει την διαδρομή του σε εντελώς διαφορετικό σημείο από ότι έχει σχεδιαστεί πραγματικά ή έχει λάβει εντολή από τον χειριστή του. Με τη δυναμική μεταβολή των συντεταγμένων του δορυφορικού εντοπισμού θέσης σε πραγματικό χρόνο, η θέση του μη επανδρωμένο αεροσκάφους μπορεί να ελεγχθεί από τον πομπό, αναγκάζοντας το ΣμηΕΑ να κατευθυνθεί σε μια «ασφαλή ζώνη», όπου δεν θα μπορέσει να πραγματοποιήσει την αποστολή του. Πλεονέκτημα αυτή της μεθόδου είναι το μεσαίο κόστος της και η μη-καταστροφική της συμπεριφορά που περιορίζει τους παράπλευρους κινδύνους. Η μέθοδος αυτή μειονεκτεί λόγω της μικρής δραστικής της εμβέλειας και των προβλημάτων που δημιουργεί σε άλλα οχήματα ή συσκευές που χρησιμοποιούν το δορυφορικό σύστημα εντοπισμού θέσης.
  • Δίχτυ. Με οποιονδήποτε τρόπο καταστεί εφικτό να έρθει ένα δίχτυ σε επαφή με ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος, μπλοκάρει τα πτερύγια των κινητήρων του με αποτέλεσμα να σταματά η λειτουργία του και να διακόπτεται η πτήση του. Υπάρχουν διαφορετικές παραλλαγές τέτοιων συσκευών ανάλογα με την περίπτωση και τις απαιτήσεις.

Οι μέθοδοι και οι συσκευές που χρησιμοποιούνται στα «καταστροφικά αντίμετρα» είναι ενδεικτικά οι παρακάτω:

Κλασσικά όπλα.

Τα ελαφρά όπλα (καραμπίνες, τυφέκια, μικρά πυροβόλα κ.λπ.) έχουν αποδειχτεί πολύ αποτελεσματικά ενάντια στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη με την προϋπόθεση φυσικά ότι ο πυροβολητής έχει ικανότητα αποτελεσματικής  στόχευσης. Ιδιαίτερα για τις περιπτώσεις στρατιωτικών ΣμηΕΑ που επιχειρούν από γνωστές βάσεις και συνήθως πραγματοποιούν προγραμματισμένα δρομολόγια σε χαμηλά ύψη, για σκοπούς συλλογής πληροφοριών, τα κλασσικά όπλα έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικά.

  • Τα βλήματα (εδάφους-αέρος ή αέρος-αέρος), για να είναι «οικονομικά αποδοτικά» θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για την αντιμετώπιση  στρατιωτικών UAVs υψηλών επιδόσεων και λειτουργικότητας αλλά και σε σημαντικούς στόχους ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Σχετικά παραδείγματα που έχουν καταγραφεί, είναι το Ιρανικό Βλήμα εδάφους – αέρος Khordad 3 με το οποίο καταρρίφθηκε αμερικάνικο  Global Hawk τον Ιούνιο του 2019, οι καταρρίψεις των συμμαχικών UAVs στις επιχειρήσεις του Κοσσόβου αλλά και οι καταρρίψεις Τουρκικών Bayraktar TB2 στην Συρία.  Αξίζει να αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί κάποια ειδικά βλήματα αέρος-αέρος (Raytheon Peregrine κ.λπ.) για την αντιμετώπιση κυρίως στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, για τα οποία  όμως θα πρέπει να εξεταστεί το υψηλό κόστος, τα ποσοστά παράπλευρων απωλειών ιδιαίτερα σε αστικό περιβάλλον αλλά και η αποτελεσματικότητα τους σε περιπτώσεις «σμήνους» ΣμηΕΑ.

  • Οι συσκευές Υψηλής Ισχύος Μικροκυμάτων (High Power Microwave – HPM) παράγουν ένα ηλεκτρομαγνητικό σήμα πολύ υψηλής ισχύος (Electromagnetic Pulse – EMP) ικανό να διαταράξει την λειτουργία των ηλεκτρονικών συσκευών. Το ΕΜΡ παρεμβάλλει τις ραδιοζεύξεις και διακόπτει ή ακόμη και καταστρέφει τα ηλεκτρονικά κυκλώματα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών λόγω της καταστροφικής τάσης και διαφοράς δυναμικού που δημιουργεί. Οι συσκευές Υψηλής Ισχύος Μικροκυμάτων ενδέχεται να περιλαμβάνουν μια κεραία για την εστίαση του ηλεκτρομαγνητικού σήματος σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, μειώνοντας έτσι τις πιθανές ζημιές σε παρακείμενες συσκευές. Σημαντικό πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι, εντός της εμβέλειας της, μπορεί να απενεργοποιήσει αποτελεσματικά και δραστικά το μη επανδρωμένο αεροσκάφος χωρίς να το καταστρέψει. Μειονεκτεί όμως λόγω του υψηλού κόστος της αλλά κυρίως λόγω του υψηλού κίνδυνου ακούσιας διακοπής της επικοινωνίας ή ακόμα και καταστροφής άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στην περιοχή καθώς και πιθανής ανεξέλεγκτης και βίαιης πτώσης του μη επανδρωμένου αεροσκάφους, εξαιτίας των κατεστραμμένων ηλεκτρονικών συστημάτων του.

Μια παραλλαγή των συγκεκριμένων συσκευών θα μπορούσε να θεωρηθεί και η αντίστοιχη οπτική συσκευή υψηλής ισχύος (High-Energy Lasers) που παράγει μια εξαιρετικά εστιασμένη δέσμη φωτός ή δέσμη λέιζερ. Το λέιζερ καταστρέφει τη δομή ή/ και τα ηλεκτρονικά του μη επανδρωμένου αεροσκάφος. Πλεονεκτεί διότι σταματάει αποτελεσματικά και δραστικά με φυσικό τρόπο το εχθρικό ΣμηΕΑ, αλλά μειονεκτεί διότι είναι ακόμα μία πειραματική τεχνολογία με πολύ υψηλό κόστος και ενέχει κινδύνους για παράπλευρες ζημιές

Η τεράστια αύξηση στη χρήση των UAV μας οδηγεί σε μια νέα εποχή της αεροπορίας με την ενσωμάτωση αυτόνομων εναέριων οχημάτων τόσο σε πολιτικούς όσο και σε στρατιωτικούς τομείς, προσφέροντας οικονομικά, εμπορικά και επιχειρησιακά οφέλη. Τα εμφανή πλεονεκτήματα της αυτονομίας, της ευελιξίας, της ευχρηστίας αλλά και του χαμηλού κόστους των υπηρεσιών τους δυστυχώς συνοδεύονται και από την αύξηση των προκλήσεων στα θέματα της ασφάλειας, της προστασίας και της ιδιωτικότητας γεγονός που απαιτεί ουσιαστική μελέτη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των συνεπειών της κακόβουλης χρήσης τους..