Η άμυνα νήσων (παράκτια άμυνα) είναι μια στρατιωτική επιχείρηση, η οποία απαιτεί ιδιαίτερη σχεδίαση και θα πρέπει να βασίζεται   στην απόκρουση των εχθρικών ενεργειών, στην εξάλειψη των εχθρικών προγεφυρωμάτων (εάν δημιουργηθούν), την αναχαίτιση των εχθρικών αποβατικών δυνάμεων και την οργάνωση και την υποδοχή των ενισχύσεων. Με άλλα λόγια, η άμυνα νήσων στοχεύει στην προάσπιση των νησιωτικών και παράκτιων τμημάτων μιας χώρας, όπως η Ελλάδα, έναντι εχθρού που ενεργεί από θάλασσα ή/και από αέρα.

Το Αιγαίο, που αποτελεί το φυσικό θαλάσσιο σύνορο μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, είναι ένα μέτωπο μήκους 1.200 km περίπου. Πρόκειται όμως για ένα μέτωπο, το οποίο είναι διακεκομμένο από δεκάδες μεγάλα νησιά και εκατοντάδες άλλα μικρότερης έκτασης. Αυτό δημιουργεί δυσχέρειες τόσο σ’ αυτόν που θέλει να επιτεθεί στο Αιγαίο (επειδή θα πρέπει να δεσμεύσει σημαντικές στρατιωτικές, αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις), αλλά και στον αμυνόμενο, δηλαδή την Ελλάδα, η οποία θα πρέπει να διασπάσει, και αυτή, τις δυνάμεις της, ώστε να αμυνθεί σε ολόκληρο το Αιγαίο. Στα μεγαλύτερα νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος και Ρόδος), οι στρατιωτικές δυνάμεις είναι επιπέδου ενισχυμένης Μεραρχίας, στα μέσης έκτασης νησιά είναι επιπέδου ενισχυμένης Ταξιαρχίας (Λήμνος, Σάμος, Ικαρία, Κως), ενώ στα μικρά νησιά η άμυνα βασίζεται σε μονάδες επιπέδου Τάγματος.

Η παράκτια άμυνα βασίζεται στην κατοχή και την αμυντική οργάνωση των ζωτικών και ευαίσθητων παράκτιων περιοχών, στην όσο το δυνατόν εκτεταμένη, κατά βάθος και πλάτος, επιτήρηση (πρόληψη αιφνιδιασμού) και στην ύπαρξη ικανών δυνάμεων για επέμβαση στην απειλούμενη περιοχή (εφεδρεία). Η παράκτια άμυνα παρουσιάζει το μειονέκτημα της παθητικής φύσης, ενώ ο επιτιθέμενος έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, άρα και την ελευθερία επιλογής του χρόνου και των μέσων.

TΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «Α&Δ» ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ.