Ήταν Μάιος του 2013, πριν από ακριβώς δέκα χρόνια, όταν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ απονήωσαν για πρώτη φορά ένα drone από το κατάστρωμα αεροπλανοφόρου. Το drone ήταν τύπου X-47B, το αεροπλανοφόρο ήταν το USS George H.W. Bush, και εκείνη η πρώτη επιτυχής απονήωση είχε λάβει χώρα στον Ατλαντικό, από τις δυνάμεις του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού.

Μια δεκαετία μετά, χώρες όπως η Κίνα, το Ιράν και η Τουρκία κάνουν βήματα προς την ανάπτυξη δικών τους μίνι «αεροπλανοφόρων» από τα οποία όμως θα μπορούν να πετούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Το Πεκίνο, από την πλευρά του, διαθέτει ήδη «κανονικά» αεροπλανοφόρα (βλ. Liaoning, Shandong). Η Άγκυρα και η Τεχεράνη ωστόσο, από την άλλη μεριά, αναγκάζονται να «περιοριστούν» και πάνε μέχρι εκεί που τους επιτρέπουν οι δυνατότητές τους, φτιάχνοντας όχι «κανονικά» αεροπλανοφόρα αλλά ελικοπτεροφόρα ή drone carriers, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι το όποιο τελικό αποτέλεσμα δεν θα αξίζει προσοχής. Κάθε άλλο.

«Η Τουρκία και το Ιράν έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη των λεγόμενων drone carriers», σημειώνει ο Πολ Ιντον, αμυντικός συντάκτης του περιοδικού Forbes, με το βλέμμα στραμμένο στο τουρκικό TCG Anadolu τα επίσημα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν πρόσφατα αλλά και στα υπό διαμόρφωση ιρανικά Shahid Mahdavi και Shahid Bagheri από τα οποία θα μπορούν να απονηώνονται drones.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε, από την πλευρά του, στις 10 Απριλίου, να παρουσιάσει το ελικοπτεροφόρο TCG Anadolu ως «το πρώτο UCAV carrier στον κόσμο» («TCG Anadolu dünyanın ilk SİHA gemisidir»), υπογραμμίζοντας ότι τουρκικά drones όπως είναι τα Bayraktar TB3 (η τροποποιημένη ειδικά για το TCG Anadolu εκδοχή του Bayraktar TB2) και το Kızılelma θα μπορούν να πετούν από το κατάστρωμά του. Εάν δεν είχε αποκλειστεί από το πρόγραμμα της συμπαραγωγής των F-35 λόγω των S-400, η Τουρκία του Ερντογάν προφανώς θα έκανε άλλου τύπου ανακοινώσεις στα αποκαλυπτήρια του TCG Anadolu. Ωστόσο πλέον προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες… κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία.

Το Ιράν, από την άλλη πλευρά, «επενδύει» σε πατέντες όπως έχει άλλωστε κάνει κατ’ επανάληψη τις τελευταίες δεκαετίες, παίρνοντας εμπορικά φορτηγά πλοία (όπως το Perarin) και μετατρέποντάς τα σε μίνι «αεροπλανοφόρα».

Ενδεικτικά του τρόπου με τον οποίο κινούνται οι Ιρανοί είναι όσα γράφαμε στο Α&Δ τον Νοέμβριο του 2022 (τεύχος 365) για τα drones του Ιράν: «…οι Ιρανοί, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, για να μπορέσουν να αντισταθμίσουν τις προφανείς αδυναμίες τους έναντι των κατά πολύ ισχυρότερων δυτικών οπλικών συστημάτων, επένδυσαν σε άλλα μικρότερα και περισσότερο ευέλικτα “ασύμμετρα εργαλεία” (asymmetric tools). Συγκεκριμένα, σε ταχέα σκάφη, βαλλιστικούς πυραύλους και UAVs. Ειδικά σε ό,τι αφορά στα UAVs, οι Ιρανοί θα ξεκινούσαν από μια φαινομενικώς πολύ απλή και “αυτοσχέδια” αφετηρία, ενσωματώνοντας κάμερες και εκρηκτικά σε στοιχειώδη drones που, για να λειτουργήσουν, έπρεπε να βρίσκονται μέσα στο οπτικό πεδίο του χειριστή τους. Με την πάροδο του χρόνου, η ιρανική τεχνογνωσία θα σημείωνε σημαντική πρόοδο…»

«Αυτά τα πλοία θα επιτρέψουν στην Άγκυρα και στην Τεχεράνη να προβάλλουν ισχύ και να παρέχουν ουσιαστική υλικοτεχνική υποστήριξη σε επιχειρήσεις πολύ πέρα ​​από τις ακτές τους, ωστόσο κανένα από αυτά δεν είναι επαρκές υποκατάστατο ενός πραγματικού αεροπλανοφόρου», σημειώνει ο Πολ Ίντον, με το βλέμμα στα καλούμενα drone carries της Τουρκίας και του Ιράν.

Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση της Κίνας;

«Η Κίνα κατασκεύασε το πρώτο στον κόσμο αυτόνομο drone carrier», ήταν ο τίτλος άρθρου που δημοσιεύτηκε στον ιστοχώρο των κινεζικών Global Times τον περασμένο Ιανουάριο, με φόντο τότε τα αποκαλυπτήρια του κινεζικού μίνι «αεροπλανοφόρου» Zhu Hai Yun.

Ο λόγος για ένα πλοίο μήκους 88,5 μέτρων που είναι κι αυτό μη-επανδρωμένο/αυτόνομο. Το Zhu Hai Yun δύναται, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει δώσει στη δημοσιότητα η κινεζική πλευρά, να λειτουργεί αυτόνομα και/ή με τηλεχειρισμό, εκτελώντας επιχειρήσεις παρατήρησης/παρακολούθησης και συλλογής πληροφοριών, συνεπικουρούμενο από drones τα οποία απονηώνονται από το κατάστρωμά του.